กองทัพเมียนมาออกกฎหมายเลือกตั้งใหม่ มุ่งสกัดฝ่ายต่อต้าน

กฎหมายเลือกตั้งฉบับใหมที่ลงนามโดยพลเอกอาวุโส มิน อ่อง หล่าย ผู้นำรัฐบาลทหารเมียนมา ถูกประกาศในหนังสือพิมพ์โกลบอล นิว ไลท์ ออฟ เมียนมา ของทางการฉบับวันศกร์ และบังคับใช้แทนกฎหมายฉบับปี 2553

กฎหมายมีบทบัญญัติที่ควบคุมพรรคการเมืองเข้มงวดมากยิ่งขึ้น ทำให้เกิดคำถามถึงความยุติธรรมในการเลือกตั้ง ที่กองทัพสัญญาจะขึ้นภายในเดือน ส.ค. ปีนี้ หลังจากเข้ายึดอำนาจผ่านการรัฐประหารเมื่อเกือบ 2 ปีที่แล้ว

กฎหมายกำหนดห้ามพรรคการเมืองและผู้สมัครเลือกตั้ง มีส่วนเกี่ยวข้องกับบุคคลหรือองค์กร ที่ถูกขึ้นบัญชีว่า กระทำการก่อการร้าย หรือ กระทำผิดกฎหมาย และพรรคที่ต้องการส่งผู้สมัครเข้าร่วมการเลือกตั้งระดับชาติ จะต้องมีจำนวนสมาชิกพรรคอย่างน้อย 100,000 คนที่ลงทะเบียนเป็นสมาชิกภายใน 3 เดือน และต้องมีเงินสนับสนุนพรรค 100 ล้านจ๊าต หรือราว 1.5 ล้านบาท หรือ เพิ่มขึ้นจากเดิม 100 เท่า เงินจำนวนนี้ต้องฝากในบัญชีของธนาคารเมียนมา อิโคโนมิก แบงก์ ของทางการเมียนมาด้วย

กองทัพเมียนมาให้เหตุผลในการก่อรัฐประหารยึดอำนาจจากรัฐบาลพลเรือนนำโดยอองซาน ซูจี เมื่อวันที่ 1 ก.พ. 2564 ว่า มีการโกงเลือกตั้ง ที่ทำให้พรรคสันนิบาตแห่งชาติเพื่อประชาธิปไตยของเธอได้รับชัยชนะถล่มทลายเมื่อเดือน พ.ย. 2563 แต่ผู้สังเกตการณ์นานาชาติ รับรองว่า การเลือกตั้งมีความเสรีและยุติธรรม

และหลังจากมีเสียงวิจารณ์และการคว่ำบาตรจากนานาชาติ ทำให้กองทัพยอมประกาศว่าจะจัดการเลือกตั้งภายใน 1 ปี ก่อนเลื่อนเวลาออกไป โดยบอกว่า อาจจัดขึ้นในช่วงระหว่าง ก.พ.-ส.ค. 2566

ขณะที่กฎหมายใหม่พยายามกีดกันพรรคการเมืองที่ตั้งมาก่อนการรัฐประหาร โดยกำหนดด้วยว่า พรรคการเมืองที่มีอยู่ก่อนการบังคับใช้กฎหมายฉบับนี้ จะต้องยื่นจดทะเบียนพรรคภายใน  2  เดือน มิฉะนั้นจะ “สิ้นสภาพพรรคการเมืองโดยอัตโนมัติ”  และพรรคการเมืองอาจถูกระงับการดำเนินนาน  3 ปี หรืออาจถูกยุบพรรคในที่สุด หากไม่ปฏิบัติตามบทบัญญัติในกฎหมายใหม่

นอกจากนี้ภายใต้กฎหมายใหม่ พรรคการเมืองไม่ได้รับอนุญาตให้ยื่นร้องเรียนคัดค้านการตัดสินใจของคณะกรรมการการเลือกตั้งเกี่ยวกับการจดทะเบียนพรรค