สรุปเหตุไฟไหม้โรงงานเก็บกากสารเคมี จ.ระยอง ผ่านมาเกือบอาทิตย์ เกิดอะไรขึ้นบ้าง?

ย้อนกลับไปเมื่อช่วงสายของวันที่ 22 เม.ย. 67 ที่ผ่านมา เกิดเหตุเพลิงไหม้ภายในโกดังจัดเก็บกากสารเคมี ของ บริษัท วิน โพรเสส จำกัด (ประกอบกิจการขยะรีไซเคิล) ตั้งอยู่ในพื้นที่หมู่ที่ 4 ตำบลบางบุตร อำเภอบ้านค่าย จังหวัดระยอง หน่วยงานปกครองส่วนท้องถิ่น เจ้าหน้าที่กู้ภัยฯ ได้นำรถดับเพลิงโฟม จำนวน 8 คัน รถบรรทุกน้ำ 8 คัน และรถกู้ชีพ กู้ภัย จำนวน 5 คัน รวมจำนวน 21 คัน เจ้าหน้าที่กว่า 50 คน เข้าทำการระงับเหตุ
สำนักงาน ปภ. จังหวัดระยอง ได้รายงานว่า เวลาประมาณ 12.45 น. เพลิงยังคงลุกไหม้ แต่ได้ควบคุมให้อยู่ในวงจำกัดแล้ว ส่วนสาเหตุการเกิดเพลิงไหม้อยู่ระหว่างการตรวจสอบของเจ้าหน้าที่ตำรวจ สภ.บ้านค่าย และจากเหตุการณ์ดังกล่าวไม่มีผู้บาดเจ็บและผู้เสียชีวิตแต่อย่างใด

ทั้งนี้ ศูนย์ควบคุมมลพิษจังหวัดระยอง ได้ติดตามตรวจสอบคุณภาพอากาศโดยรอบบริเวณพื้นที่โรงงาน

ปรากฏว่า ผลการตรวจสอบคุณภาพอากาศชุมชนโดยรอบโดยเฉพาะบริเวณทางด้านท้ายลม ทางด้านทิศตะวันออกเฉียงเหนือและทิศเหนือของพื้นที่โรงงาน เบื้องต้นคุณภาพอากาศอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน ยังไม่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพ มีการตรวจสอบพบไอระเหยสารเคมีเล็กน้อย บริเวณห่างจากโรงงานไปทางด้านทิศเหนือประมาณ 4 กิโลเมตร

โดยเจ้าหน้าที่จะได้ติดตามตรวจสอบและเฝ้าระวังอย่างต่อเนื่อง และได้มีการแจ้งผลการตรวจสอบให้หน่วยงานท้องถิ่นและพื้นที่ข้างเคียงได้รับทราบ เพื่อประสานและแจ้งให้ประชาชนในพื้นที่ เฝ้าระวังและติดตามสถานการณ์ จนกว่าเหตุการณ์จะยุติ

รองผู้ว่าฯ ประกาศ 2 ตำบล เป็นพื้นที่ประสบเหตุอัคคีภัย
 23 เม.ย. 67 แม้จะควบคุมเพลิงส่วนใหญ่ไว้ได้แล้ว แต่ยังคงมีการคุกรุ่นของกองวัสดุ และการลุกไหม้ขึ้นมาเป็นระยะ ทาง กรมควบคุมมลพิษ ได้ส่งเจ้าหน้าที่เข้าตรวจวัดคุณภาพอากาศ ของเหลว และวัสดุต่างๆ รอบนอกเขตโกดัง ว่าเป็นอันตรายหรือไม่อย่างไร

ขณะเดียวกัน นายกัฬชัย เทพวรชัย รองผู้ว่าราชการจังหวัดระยอง ในฐานะผู้อำนวยการศูนย์บัญชาการกรณีเกิดเหตุการณ์เพลิงไหม้โรงงานเก็บกากสารเคมีอุตสาหกรรม บริษัท วินโพรเสส ม.4 ต.บางบุตร อ.บ้านค่าย ได้เรียกประชุมเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง เพื่อติดตามสถานการณ์ความคืบหน้ากรณีเกิดเพลิงไหม้โรงงานดังกล่าว โดยมี นายวีระกิตติ์ รันทกิจธนวิชญ์ ผู้ตรวจราชการกระทรวงอุตสาหกรรม และนายทศพล บวรโมทย์ นายอำเภอบ้านค่าย ร่วมประชุมฯ

นายกัฬชัย เปิดเผยว่า ได้มีการประกาศเป็นพื้นที่ประสบเหตุอัคคีภัย 2 ตำบล คือ ม.1-11 ต.หนองบัว และ ม.1-12 ต.บางบุตร ซึ่งกรณีเกิดเหตุมีเจ้าของมาแสดงตัว 1 ราย อ้างเป็นจำเลยที่ 2 แต่เจ้าของจริงๆ ยังไม่เจอตัว

ยังไม่ตัดประเด็นลอบวางเพลิงทิ้ง

นายกัฬชัย บอกอีกว่า ส่วนประเด็นเพลิงไหม้เกี่ยวกับไฟฟ้าลัดวงจรนั้น ตัดทิ้งไปเลยเลย เนื่องจากโรงงานแห่งนี้ปิดกิจการ และมีการตัดไฟไปนานแล้ว ส่วนเป็นการวางเพลิงหรือไม่นั้นยังไม่ตัดทิ้ง ซึ่งจะเป็นหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ตำรวจพิสูจน์หลักฐาน และทีมสอบสวนต่อไป ส่วนโรงงานที่มีลักษณะนี้ในพื้นที่ จะได้ให้หน่วยงานในพื้นที่ตรวจสอบอย่างละเอียดต่อไป

นายกฯ ลงพื้นที่

ต่อมา ในวันที่ 27 เม.ย. 67 นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ลงตรวจติดตามสถานการณ์การแก้ไขปัญหาเหตุเพลิงไหม้โรงงานเก็บกากสารเคมีอุตสาหกรรม บริษัท วินโพรเสส จำกัด จังหวัดระยอง โดยนายกรัฐมนตรี สั่ง พล.ต.ท.สมประสงค์ เย็นท้วม ผู้บัญชาการตำรวจภูธรภาค 2 ตรวจสอบสาเหตุเพลิงไหม้ ซึ่งการไหม้รอบใหม่มักเกิดขึ้นในช่วงเช้า พร้อมขอให้ตำรวจพิสูจน์หลักฐานกำหนดวัน และให้เร่งรัดสาเหตุว่าเกิดจากอะไร
ด้าน นายแพทย์ชลน่าน ศรีแก้ว รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข รายงานสถานการณ์ว่า เบื้องต้นได้อพยพคนจำนวน 78 คน จาก 2 ตำบล คือ ตำบาลบางบุตร และตำบลหนองบัว ไปศูนย์พักพิง ซึ่งตอนนี้เหลือ 39 คน เป็นผู้ป่วยติดเตียง 4 คน มีอาการเจ็บป่วยจากโรคทางเดินหายใจ และผู้ป่วยที่ผู้ป่วยติดเตียงได้รับการดูแลเป็นอย่างดี พร้อมยืนยันว่า ไม่ได้เกิดจากการได้รับสารจากเหตุไฟไหม้ และหลังเพลิงสงบ จะเข้าไปดูว่ามีสารเคมีใดหลงเหลือบ้าง เพื่อหาวิธีกำจัด

ขณะที่ อธิบดีกรมโรงงานอุตสาหกรรม รายงานว่า เรื่องนี้มีการร้องเรียนบริษัท วินโพรเสส จำกัด มาตั้งแต่ปี 2556 โดยในปี 2564 ศาลพิพากษาให้บริษัทกำจัดสารเคมี โดยมีการจ้างบริษัทเอสเค ให้เริ่มขนย้ายในปี 66 แต่เมื่อหมดสัญญาแล้ว งานยังไม่แล้วเสร็จ กรมอุตสาหกรรมจะเข้ามากำจัดกากเคมีเอง โดยเมื่อวานนี้ได้ไปร้องอัยการเพื่อให้ประสานกับศาล ขอแถลงต่อศาลว่ากรมอุตสาหกรรมโรงงานจะบำบัดเอง
"เศรษฐา" สั่งแก้ปัญหา เยียวยาประชาชน 

จากนั้น "นายกฯ เศรษฐา" ได้สั่งการให้กระทรวงมหาดไทย และกรมป้องกันบรรเทาสาธารณะภัย ดูแลควบคุมสถานการณ์ให้เข้าสู่สภาวะปกติ พร้อมจัดทำแผนเยียวยาผู้ที่ได้รับผลกระทบ และประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนที่ได้รับผลกระทบ ลงทะเบียนที่ศูนย์ดำรงธรรม ตำบลหนองบัว อำเภอบ้านค่าย จังหวัดระยอง และองค์การบริหารส่วนตำบลบางบุตร และตำบลหนองบัว เพื่อเป็นข้อมูลในการฟื้นฟูเยียวยา ตามระเบียบกฎหมายที่เกี่ยวข้อง

และให้กรมควบคุมมลพิษ กรมโรงงานอุตสาหกรรม ตรวจวัดคุณภาพอากาศตามชุมชน และรายงานผลให้ทราบ เพื่อเฝ้าระวังสุขภาพประชาชน และเร่งนำกากเคมีอันตรายในพื้นที่ไปกำจัดให้ถูกต้อง เตรียมพร้อมรับมือแก้ปัญหาในช่วงฤดูฝน ที่อาจจะมีวัตถุอันตรายหลุดออกมานอกพื้นที่

โดยให้กรมโรงงานอุตสาหกรรม กำหนดแนวทางและมาตรการแก้ไขปัญหาให้ชัดเจน รวมทั้งให้กรมโรงงานอุตสาหกรรม และสำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัด บูรณาการตรวจสอบโรงงานประเภทนี้ทั่วประเทศ และจัดทำแนวทางมาตรการป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์เช่นนี้ในพื้นที่อื่นๆ อีก

นายกฯ ตำหนิอธิบดีกรมโรงงานฯ ลงพื้นที่ล่าช้าเกือบอาทิตย์ 

ขณะลงพื้นที่ นายกรัฐมนตรี ได้ซักถามอธิบดีกรมโรงงานฯ ได้เข้ามาลงพื้นที่เมื่อใด ซึ่งอธิบดีตอบว่า "ลงพื้นที่เมื่อวานนี้" นายกรัฐมนตรี จึงถามย้ำว่า เหตุเกิดตั้งแต่ 22 เม.ย. 67 ทำไมลงพื้นที่เมื่อวานนี้ ตนว่าช้าเกินไป มันไม่ถูก เพราะเรื่องนี้เป็นเรื่องที่สำคัญมาก

หลังจากนั้น นายกฯ พร้อมด้วย นางสาวพิมพ์ภัทรา วิชัยกุล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม, นายแพทย์พรหมินทร์ เลิศสุริย์เดช เลขาธิการนายกรัฐมนตรี และนายณัฐพล รังสิตพล ปลัดกระทรวงอุตสาหกรรม ได้แยกวงหารือเป็นเวลากว่า 5 นาที โดยนายกฯ มีสีหน้าที่เคร่งเครียด ทำนองต่อว่าปลัดกระทรวงฯ 
จากนั้น นายกรัฐมนตรี เดินมารับหนังสือ จากผู้ที่ได้รับผลกระทบในพื้นที่ โดยเรียกร้องให้นายกรัฐมนตรี นำผู้เชี่ยวชาญมาแก้ไขปัญหาดังกล่าว และให้นำกากสารเคมีไปทำลายนอกพื้นที่ รวมไปถึง ให้ย้ายอธิบดีกรมการอุตสาหกรรม และอุตสาหกรรมจังหวัดออก เนื่องจากเคยไปเรียกร้องปัญหานี้ที่ศูนย์ดำรงธรรม กระทรวงมหาดไทย ตั้งแต่สมัยรัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา แต่ยังไม่ได้รับการแก้ไข

ชาวบ้านชูป้าย ทุกข์มาเกือบ 10 ปี วอนนายกฯ ช่วย

ระหว่างขบวนรถนายกรัฐมนตรีเดินทางออกจากโรงงาน มีชาวบ้านชูป้ายขอให้นายกรัฐมนตรี เอาโรงงานนรกออกไป พร้อมป้ายระบุข้อความว่า "ให้นำขยะพิษเหล่านี้ออกไปจากหนองพะวา" , "นายกฯ มาทั้งทีมีเวลาให้ชาวบ้านแค่ 30 นาที" , "วอนนายกฯ ช่วยที 10 ปี แสนทรมาน"

สถานการณ์เริ่มคลี่คลาย

28 เม.ย. 67 สถานการณ์เพลิงไหม้โรงงานเก็บกากสารเคมีอุตสาหกรรม วิน โพรเสส ต.บางบุตร อ.บ้านค่าย เข้าสู่วันที่ 7 หลังนายกรัฐมนตรี เดินทางมาติดตามสถานการณ์เมื่อวานนี้ พบว่า เช้านี้ไฟไหม้ได้มอดสนิทแล้ว โดยเฉพาะบริเวณโกดังที่ 5 ไฟดับ และกลุ่มควันไฟหมดแล้ว แต่ยังมีรถดับเพลิงสแตนบายอยู่ 

ส่วนโกดังที่ 3 พบว่ายังมีกลุ่มควันเบาบางออกมาที่ช่องด้านในบางจุดที่มีการเอาดิน และทรายไปถมเกิดช่องมีอากาศเข้าทำให้มีกลุ่มควันเกิดขึ้น อาจมีไฟปะทุ 

ซึ่งจากการประเมินของผู้เชี่ยวชาญของกรมโรงงานอุตสาหกรรม และทีมดับเพลิงพบว่า โซเดียม ไบคาร์บอเนต สามารถดับไฟได้ กรมโรงงานฯ จึงได้สนับสนุนโซเดียม ไบคาร์บอเนต 10 ตัน โดยใช้รถแบคโฮเร่งโรยปิดช่องที่มีกลุ่มควันออกมา พบว่ามีประสิทธิภาพสามารถช่วยดับไฟได้ ซึ่งเช้านี้เจ้าหน้าที่ยังคงเร่งโรยช่องว่างของดินและทรายที่ถมอลูมิเนียมดรอสไว้ เพื่อให้ไฟมอดสนิท 

ด้าน พล.ต.ต.พงศ์พันธ์ วงษ์มณีเทศ ผบก.ภ.จว.ระยอง เปิดเผยถึงการสอบสวนหาสาเหตุการเกิดเพลิงไหม้ว่า ตอนนี้ยังไม่สามารถเข้าไปตรวจหาสาเหตุได้ มีเพียงการใช้โรบอทเข้าตรวจสอบ จนกว่าจะได้รับการยืนยันจากผู้เชี่ยวชาญว่าปลอดภัย 100 เปอร์เซ็นแล้ว จึงจะให้เจ้าหน้าที่ตำรวจพิสูจน์หลักฐานเข้าไปเก็บพยานหลักฐานอย่างละเอียดได้ต่อไป