"วิษณุ" แจงยิบ"รัฏฐาธิปัตย์" คืออะไร แนะ คลอด พ.ร.บ. โละประกาศ-คำสั่งคสช.

25 กันยายน 2566 นายวิษณุ เครืองาม อดีตรองนายกรัฐมนตรี ให้สัมภาษณ์ถึงกรณีที่รัฐบาลจะดำเนินการทบทวนและยกเลิกประกาศและคำสั่งของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ว่า การยกเลิกประกาศหรือคำสั่งของคสช.ฉบับใดที่รัฐบาลเห็นว่าเก่าแก่ ล้าสมัย หรือไม่เป็นธรรมนั้น สามารถดำเนินการได้ด้วยการออกพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) เพื่อยกเลิกประกาศหรือคำสั่งดังกล่าว เนื่องจาก รัฐธรรมนูญ มาตรา 279 บัญญัติว่า บรรดาประกาศหรือคำสั่งคสช.ให้มีผลเหมือนกฎหมาย

ดังนั้นในกรณีจะยกเลิกหรือแก้ไข ให้ตราเป็น พ.ร.บ. เว้นแต่ประกาศหรือคำสั่งคสช.ฉบับใด ที่มีสถานะเป็นเหมือนมติคณะรัฐมนตรี (ครม.) หรือคำสั่งทางบริหาร ก็ให้อาศัยการออกเป็นมติครม. ไปแก้หรือยกเลิกประกาศหรือคำสั่งคสช.นั้นๆ ซึ่งบัดนี้ ประกาศและคำสั่งคสช.แบบนั้นได้ยกเลิกไปเสียเองหมดแล้ว อาทิ กรณีของคำสั่งคสช.ที่แต่งตั้ง พล.ต.อ.อัศวิน ขวัญเมือง เป็นผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ก็ไม่ต้องยกเลิกอะไรแล้ว เพราะพ้นวาระการดำรงตำแหน่งผู้ว่าฯกทม.ไปแล้ว

นายวิษณุ กล่าวอีกว่า ตอนที่คสช.เข้ามามีอำนาจ เขาเป็นรัฐบาล ได้ออกคำสั่งมากมาย อาทิ คำสั่งที่ให้ดำเนินการสอบสวนนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดของที่นั่นที่นี่ ซึ่งคำสั่งพวกนี้เป็นคำสั่งทางบริหาร ไม่ใช่กฎหมาย ดังนั้น ถ้าอยากจะยกเลิกการสอบสวนดังกล่าว ก็ต้องออกมติครม.เพื่อให้ยกเลิกการสอบสวนนั้นได้  แต่คำสั่งคสช.ที่เกี่ยวข้องกับโครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียวถือเป็นกฎหมาย ถ้าต้องการจะยกเลิก ต้องออกเป็นพ.ร.บ.เพื่อยกเลิกคำสั่งนั้น ทั้งนี้ในสมัยรัฐบาลของ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ตนได้ยกร่างพ.ร.บ.เตรียมไว้เพื่อใช้ยกเลิกคำสั่งคสช.ที่เกี่ยวข้องกับโครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียว แต่ปรากฏว่า ขณะนั้นมีคนที่แสดงความคิดเห็นว่าวิธีนี้ช้า มันน่าจะมีวิธีอื่นที่ดีกว่า พอคิดกันไปคิดกันมา รัฐบาลของพล.อ.ประยุทธ์ก็หมดวาระเลย อย่างไรก็ตาม สำหรับตนคิดว่าเรื่องรถไฟฟ้าสายสีเขียวนี้ไม่มีวิธีอื่น นอกจากใช้วิธีออกเป็นพ.ร.บ.

เมื่อถามว่า ครม.ชุดปัจจุบันไม่ใช่รัฏฐาธิปัตย์ใช่หรือไม่ นายวิษณุ กล่าวว่า ไม่ใช่อย่างนั้น คำว่า "รัฏฐาธิปัตย์" แปลว่า ผู้เป็นใหญ่ในแผ่นดิน ขณะนี้ผู้ที่เป็นรัฏฐาธิปัตย์คือ ประชาชน เราจึงเรียกว่า "ประชาธิปไตย" ที่แปลว่า อธิปไตยเป็นของประชาชน แต่ถ้าพระเจ้าแผ่นดินเป็นรัฏฐาธิปัตย์ เราก็เรียกว่า "ราชาธิปไตย" หรือถ้าคณะบุคคลเป็นรัฏฐาธิปัตย์ เราเรียกว่าคณาธิปไตย หรือถ้าข้าราชการเป็นใหญ่ เราเรียกว่า อำมาตยาธิปไตย แต่วันนี้เราเป็นประชาธิปไตย รัฐธรรมนูญจึงเขียนว่าอำนาจอธิปไตยเป็นของปวงชนชาวไทย แค่นี้ก็แปลว่า เป็นรัฏฐาธิปัตย์แล้ว ส่วนประชาชนใช้อำนาจผ่านทางผู้แทนราษฎร เพราะผู้แทนราษฎรเป็นผู้แทนปวงชนชาวไทย และสมาชิกวุฒิสภา หรือ​สว.​ เป็นผู้แทนปวงชนชาวไทยเช่นกัน

เมื่อถามว่า ถ้ามีผู้ก่อรัฐประหาร บุคคลนั้นถือเป็นรัฏฐาธิปัตย์ใช่หรือไม่ นายวิษณุ กล่าวว่า อย่างนั้นคือใช่ เพราะบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญที่เขียนว่า อำนาจอธิปไตยเป็นของปวงชนชาวไทย ได้ถูกยกเลิกไปแล้ว หลังจากเกิดรัฐประหาร