กกต.ถกสื่อฯทำความเข้าใจรายงานผลนับคะแนนเลือกตั้งปี 66

7 ตุลาคม 2565 "นายแสวง บุญมี" เลขาธิการคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ร่วมหารือกับสมาคมโทรทัศน์ระบบดิจิตอล (ประเทศไทย) และสมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์ เกี่ยวกับการรายงานผลคะแนนการเลือกตั้งส.ส. อย่างไม่เป็นทางการ สำหรับการเลือกตั้งทั่วไปกรณีสภาครบวาระในปี 2566 เพื่อให้การรายงานผลต่อประชาชนเป็นไปด้วยความถูกต้อง รวดเร็ว และครอบคลุมทุกกลุ่มเป้าหมาย 

โดยนายแสวง กล่าวว่า การเลือกตั้งที่ผ่านมา มีบทเรียนรายงานคะแนนผิดพลาด เพราะมีพรรคการเมืองจำนวนมาก และรายชื่อพรรคก็ใกล้เคียงกัน ทำให้กรรมการประจำหน่วยเลือกตั้ง ซึ่งทำงานมาตลอดทั้งวัน เกิดความเหนื่อยล้า จึงมีความผิดพลาด โดยพบบัตรเขย่ง 39 หน่วยจาก 90,000 กว่าหน่วย ครั้งนี้จึงไม่อยากให้เกิดขึ้นอีก ดังนั้น ต้องเน้นความถูกต้อง

ขณะเดียวกัน สำนักงานก็ต้องการ ให้มีการตรวจสอบให้ถูกต้อง เพราะครั้งนี้มีเกือบแสนหน่วย โดยการรายงานผลในทุกครึ่งชั่วโมง ถือว่าไม่ช้า ซึ่งปีที่ผ่านมา ที่รายงานข้ามวัน เพราะเกิดความผิดพลาด ทั้งนี้ สามารถทำให้เร็วขึ้นได้ แต่ต้องซักซ้อมกับทางเขตให้ดี ส่วนหน่วยเลือกตั้ง จะต้องมีการสำรวจข้อมูลใหม่อีกครั้ง เพราะที่ผ่านมามีสถานการณ์โควิด จึงต้องจัดหน่วยเพิ่มเพื่อลดความแออัดของผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้ง

"ยอมรับว่าขณะนี้ ภาพรวมยังไม่สามารถดำเนินการได้ ต้องรอให้พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส. มีผลบังคับใช้ก่อน" นายแสวง กล่าว

ส่วนการรายงานผลการนับคะแนนการเลือกตั้ง ปี 2566 นั้น กกต. ได้ศึกษาปัญหาการรายงานผลการเลือกตั้งปี 2562 ที่มีความไม่เสถียร โดยได้ตั้งคณะทำงานศึกษาระบบการรายงานผลการเลือกตั้ง ซึ่งจะใช้ระบบเทคโนโลยีมาใช้ โดยเริ่มจากกรรมการประจำหน่วยเลือกตั้ง รายงานผลจากหน่วยเลือกตั้ง ซึ่งครั้งนี้คาดว่าน่าจะมีประมาณเกือบแสนหน่วย เนื่องจากประชากรเพิ่มขึ้น

โดยรายงานไปยังเขต เขตก็จะตรวจสอบความถูกต้อง ก่อนจะรายงานไปยัง สำนักงาน กกต. จะแสดงคะแนนภาพรวมทั้ง 400 เขต 77 จังหวัดทั่วประเทศ ซึ่งตั้งเป้าไว้ว่าหลังปิดหน่วยประมาณ 1 ชั่วโมงจะเริ่มรายงานผลคะแนน และทุกๆ 30 นาที คะแนนจะรายงานมายัง กกต.กลาง ซึ่งจะมีจอแสดงผล สื่อมวลชนสามารถนำผลคะแนนไปรายงานได้

ด้านตัวแทนสื่อมวลชน ต้องการให้การรายงานผลเป็นไปด้วยความรวดเร็ว ถูกต้อง แม้จะไม่ถึงขั้นรายงานแบบเรียลไทม์ ซึ่งอยากให้มีรายงานคะแนนในประมาณ 17.30 น. หลังจากปิดหีบแล้ว และจะต้องมีระบบสำรองป้องกันกรณีระบบรายงานผลล่ม เพื่อไม่ให้การรายงานคะแนนชะงัก 

นายแสวง ให้สัมภาษณ์ถึงการรายงานผลคะแนน ของ กกต.ในระเบียบกำหนดว่า ต้องทำ ดังนั้น จึงอยากฟังความเห็นของสื่อ เพราะสื่อจะเป็นผู้นำไปใช้ ซึ่งเท่าที่รับฟังก็มีความเห็นไม่ต่างกัน คือ อยากได้ความถูกต้องและรวดเร็ว โดยจะใช้การรายงานผลคะแนนอย่างไม่เป็นทางการ แต่ต้องถูกต้องเหมือนกับผลคะแนนอย่างเป็นทางการ 

ส่วนระบบที่ กกต. วางไว้ในการรายงานผลคะแนนมาที่ กกต.กลางนั้น เมื่อหน่วยนับคะแนนเสร็จ ก็รายงานเข้าไปในระบบ โดยที่เขตจะเห็นคะแนนก่อน หากหน่วยใดรายงานคลาดเคลื่อน จะมีสัญญาณเตือนแจ้งออกมา แต่หากรายงานถูกต้อง คะแนนก็จะถูกส่งมายังส่วนกลางทันที 

เมื่อถามว่า จะได้เห็นหน้าตาโปรแกรมรายงานผลการเลือกตั้งเมื่อไหร่ นายแสวง กล่าวว่า ยังไม่เห็นหน้าตาของโปรแกรมรายงานผลคะแนน แต่เป็นเพียงแค่แนวคิดที่ กกต.ศึกษาเอาไว้ ซึ่งต้องมีความมั่นใจแล้วจึงนำเอาไปใช้  และต้องออกแบบระบบและบริหารจัดการให้ดี เพราะการเลือกตั้งครั้งนี้เปลี่ยนมาใช้บัตรเลือกตั้ง 2 ใบและเพิ่มหน่วยเลือกตั้งเกือบแสนหน่วย