6 มิถุนายน 2565 กระทรวงสาธารณสุข แถลงข่าวสถานการณ์โรคฝีดาษวานร หรือ ฝีดาษลิง โดย นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค (คร.) กล่าวว่า ฝีดาษวานร หรือ ฝีดาษลิง ติดต่อจากสัตว์สู่คน โดยการสัมผัสสารคัดหลั่งหรือแผลของสัตว์ป่วย หรือการกินสัตว์ที่ปรุงไม่สุกและจากคนสู่คน โดยการสัมผัสใกล้ชิด โดยเฉพาะแผลของผู้ป่วย รวมทั้ง เสื้อผ้าและสารคัดหลั่งทางเดินหายใจของผู้ป่วย หรือสัมผัสสิ่งของที่ปนเปื้อน ส่วนการติดต่อทางเพศสัมพันธ์นั้นยังเป็นการตั้งสมมติฐาน แต่ยังไม่มีหลักฐานสนับสนุนเพียงพอ
ข้อมูลทางคลินิกที่สำคัญ คือ ระยะฟักตัวค่อนข้างยาว 5-21 วัน อาการที่สำคัญ คือ ไข้ ปวดหัว ปวดเมื่อยตามตัว ไม่ค่อยมีน้ำมูก หลังไข้ 1-3 วันจะมีผื่นขึ้นกระจายลำตัว แขน ขา และใบหน้าได้ ส่วนใหญ่หายเองได้ แม้อาจมีภาวะแทรกซ้อน และเสียชีวิตได้ แต่พบไม่บ่อย
ทั้งนี้ ลักษณะตุ่มจะมีหลายแบบตามระยะ ตั้งแต่แดงๆ ต่อมาใสๆ เป็นหนอง ตุ่มแห้ง และสะเก็ด อย่างไรก็ตาม การพบตุ่มอย่างเดียวบอกไม่ได้ว่าเป็นฝีดาษลิง เพราะจะคล้ายกับหลายโรค อาการทางคลินิกเป็นตัวช่วยอย่างหนึ่ง แต่การยืนยันต้องใช้การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
นพ.โอภาส กล่าวอีกว่า สถานการณ์ทั่วโลก ข้อมูลวันที่ 5 มิ.ย. 2565 มีรายงานใน 43 ประเทศ ผู้ป่วยยืนยัน 920 คน ข้อมูลนี้บอกว่าแม้กระจายหลายประเทศ แต่ลักษณะการระบาดไม่เร็ว ถ้าเทียบกับโควิด-19 เนื่องจากหลังมีรายงานพบการระบาดเป็นเดือน ถ้าเป็นโควิด19 จะมีผู้ติดเชื้อหลัก 10 ล้านคนแล้ว ส่วนใหญ่อาการไม่ค่อยรุนแรง ยังไม่มีรายงานผู้เสียชีวิต โดยประเทศที่พบมาก อาทิ
สำหรับ ประเทศไทย มีการเฝ้าระวังฝีดาษาลิงในไทย มีระบบคัดกรองผู้เดินทางจากต่างประเทศ กำหนดนิยามวินิจฉัยผู้ป่วย เตรียมพร้อมการตรวจทางห้องปฏิบัติการ การสอบสวน ควบคุมและป้องกันโรค และจัดหาวัคซีนหากจำเป็นต้องใช้ ถ้าประชาชนท่านใดมีอาการสงสัยสามารถไปปรึกษาแพทย์เพื่อวินิจฉัยต่อไป
“ องค์การอนามัยโลก ประเมินความเสี่ยงปานกลาง ยังไม่เป็นภาวะฉุกเฉิน แม้เจอหลายประเทศ แต่กระจายไม่เร็ว อาการไม่รุนแรง ไม่จำกัดการเดินทางของคน เพียงเตือนให้ระมัดระวังและจัดระบบเฝ้าระวัง ซึ่งประเทศไทยดำเนินการแล้ว และยังไม่พบฝีดาษลิงในไทย เคยมีผู้ต้องสงสัย 6 ราย แต่พบว่าเป็นเชื้อเริม ”
นพ.โอภาส กล่าวอีกว่า ความเสี่ยงของประเทศไทยอาจพบผู้ป่วยเกิดขึ้น เพราะประเทศไทยปิดรับผู้เดินทางจากทั่วโลก แต่เชื่อว่าถ้าความร่วมมือที่ดี จะสามารถตรวจจับผู้ป่วยและควบคุมโรคไม่ให้พร่ระบาดออกไปได้ และขอให้ติดตามข้อมูลจากระทรวงสาธารณสุช ที่จะนำเรียนเป็นระยะ