ธุรกิจ “เมตาเวิร์ส” ของ “ซัคเคอร์เบิร์ก” ขาดทุนยับ

"เรียลลิตี แล็บส์" (Reality Labs unit) หน่วยงานพัฒนาเทคโนโลยีจักรวาลดิจิทัล หรือ เมตาเวิร์ส (Metaverse) ที่มาร์ค ซัคเคอร์เบิร์ก หลงใหลจนถึงขั้นเปลี่ยนชื่อบริษัทจากเฟซบุ๊ก (Facebook) เป็นเมตา (Meta) เมื่อปี 2564 ประสบภาวะขาดทุนไตรมาสที่ 4 ถึง 4,280 ล้านดอลลาร์ ทำให้ตัวเลขขาดทุนสะสมของปี 2565 อยู่ที่ 13,720 ล้านดอลลาร์ ส่งผลให้นักลงทุนพากันเจ็บตัวไปตามๆ กัน

เรียลลิตี้ แล็บส์ สร้างรายได้เพียง 727 ล้านดอลลาร์ ในไตรมาสที่ 4 ขณะที่รายได้สุทธิของปี 2565 อยู่ที่ 2,160 ล้านดอลลาร์ เมื่อเทียบกับรายได้ของเมื่อปี 2564 ที่ 2,270 ล้านดอลลาร์ รวมทั้งการขายชุดหูฟัง "เควสต์" (Quest) เปรียบเทียบง่ายๆ คือ เรียลลิตี้ แล็บส์ ขาดทุนมากถึง 6 เท่า ของจำนวนเงินที่เป็นรายได้เมื่อปีที่แล้ว ที่มีสัดส่วนเพียง 2% ของรายรับทั้งหมดของเมตาเมื่อปีที่แล้ว

นับเป็นการเผชิญความยากลำบากเต็มปีครั้งแรกของเมตา ที่ซัคเคอร์เบิร์กเคยพูดเมื่อปี 2564 ตอนที่เปลี่ยนชื่อบริษัทว่า อนาคตของบริษัทจะอยู่ในเมตาเวิร์ส ที่เป็นจักรวาลดิจิทัล (digital universe) หรือ จักรวาลนฤมิตที่ผู้คนจะใช้ทำงาน ซื้อของ เล่นและเรียนรู้

แต่สำหรับพนักงาน พวกเขาต่างไม่มีความสุขที่ซัคเคอร์เบิร์กหมกมุ่นอยู่กับเมตาเวิร์ส ที่รวมถึงคำประกาศที่ว่า "จากนี้ไปเราจะเป็น Metaverse-First ไม่ใช่ Facebook-First" ทำให้มองไม่เห็นหนทางและกลยุทธ์ที่สอดคล้องกัน โดยเฉพาะความก้าวหน้าในอาชีพ ทำให้หลายคนทะยอยลาออกไป แม้แต่ในตำแหน่งผู้บริหาร

กลยุทธ์การตลาดของ "เรียลลิตี แล็บส์" ก็ดูจะแกว่งไปตามกระแส เมื่อเดือนกรกฎาคม ปีที่แล้ว เมตาประกาศว่าจะขึ้นราคาชุดหูฟังและแว่น Quest 2 VR อีก 100 ดอลลาร์ โดยอ้างว่าเป็นสิ่งจำเป็นที่ต้องชดเชยแรงกดดันจากภาวะเงินเฟ้อ แต่พอเดือนตุลาคมก็เปิดตัว Quest Pro VR ที่ราคแพงกว่า โดยเสนอขายให้บริษัทต่างๆ ใช้เป็นอุปกรณ์ในที่ทำงานในราคา 1,500 ดอลลาร์ แต่เพียงไม่นาน อุปกรณ์ไฮเอนด์ VR ก็ลดราคารวดเดียว 400 ดอลลาร์ โดยอ้างระยะเวลาที่จำกัด

นับเป็นช่วงขาลงของเมตาอย่างแท้จริง ในขณะที่บริษัทในอุตสาหกรรมเทคโนโลยีทั้งหลายต้องปรับตัวให้พร้อมรับภาวะเศรษฐกิจถดถอย แต่เมตาอาจจะหนักกว่าเพราะไปลงทุนกับเมตาเวิร์ส ที่กลายเป็นผลไม้พิษที่ทำให้ซัคเคอร์เบิร์กร่วงจาก 10 อันดับของทำเนียบมหาเศรษฐีโลก และยังต้องปลดพนักงานไปเป็นจำนวนมาก และนับจากนี้ ก็ต้องจับตาดูว่าซัคเคอร์เบิร์กยังจะดันทุรังกับเมตาเวิร์สต่อไปหรือไม่