"ไชยันต์"ย้ำ"รัฐธรรมนูญ-สถาบัน"ต้องอยู่ควบคู่กัน

22 พฤษภาคม 2566 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า "ศ.ดร.ไชยันต์ ไชยพร" อาจารย์ภาควิชาการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว โดยมีเนื้อหาดังนี้ 

มีผู้สอบถามผมเรื่องการแก้ไขมาตรา 112 โดยเชื่อมโยงกับพระราชดำรัสของในหลวงรัชกาลที่ ๙ วันที่ ๔ ธันวาคม ๒๕๔๘ ที่มีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับการวิจารณ์พระมหากษัตริย์

ผมมีความเห็นดังนี้ครับ

"เท่าที่ผมเข้าใจนะครับ  คือ ท่านบอกว่า แม้ the king can do no wrong และท่านก็พยายามที่จะไม่ให้ wrong แต่ก็ย่อมเป็นไปได้ที่จะผิดพลาด ถ้าผิดพลาด ก็บอก ก็วิจารณ์กันดีๆ

ถ้าวิจารณ์กันดีๆ แต่ไปใช้มาตรา 112 กับคนที่วิจารณ์กันดีๆ ท่านก็เดือดร้อน"

และผู้ที่ถามได้ตอบผมกลับมาว่า

"ใช่ครับ ตามนั้น ผมเข้าใจว่าท่านมีเพื่อนเป็นกษัตริย์ต่างประเทศหลายพระองค์ ก็คงเห็นว่าที่อื่นไม่ได้จับคนเข้าคุกแบบเรา เช่น อังกฤษ ญี่ปุ่น ท่านเลยตรัสบอกว่า นัยๆว่าเปิดให้วิจารณ์ได้ครับ อย่าเอาคนเข้าคุกเลย

(จิงๆก็สอดคล้องกับการแก้112นะคับ)”

ผมได้ให้ความเห็นกลับไปว่า

"ท่านน่าจะเปิดให้วิจารณ์ได้ครับ

แต่คงไม่ได้เปิดให้ด่าทอ ใส่ร้าย

ถึงแม้ตัวท่าน โดยส่วนตัวอาจจะทนได้ รับได้ แต่นั้นคือ ตัวท่านในฐานะ กษัตริย์ (king)

แต่ในฐานะสถาบัน (crown or monarch) ท่านก็ต้องมีหน้าที่รักษา "สถาบันพระมหากษัตริย์" ด้วยครับ เพราะสถาบันไม่ใช่ตัวบุคคล และเป็นส่วนสำคัญของระบอบการปกครองในระบอบพระมหากษัตริย์ภายใต้รัฐธรรมนูญ

มีรัฐธรรมนูญ ก็ต้องมีสถาบันพระมหากษัตริย์ มีสถาบันพระมหากษัตริย์ ก็ต้องมีรัฐธรรมนูญ ขาดอย่างใดอย่างหนึ่ง ก็ไม่สามารถเป็นระบอบพระมหากษัตริย์ภายใต้รัฐธรรมนูญ (constitutional monarchy) ได้ครับ"