วิเคราะห์ คว่ำบาตรกระทบรัสเซียหนัก แต่ยังมีแต้มต่อ (คลิป)

สถาบันโทนี่ แบลร์เพื่อการเปลี่ยนแปลงโลก (Tony Blair Institute for Global Change ) รายงานผลกระทบที่รัสเซียถูกคว่ำบาตรว่าจะทำให้ค่าเงินรูเบิลของรัสเซียตกลงถึง 45 เปอร์เซ็นต์ในปีนี้ซึ่งถือว่าต่ำสุดนับตั้งแต่รัสเซียผิดนัดชำระหนี้ด้วยเงินรูเบิลในปี 1998 ธนาคารกลางรัสเซียเพิ่มอัตราดอกเบี้ยกว่า 2 เท่าจาก 9.5 เปอร์เซ็นต์เป็น 20 เปอร์เซ็นต์ และพยายามควบคุมทางการเงินเพื่อรักษาเสถียรภาพของค่าเงินเงินทุนสำรองของธนาคารกลางรัสเซียที่ถูกอายัดไว้ทำให้ยากที่จะใช้เงินเกือบ 650,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐมาช่วยพยุงค่าเงินและอัดฉีดสภาพคล่องให้กับธนาคารระบบการเงินที่ถูกกดดันอย่างหนักจากมาตรการคว่ำบาตรทำให้โอกาสที่รัสเซียจะผิดนัดชำระหนี้อีกเป็นไปได้สูง ธนาคารกลางของรัสเซียจึงพยายามกดดันให้คู่ค้าภายนอกประเทศจ่ายด้วยเงินรูเบิล

สินทรัพย์และธุรกิจต่างๆ กำลังไหลออกจากรัสเซียนับตั้งแต่บุกยูเครน ตลาดหุ้นมอสโกแทบจะต้องปิดโดยสิ้นเชิง มูลค่าหุ้นของบริษัทต่างๆร่วงดิ่ง บริษัทของชาติตะวันตกในรัสเซียเดินหน้าไม่ได้และต้องรักษาชื่อเสียงไว้ หลายบริษัทตัดสินใจถอนตัวออกเพราะไม่มั่นใจในแนวนโยบายของรัฐบาลรัสเซีย ไม่ต้องการแบกรับค่าใช้จ่ายต่อไป การตัดสินใจถอนตัวจึงดูจะเสียหายน้อยกว่า และยังกังวลด้วยว่ามาตรการคว่ำบาตรอาจจะขยายออกไปอีก

ตลาดโภคภัณฑ์ก็ได้รับผลกระทบเพราะการนำเข้าสินค้าจากรัสเซียลดลงและราคาสูงขึ้น ความต้องการน้ำมันดิบจากรัสเซียซึ่งคิดเป็น 9 เปอร์เซ็นต์ของที่ส่งให้ทั้งโลกก็ลดลงเป็นประวัติการณ์ รัสเซียถึงกับยอมลดราคาลง 30 ดอลลาร์สหรัฐต่อบาเรล หลายประเทศที่เคยพึ่งพาน้ำมันจากรัสเซียต้องหันไปหาแหล่งอื่น นอกจากน้ั้นเรือบรรทุกสินค้าของรัสเซียก็ยังถูกห้ามเข้าเมืองท่าของหลายประเทศ

การแข่งขันเพื่อหาซื้อน้ำมันจากตลาดอื่นที่ไม่ใช่รัสเซียทำให้ราคาน้ำมันทั่วโลกสูงกว่า 113 ดอลลาร์ต่อบาเรลและคาดว่าจะยังไม่เพียงพอต่อความต้องการของตลาดไปอีกหลายเดือน เช่นเดียวกับระยะยาวที่เศรษฐกิจของรัสเซียที่อาจจะตกต่ำยิ่งกว่าวิกฤตในปี 1998 JP Morgan ประเมินว่าเงินเฟ้อจะสูง11-17 เปอร์เซ็นต์ซึ่งถือเป็นระดับที่แย่ที่สุดตั้งแต่สิ้นสุดยุคโซเวียต และคาดว่าจีดีพี.จะลดลงถึง 12 เปอร์เซ็นต์ในปีนี้

มาตรการคว่ำบาตรยังทำให้ความสามารถด้านเทคโนโลยีที่จำเป็นต่อการทำสงครามกับยูเครนลดลงด้วยซึ่งรัสเซียอาจต้องแสวงหาความช่วยเหลือจากประเทศอื่นๆเช่นประเทศในเอเชียกลางหรือจีนให้ช่วยนำเข้าสินค้าจากรัสเซีย แต่รัสเซียก็ยังมีจุดแข็งที่ถือว่าสำคัญมากเพราะยังมีรายได้เป็นเงินตราต่างประเทศเป็นค่าซื้อน้ำมันดิบและก๊าซจากประเทศในยุโรปมากถึงวันละกว่า 750 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

นับตั้งแต่วันที่ 24 กุมภาพันธ์ที่เปิดฉากถล่มยูเครน ประเทศในกลุ่มอียู.จ่ายเงินให้ รัสเซียกว่า 18,000 ล้านปอนด์ เป็นค่าน้ำมันดิบประมาณ 11,000 ล้านปอนด์และก๊าซ 6,500 ล้านปอนด์  รายได้จากการส่งออกพลังงานจึงยังมหาศาลและยังบังคับให้ผู้ซื้อจ่ายเป็นเงินรูเบิลด้วย  และแม้ว่าจะถูกคว่ำบาตรแต่ดุลบัญชีเดินสะพัดในปีนี้คาดว่าจะยังเป็นบวกอยู่

ในทางการเมืองยังยากจะคาดการณ์ แต่ในระดับประชาชนก็ชัดเจนว่าชาวรัสเซียและธุรกิจต่างเหมือนกำลังถูกลงโทษเพราะการกระทำของผู้นำ Anton Spisak นักวิเคราะห์ของสถาบันโทนี่ แบลร์กล่าวว่าไม่ว่าประธานาธิบดีปูตินจะแคร์ความเสียหายทางเศรษฐกิจที่เกิดขึ้นจริงๆหรือไม่ก็ตาม แต่ปูตินกำลังต้องการให้ชาวรัสเซียรู้สึกว่าชาติตะวันตกวางแผนลงโทษคนรัสเซีย แล้วชาติตะวันตกควรทำอย่างไรต่อไปหลังจากพร้อมใจกันคว่ำบาตรรัสเซียในเวลาอันรวดเร็ว นักวิเคราะห์มองว่าบรรดาผู้นำของชาติตะวันตกจะต้องประเมินผลและปรับจูนยุทธศาสตร์ต่อไป

มองกันว่าสิ่งที่ทำอยู่เป็นเพียงการลงโทษมากกว่าการยับยั้งป้องกัน สิ่งที่ต้องทำต่อไปและต่อเนื่องเช่นต้องควบคุมการไหลเวียนของกระแสเงินตราต่างประเทศที่เข้าไปยังรัสเซีย ต้องใช้การคว่ำบาตรเป็นมาตรการกดดันให้รัสเซียลดความรุนแรงของสงครามลง แต่การบังคับใช้มาตรการคว่ำบาตรนั้นง่ายกว่าการตัดสินใจว่าจะเริ่มยกเลิกการคว่ำบาตรได้เมื่อไร ปัญหาอยู่ที่พันธมิตรที่ร่วมคว่ำบาตรจะเกิดความแตกแยกกันด้วยหรือไม่เพราะต่างก็ได้รับผลกระทบด้วยเช่นกัน  การยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรเร็วเกินไปหรือความไม่ลงรอยในหมู่พันธมิตรถือเป็นความเสี่ยงไม่เพียงแค่เข้าทางของศัตรูเท่านั้นแต่จะทำให้ความขลังของการคว่ำบาตรที่จะใช้กดดันในอนาคตลดลงด้วย จึงสำคัญที่ผู้นำชาติตะวันตกต้องกำหนดเป้าหมายให้แน่ชัดและเป็นหนึ่งเดียวกัน

ฟังฝ่ายรัสเซียบ้าง ประธานาธิบดีปูตินเองก็ยอมรับว่าเศรษฐกิจของรัสเซียจะต้องปรับเปลี่ยนโครงสร้างอย่างล้ำลึกเพื่อรับความเป็นจริงใหม่ซึ่งขอพูดโดยไม่ปิดบังว่ามันไม่ง่าย เงินเฟ้อและการว่างงานอาจจะสูงชั่วคราว ชาวโลกฟังแล้วคงอยากบอกว่าชั่วคราวก็อาจนานเกินไป ขอให้สงครามมันยุติในช่วงข้ามคืนได้หรือไม่ครับ