ภาพอนาคต 4 ฉากทัศน์ แนวทางจัดตั้ง "รัฐบาลใหม่"

"รัฐบาลชุดใหม่จะมีหน้าตาเป็นอย่างไร? พรรคใดจะได้เสียงข้างมากเป็นแกนนำจัดตั้งรัฐบาล?”

คำถามเหล่านี้อยู่ในความสนใจของคนไทย เราต่างอยากรู้ว่า ผลการเลือกตั้งจะเป็นอย่างไร พรรคใดจะกุมเสียงข้างมากเป็นแกนนำจัดตั้งรัฐบาล และเราจะได้รัฐบาลที่น่าพึงพอใจสมกับเสียงของประชาชนส่วนใหญ่ได้หรือไม่ ฯลฯ แต่ตอนนี้เราต่างอยู่ในความคลุมเครือจนกว่าการเลือกตั้งจะสิ้นสุดลงจึงเห็นคำตอบที่ชัดเจนขึ้น

ในฐานะนักอนาคตศาสตร์ ผมได้วิเคราะห์ "ภาพอนาคต" ความเป็นไปได้ของแนวการจัดตั้งรัฐบาลชุดใหม่ สามารถฉายภาพออกมาได้ 4 ฉากทัศน์ (scenarios) 

ฉากทัศน์ที่หนึ่ง ภาพอนาคตทีมตู่อยู่ต่อ เป็นแกนนำจัดตั้งรัฐบาล โดยมีเสียง ส.ว.หนุน"พรรครวมไทยสร้างชาติ" (รสทช.) นำโดย "พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา"ได้ ส.ส.ไม่น้อยกว่าร้อยละ 5 หรือต้องมี ส.ส.จำนวน 25 คนขึ้นไป ได้จับมือกับ "พรรคพลังประชารัฐ" (พปชร.) นำโดย "พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ" และสามารถเจรจาต่อรองพรรคที่พร้อมร่วมรัฐบาลด้วย จนได้เสียง ส.ส.เกิน 126 เสียง และเมื่อบวกกับได้เสียงของวุฒิสมาชิก (ส.ว.) อีกราว 250 คน ซึ่งหากเสียง ส.ว.ไม่แตกมาก และเนื่องจาก ส.ว. ส่วนใหญ่สนับสนุนรัฐบาล "พล.อ.ประยุทธ์" เป็นทุนเดิมอยู่แล้ว หากจับมือกับ ส.ว.ได้ครบแบบเสียงไม่แตกมาก ก็จะจัดตั้งรัฐบาลที่พอมีเสถียรภาพได้

โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในที่สุดจะมีพรรคร่วมรัฐบาลมาร่วมเพิ่มอีกเพราะอยากเป็นพรรคร่วมรัฐบาลมากกว่าเป็นฝ่ายค้าน เพราะเมื่อเห็นชัดฟากนี้พอตั้งรัฐบาลได้ โดยตัวเลือกนายกรัฐมนตรีคือ "พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา" คงขึ้นแท่นนายกรัฐมนตรีได้อีกสมัย หรืออาจตกลงเลือกแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีจากพรรคร่วมอื่น ๆ ที่เห็นว่าประชาชนส่วนหนึ่งพอยอมรับได้

ฉากทัศน์ที่สอง ภาพอนาคตทีมเพื่อไทยนำ เป็นแกนนำจัดตั้งรัฐบาล รวมเสียง ส.ส.ได้เกิน 376 เสียง พรรคเพื่อไทยได้เสียง ส.ส.มากพอที่จะเป็นแกนนำจัดตั้งรัฐบาล และต้องจับขั้วกับพรรคอื่น ๆ ทั้งพรรคฝั่งเสรีนิยม อาทิ พรรคประชาชาติ พรรคก้าวไกล พรรคเสรีรวมไทย ฯลฯ และพรรคที่วางตัวเป็นกลางพร้อมร่วมรัฐบาล ไม่ว่าขั้วการเมืองแบบใด อาทิ พรรคภูมิใจไทย พรรคชาติไทยพัฒนา พรรคชาติพัฒนากล้า ฯลฯ ให้มาอยู่ฝ่ายตนให้ได้มากที่สุด เพื่อให้ได้เสียง ส.ส.มากกว่า 376 เสียง จึงสามารถจัดตั้งรัฐบาลที่มีเสถียรภาพได้ โดยไม่คาดหวังว่าจะได้เสียงสนับสนุนจาก ส.ว. เพราะมีโอกาสน้อย

ส่วนนายกรัฐมนตรีอาจเป็นคนใดคนหนึ่งในแคนดิเดตระหว่าง "เศรษฐา ทวีสิน" กับ "น.ส.แพทองธาร ชินวัตร" ซึ่ง"เศรษฐา ทวีสิน" อาจมีความพร้อมมากกว่า แต่อย่างไรก็ตาม อาจเลือกแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีจากพรรคร่วมอื่นๆที่มีน้ำหนักต่อรองสูง เช่น "พรรคภูมิใจไทย" หรือ "พรรคพลังประชารัฐ"

ฉากทัศน์ที่สาม ภาพอนาคตไม่แน่นอน จากการวิเคราะห์ มีความเป็นไปได้ที่จะเกิดกรณีมีพรรคการเมืองบางพรรค อาจถูกตัดสินว่ากระทำผิดกฎหมายเลือกตั้ง จนถูกคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ยุบพรรคก่อนวันเลือกตั้ง(14 พฤษภาคม)เป็นเหตุให้มีการโยกย้ายคะแนนก่อนวันเลือกตั้ง ส่งผลให้ฐานคะแนนพรรคร่วมรัฐบาลอาจเปลี่ยน แปลงได้ และการยุบพรรคหากเป็นหลังการเลือกตั้งวันที่ 14 พฤษภาคม คงทำให้ ส.ส.บางส่วนตัดสินใจย้ายพรรคหลังผลการเลือกตั้งออกแล้ว การเกิดเหตุการณ์นี้ย่อมทำให้ตัวเลือกแคนดิเดตนายกฯ เปลี่ยนไป ไม่อาจคาดหวังชื่อนายกรัฐมนตรีที่คาดไม่ถึง เพราะไม่ใช่ตัวเต็งแบบในสภาวะปัจจุบัน

ฉากทัศน์ที่สี่ ภาพอนาคตวุ่นวาย ภาพเหตุการณ์ที่ไม่อยากให้เกิด แต่สามารถเกิดขึ้นได้ เป็นกรณีที่เลวร้ายที่สุด คือ เกิดความวุ่นวายหลังเลือกตั้ง พรรคการเมืองบางพรรค ประชาชนบางกลุ่ม ไม่พอใจผลการเลือกตั้งจนเกิดการรวมตัวประท้วง ซึ่งหากไม่สามารถจัดการให้เข้าสู่ภาวะปกติ ทุกฝ่ายยอมรับผลการเลือกตั้งได้ อาจเกิดความวุ่นวาย การประท้วงขยายวงกว้างจนกลายเป็นการคล้ายหรือจะนำไปสู่การจลาจล 

กรณีเลวร้ายที่สุดที่เป็นไปได้ก็คือ การยึดอำนาจอีกครั้งเพื่อรักษาความสงบเรียบร้อย นำไปสู่การจัดตั้งรัฐบาลเฉพาะกิจและเลือกคนกลางที่ทุกฝ่ายพอยอมรับได้มาดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีเป็นกรณีพิเศษจนกว่าจะแก้ปัญหาหรือเลือกตั้งใหม่ในคราวต่อไป ทิศทางการจัดตั้งรัฐบาลใหม่หลังเลือกตั้ง มีโอกาสเป็นไปได้ทั้ง 4 ภาพอนาคตที่วิเคราะห์ไว้ข้างต้น

แต่ภาพความจริงจะเป็นฉากทัศน์ใดนั้น ขึ้นอยู่กับประชาชนชาวไทยที่มีสิทธิลงคะแนนเสียงทุกคนทั่วประเทศว่า ต้องการเห็นอนาคตการเมืองไทยออกมาเป็นอย่างไร