ที่ลานอนุสาวรีย์เจ้าพระยาครานเมือง(พญาการเมือง) วัดพระธาตุแซ่แห้ง พระอารามหลวง ตำบลม่วงตึ๊ด อำเภอภูเพียง จังหวัดน่าน นายบัณฑูร ล่ำซำ เป็นประธานฝ่ายฆราวาสร่วมกับพุทธศาสนิกชนชาวจังหวัดน่าน พระราชศาสนาภิบาล เจ้าคณะจังหวัดน่าน เป็นประธานฝ่ายสงฆ์ ประกอบพิธีมังคลาภิเษกและพิธีบรรจุหัวใจอนุสาวรีย์เจ้าพระยาครานเมือง เจ้าผู้ครองนครน่านองค์ที่ 6 ราชวงศ์ภูเพียงแช่แห้งโอรสของพญาผานอง เมืองปัว เจ้าผู้ครองนครน่านองค์ที่ 4 ณ มณฑลพิธีลานโพธิ์ วัดพระธาตุแช่แห้ง พระอารามหลาง ตำบลม่วงตึ๊ด อำเภอภูเพียง จังหวัดน่าน
พระชยานันทมุนี เจ้าคณะอำเภอภูเพียง เจ้าอาวาสวัดพระธาตุแช่แห้ง พระอารามหลวง กล่าวว่า วันนี้เป็นมหามงคลสมัยที่สำคัญ คือขั้นตอนในการพุทธาภิเษกอันเชิญหัวใจพระยาครานเมือง ซึ่งเป็นปฐมบรมกษัตริย์ของราชวงศ์ ภูเพียงแช่แห้ง ได้อันเชิญพระบรมสารีริกธาตุ 7 องค์ พระพิมพ์ทองคำ 20 องค์ พระพิมพ์เงิน 20 องค์ ที่ได้รับที่ได้รับพระราชทานจากเจ้าเมืองสุโขทัย มาประดิษฐานบนดอยภูเพียงแช่แห้ง
พระชยานันทมุนี เจ้าคณะอำเภอภูเพียง เจ้าอาวาสวัดพระธาตุแช่แห้ง พระอารามหลวง กล่าวว่า วันนี้เป็นมหามงคลสมัยที่สำคัญ คือขั้นตอนในการพุทธาภิเษกอันเชิญหัวใจพระยาครานเมือง ซึ่งเป็นปฐมบรมกษัตริย์ของราชวงศ์ ภูเพียงแช่แห้ง ได้อันเชิญพระบรมสารีริกธาตุ 7 องค์ พระพิมพ์ทองคำ 20 องค์ พระพิมพ์เงิน 20 องค์ ที่ได้รับที่ได้รับพระราชทานจากเจ้าเมืองสุโขทัย มาประดิษฐานบนดอยภูเพียงแช่แห้งแห่งนี้ นับว่างานวันนี้เป็นงานอันสำคัญ มีพระราชศาสนาภิบาล เจ้าคณะจังหวัดน่าน ส่วนราชการ พุทธศาสนิกชน ได้เข้าร่วมในพิธี
จากพงศาวดารเมืองน่าน เล่าว่า ในสมัยเจ้าพระยาครานเมือง(การเมือง) ครองเมืองน่านอยู่ ได้มีพระยาโสปัตตกันทิ เจ้าเมืองสุโขทัย ได้เชิญพระยาการเมือง ไปสร้างวัดหลวงอุทัยถึงสุโขทัย ซึ่งพระยาการเมืองก็ไปช่วย จนเสร็จสมบูรณ์ ด้วยความดีความชอบ ที่พระยาการเมือง ได้ช่วยพระยาโสปัตกันทิ สร้างวัดหลวงอุทัย ก่อนจะกลับเมืองน่าน พระยาโสปัตกันทิ ได้มอบพระธาตุเจ้า 7 องค์ พระพิมพ์ทองคำ 20 องค์ พระพิมพ์เงิน 20 องค์ เพื่อตอบแทนที่พระยาการเมือง ได้มาสร้างคุณงามความดีให้แก่สุโขทัย วรรณพระธาตุเจ้า 7 องค์นั้น คล้ายเมล็ดพรรณผักกาด มีวรรณดังแก้ว 3 องค์ วรรณดังมุก 2 องค์ วรรณะทองเท่าเมล็ดงาดำ 2 องค์ พระยาการเมือง เมื่อได้ของวิเศษด้วยความชื่นชมโสมนัสแล้ว ก็นำกลับมาแสดงแก่มหาเถรเจ้า ที่เมืองปัว ด้วยความชื่นชมโสมนัส จึงถามพระมหาเถรเจ้าว่า ควรเอาประจุธาตุนี้ไว้ที่ใด เมื่อพระมหาเถรเจ้าพิจารณาดูที่ควรประจุธาตุนั้นแล้ว ก็กล่าวว่า “ควรเอาไปประจุไว้ที่ดอยภูเพียงแช่แห้ง ตรงที่ระหว่างกลางแม่น้ำเตี๋ยน และแม่น้ำลิง จึงจะเห็นสมควร เพราะภายภาคหน้า แผ่นดินนี้จะเป็นผืนแผ่นดินที่อุดมสมบูรณ์ และเป็นแผ่นดินที่เจริญสืบไป
โดย จ.ส.อ.สันติไฌญ จารุพิพัฒน์บุตร / น่าน