เปิดเบื้องหลัง เหตุซ้ำรอยเผา-บึ้มโรงไฟฟ้าชีวมวลปัตตานี - สงขลา

16 สิงหาคม 2568 กลายเป็นเหตุความรุนแรงครั้งล่าสุดในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนใต้ สำหรับเหตุคนร้ายนับสิบพร้อมอาวุธครบมือ บุกเผาและวางระเบิดภายในโรงไฟฟ้าชีวมวล ในพื้นที่อำเภอแว้ง จังหวัดนราธิวาส อย่างอุกอาจเมื่อช่วงกลางดึกที่ผ่านมา

โดยเหตุการณ์คนร้ายนับสิบ บุกเผาโรงไฟฟ้าชีวมวลในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ เคยเกิดขึ้นมาแล้วกับโรงไฟฟ้า 2 แห่งใน จ.ปัตตานี และจ.สงขลา เมื่อปี 2567

เหตุการณ์แรกเกิดขึ้นในช่วงกลางดึกของวันที่ 25 เม.ย.67 คนร้ายบุกเข้าไปลอบวางระเบิดเพลิงโรงไฟฟ้าชีวมวล ตั้งอยู่หมู่ 7 ต.บ้านไร่ อ.แม่ลาน จ.ปัตตานี

เหตุการณ์ที่ 2 เกิดขึ้นในเวลาไล่เลี่ยกัน ในวันที่ 26 เม.ย.67 คนร้ายบุกเข้าไปวางระเบิดเพลิงภายในโรงไฟฟ้ารุ่งทิวาไบโอแมส  บ้านปลักบ่อ หมู่ 2 ต.สะบ้าย้อย อ.สะบ้าย้อย จ.สงขลา

โดยการวางระเบิดบางจุด ตั้งเวลาจุดระเบิดล่วงหน้าเอาไว้ถึง 99 ชั่วโมง!

รู้จักโรงไฟฟ้าชีวมวล เป้าหมายใหม่กลุ่มป่วนใต้?
 

สำหรับ “โรงไฟฟ้าชีวมวล” เป็นสิ่งปลูกสร้างในรูปแบบของ “โรงงาน” ที่ผุดขึ้นหลายแห่งในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ คล้ายคลึงกับจังหวัดอื่นๆ ในเกือบทุกภาคของประเทศไทย

ความหมายของโรงไฟฟ้าชีวมวล คือ โรงไฟฟ้าที่ผลิตกระแสไฟจากพลังงานทดแทน ที่ได้จากการแปรรูปวัสดุชีวมวลและสารอินทรีย์ประเภทต่าง ๆ นำเศษวัสดุที่เป็นชีวมวลในพื้นที่ ได้แก่ รากไม้ยางพาราสับ และวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรอื่นๆ มาเป็นเชื้อเพลิง ด้วยการเผา การหมัก การบ่มก๊าซเพื่อผลิตเป็นพลังงานความร้อน หรือก๊าซ แล้วนำผลผลิตเหล่านั้นไปแปรรูปเป็นพลังงานไฟฟ้า

วัสดุ “ชีวมวล” ที่นำไปเปลี่ยนเป็นพลังงานไฟฟ้าได้ ยังมีจำพวก แกลบ ฟางข้าว ชานอ้อย ใบและยอดอ้อย เศษไม้ กะลาปาล์ม กากมันสำปะหลัง ซังข้าวโพด กาบและกะลามะพร้าว ส่าเหล้า รวมถึงขยะมูลฝอย หรือแม้กระทั่งมูลสัตว์ต่างๆ

โรงไฟฟ้าชีวมวลที่ถูกคนร้ายบุกเผาและวางระเบิดเมื่อเดือน เม.ย.ปี 67 นั้น 1 ใน 2 แห่ง เป็นของ บริษัท ประชารัฐชีวมวล แม่ลาน จำกัด ตั้งอยู่ที่ อ.แม่ลาน จ.ปัตตานี 

ส่วน โรงไฟฟ้ารุ่งทิวาไบโอแมส ที่บ้านปลักบ่อ หมู่ 2 ต.สะบ้าย้อย อ.สะบ้าย้อย จ.สงขลา ซึ่งเป็น 1 ใน 2 โรงไฟฟ้าที่ถูกเผาและลอบวางระเบิด ดำเนินการโดย บริษัทรุ่งทิวา ไบโอแมส จำกัด โดยกลุ่มการเมืองท้องถิ่นของสงขลา ใช้เงินลงทุน 800 ล้านบาท สร้างโรงไฟฟ้าชีวมวลกำลังการผลิต 9.9 เมกะวัตต์ เน้นเชื้อเพลิงจากไม้ยางพารา พร้อมสร้างงานให้กับคนใน 4 อำเภอของ จ.สงขลา 



เดิมโครงการโรงไฟฟ้าประชารัฐชีวมวล จะมีการตั้งโรงไฟฟ้า 3 แห่งในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ อีก 2 แห่ง คือ โรงไฟฟ้าของบริษัทประชารัฐชีวมวล บันนังสตา จำกัด ตั้งอยู่ในพื้นที่ จ.ยะลา และ โรงไฟฟ้าของ บริษัทประชารัฐชีวมวล นราธิวาส จำกัด ซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่ จ.นราธิวาส

แต่ในส่วนของโรงไฟฟ้าประชารัฐชีวมวล นราธิวาส ได้ถูกพักโครงการเอาไว้ก่อน เนื่องจากยังติดปัญหาผังเมืองไม่สามารถจัดหาที่ดินเพื่อสร้างโรงไฟฟ้าได้ ข้อมูลขณะนี้ยังไม่ชัดว่าเป็นโรงไฟฟ้าที่ อ.แว้ง ซึ่งเพิ่งถูกเผารถแบ็กโฮ และรถกระบะ 6 ล้อครั้งนี้หรือไม่

ส่วนภาพรวมในจังหวัดชายแดนภาคใต้ ข้อมูล ณ ปี 67  มีโรงไฟฟ้าชีวมวล 15 โรง เป็นของภาคเอกชนในพื้นที่ มีกำลังการผลิตกว่า 230 เมกะวัตต์ และศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ หรือ ศอ.บต. ได้ผลักดันให้มีโรงไฟฟ้าชีวภาพชีวมวล อีก 150 เมกะวัตต์ รวมๆ แล้วก็อีกนับสิบโรง

ส่วนการก่อเหตุรุนแรงกับโรงไฟฟ้าชีวมวล ถูกมองว่ามีความเป็นไปได้ที่จะเกี่ยวข้อง กับการสร้างสถานการณ์ความไม่สงบของกลุ่มที่อ้างอุดมการณ์แบ่งแยกดินแดน หรือการชิงจังหวะก่อเหตุ เพื่อคัดค้านโครงการพัฒนาของรัฐ ที่กระทบกับวิถีชีวิตของชุมชน โดยเฉพาะการใช้ที่ดินในการก่อสร้าง รวมถึงอาจเกี่ยวข้องกับการขัดผลประโยชน์ของกลุ่มทุนในพื้นที่