"เครือข่ายประชาชนร่างรธน." บุก "ศาลรธน." ทวงคืนอำนาจปชช. เลือกผู้ร่างรธน.

7 กันยายน 2568 ที่หน้าสำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ เครือข่ายประชาชนร่างรัฐธรรมนูญ (Con for All) จัดกิจกรรม #ทวงคืนอำนาจประชาชน ชวนประชาชนไปแสดงพลังยืนยัน “อำนาจประชาชน” เลือกผู้ร่างรัฐธรรมนูญ ตามที่ศาลรัฐธรรมนูญได้เผยแพร่คำวินิจฉัยที่ 9/2568 ฉบับย่อ เมื่อวันที่ 10 กันยายน 2568 โดยระบุข้อความว่า “รัฐสภาไม่อาจให้ประชาชนเลือกผู้ร่างรัฐธรรมนูญได้โดยตรง” แสดงถึงการลดทอนอำนาจประชาชนในการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่

กลุ่ม Con for All ได้อ่านแถลงการณ์ “ทวงคืนอำนาจประชาชน - สสร. ต้องมาจากการเลือกตั้ง” โดยมีสาระสำคัญคือ จากคำวินิจฉัย 9/2568 (ฉบับย่อ) สามารถสรุปได้ว่า รัฐสภามีอำนาจริเริ่มหรือแสดงความต้องการเพื่อจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ได้ โดยทำประชามติอย่างน้อย 2 ครั้ง 

แม้คำวินิจฉัยดังกล่าวจะตีความว่าการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่จะเดินต่อไปได้ แต่อุปสรรคใหม่ที่ศาลรัฐธรรมนูญได้สร้างขึ้น คือ  การวินิจฉัยว่า “รัฐสภาไม่อาจให้ประชาชนเลือกผู้ร่างรัฐธรรมนูญได้โดยตรง” 

จากคำวิจฉัยดังกล่าว ก่อให้เกิดปัญหาที่ว่า “ศาลใช้อำนาจใดให้ความเห็นนอกเหนือไปจากประเด็นที่ผู้ร้องถาม” และ “ศาลรัฐธรรมนูญมีอำนาจกำหนดกระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญใหม่หรือไม่” ทั้งที่เป็นอำนาจของฝ่ายนิติบัญญัติหรือรัฐสภาที่มีหน้าที่รับผิดชอบโดยตรง ดังนั้นรัฐสภาจึงมีอำนาจเต็มในการออกแบบให้สมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ (สสร.) มาจากการเลือกตั้งโดยตรง

ทางกลุ่ม Con for All ขอยืนยันว่า อำนาจกำหนดกระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญใหม่เป็นของประชาชน และประชาชนจะให้อำนาจนั้นผ่านรัฐสภา โดยที่ศาลรัฐธรรมนูญไม่มีอำนาจแทรกแซง และความเห็นของศาลรัฐธรรมนูญที่นอกเหนือคำวินิจฉัย ย่อมไม่มีผลผูกพันกับทุกองค์กรในรัฐสภา