
เป็นที่ทราบกันดีปัจจุบันราคายาบ้าถูก ราวกับลูกอมขนมขบเคี้ยว คือ ดัชนีชี้วัดได้เป็นอย่างดี ถึงปัญหายาเสพติดในปัจจุบัน ว่าสาหัสสากรรจ์เพียงใด แน่นอนว่าเป็นไปตามกลไกการตลาด เมื่อปริมาณความ Supply ของขบวนการยานรกที่ลักลอบนำเข้ามามีมาก จนยากเกินจะป้องกัน ย่อมหมายถึงตัวเลข Demand นักเสพหน้าใหม่ที่เพิ่มขึ้นตามมา
ทว่านี่จึงเป็นคำตอบหนึ่งที่พอจะพิสูจน์ได้ว่า ลำพังการแก้ปัญหาในเชิงรุก เร่งปราบปรามเพียงด้านเดียว คงไม่สำฤทธิ์ผล หากไร้ซึ่งแนวทางการเสริมสร้างความรู้ เป็นเกาะคุ้มกัน เพื่อลดปริมาณนักเสพหน้าใหม่ ที่ส่วนใหญ่ล้วนเป็นเยาวชน กำลังอยู่ในวัยอยากรู้อยากลอง ด้วยประการนี้ จึงอยากให้มองเห็นความสำคัญของ “ครูแดร์” อีกหนึ่งแรร์ไอเทม ของบุคลากรตำรวจที่มักถูกมองข้ามในสายตาผู้คน
บทบาทของตำรวจที่ต้องสวมหมวกอีกใบในการเป็นครู...เป็นที่รู้กันดี บุคลากรตำรวจที่จะทำหน้าที่เป็น “ครูแดร์” ได้นั้น จะต้องผ่านการฝึกอบรมอย่างเข้มข้นจากหน่วยงาน ในระดับกองบัญชาการในสังกัด ภายใต้การกำกับของกองบัญชาการตำรวจปราบปรามยาเสพติด (บช.ปส.) ไม่ใช่ว่าจะเป็นกันได้ง่ายๆ
พล.ต.ท. สรายุทธ สงวนโภคัย ผบช.ปส. ในฐานะแม่ทัพหน่วยงานป้องปรามยาเสพติด ให้คำนิยามครูแดร์ของตัวเองว่า อย่างแรกเราต้องทราบ ในบริบทหน้าที่ของคำว่าครู คือ การให้ความรู้นักเรียน เช่นเดียวกับบทบาทหน้าที่ของตำรวจ คือการดูแลความปลอดภัยเข้าถึงประชาชน ดังนั้นครูแดร์ในรูปแบบของตน จึงไม่ใช่แค่การให้ความรู้เด็กนักเรียนในห้องเรียน แต่ต้องมีการลงพื้นที่ เข้าถึงครอบครัวของนักเรียนด้วย
ทั้งนี้ก็เพื่อเป็นการสร้างเครือข่ายให้เข็มแข็ง ตั้งแต่ภายในครอบครัว อย่างเดิมที ห้องนึงจะมีนักเรียนประมาณ 50 คน แต่ถ้าหากเราสามารถเจาะเข้าถึงครอบครัวของนักเรียนได้ นั่นหมายถึงเราจะมีเครือข่ายเพิ่มขึ้นอีก 50 ครอบครัว ซึ่งจะคล้ายกับแนวทางของโครงการชุมชนยั่งยืน ที่มีวัตถุประสงค์หลักในการสร้างความเข้มแข้งในชุมชน ให้ปลอดยาเสพติด เพียงแต่บริบทของการขับเคลื่อนของโครงการครูแดร์จะมีมิติที่แตกต่างออกไป
“อย่างชุมชนยั่งยืน จะเป็นการให้โอกาสผู้เสพ ด้วยการพามาบำบัด ให้กลับตัวกลับใจ คืนสู่สังคม ไม่หวนกลับเข้าไปในวังวนเดิมอีก แต่ในกรณีของครูแดร์ จะเป็นการปลูกฝังเด็กนักเรียน ซึ่งเป็นกลุ่มเสี่ยง กำลังเข้าสู่ช่วงวัยรุ่นได้ รู้ถึงพิษภัยและโทษ เหมือนกับเป็นวัคซีนเสริมเกราะคุ้มกัน ให้พวกเขาห่างไกลจากยาเสพติด ดังนั้นเพื่อให้สอดคล้องกับนโยบายของผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ จึงต้องดำเนินการควบคู่กันไป” ผบช.ปส. ยกตัวอย่าง
พล.ต.ท.สรายุทธ เท้าความที่ไปที่มาของ โครงการ “ครูแดร์” ด้วยว่า ครูแดร์ มาจาก อักษรย่อคำว่า D. A. R. E. ของซื่อโครงการ DRUG ABUSE RESISTANCE EDUCAION ซึ่งเป็นโครงการด้านการป้องกันการแพร่ระบาดยาเสพติด ในเด็กนักเรียนของประเทศสหรัฐอเมริกา ก่อนที่หลายประเทศทั่วโลกจะนำมาใช้ เฉพาะในประเทศไทย โครงการดังกล่าว เริ่มขึ้นเมื่อปี 2542 ปัจจุบันมีครูแดร์ด้วยกันทั้งหมดประมาณ 8,000 คน แต่ละปีจะมีครูแดร์เกษียณอายุราชการ ไปจำนวนหลายคน เราจึงจำเป็นต้องพยายามเฟ้นหาครูแดร์ใหม่ขึ้นมา เพื่อทดแทน และผู้ที่จะมาเป็นครูแดร์ จะต้องเข้ามาทำหน้าที่นี้ด้วยใจ
การจะนำตำรวจมาเป็นครูนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย ต้องมีศรัทธาและรักในการสอน ดังคำที่ว่า “ทำด้วยศรัทธา อาสาด้วยใจ” นี่คือคติในการทำงาน เพื่อสังคมของเหล่าครูแดร์ สิ่งนี้คือหัวใจสำคัญ และที่สำคัญต้องรักในการสอน สามารถเข้ากับเด็กนักเรียน หรือผู้คนในชุมชนได้ เป็นที่ไว้ใจของชาวบ้าน เด็กนักเรียน ต้องยอมรับว่าเด็กวัยรุ่น มักจะเชื่อฟังเพื่อน หรือครู มากกว่าพ่อแม่ ฉะนั้นการทำให้เขาไว้ใจ กล้าที่จะปรึกษาปัญหากับเรา จะยิ่งเป็นผลดี ต่อการสร้างภูมิคุ้มกันให้กับเด็กเหล่านี้
ปัจจุบันเรามีครูตำรวจแดร์รุ่นใหม่เพิ่มขึ้นหลายคน และที่น่าภูมิใจในจำนวนนี้ มีครูแดร์จำนวนไม่น้อยที่ตั้งใจ และสมัครเข้ามาเป็นครูแดร์ เพราะประทับใจ และชื่นชอบในสมัยที่ตัวเองยังเป็นเด็กนักเรียน พอโตขึ้นได้เป็นตำรวจ จึงอยากอาสาเข้ามาสานต่อหน้าที่นี้ต่อไป
“อย่างที่บอกครูแดร์ในไทยมีการก่อตั้งขึ้นมาตั้งแต่ปี 2542 ผ่านมากว่า 24 ปี เพื่อให้สอดรับกับสภาพแวดล้อมสังคมที่เปลี่ยนไป ตามกาลเวลา จึงจำเป็นต้องมีการปรับ ประยุกต์รูปแบบการเรียนการสอน มีการนำสื่อสังคมออนไลน์ เทคโนโลยี เข้ามาใช้ เพื่อให้เด็กนักเรียนเกิดความสนใจ และสามารถเข้าถึงความรู้เหล่านี้ได้ง่ายขึ้น และเกิดประโยชน์สูงสุด” ผบช.ปส.กล่าวทิ้งท้าย
จากเรื่องราวที่ไล่เรียงมาทั้งหมดนี้ ทำให้ได้รู้ว่า “ครูแดร์” นั้นถือเป็นบุคลากรตำรวจ ที่มีความสำคัญต่อสังคมไทยเป็นอย่างมาก และ ถือเป็นบุคลากรตำรวจที่ยอมเสียสละ เพื่อพี่น้องประชาชนไม่น้อยไปกว่าตำรวจหน้าที่อื่น เพราะพวกเขาเหล่านี้ ต้องทำงานหนักเพิ่มขึ้นเป็นสองเท่า ในขณะสวมหมวกเป็นตำรวจ ก็ต้องรับผิดชอบหน้าที่ดูแลทุกข์สุขของประชาชน ตามหน้าที่ของผู้พิทักษ์สันติราษฎ์ แต่ในขณะเดียวกัน ก็ต้องรับบทบาทเป็นครู ผู้คอยให้ความรู้กับเด็กนักเรียน
ดังนั้นจึงจำเป็นต้องให้ความสำคัญ คอยให้การสนับสนุน หรือซัพพอร์ตพวกเขาเหล่านี้อย่างเต็มที่ เพราะนี่คือวัคซีนโดสสำคัญ ในการสร้างภูมิคุ้มกันเด็กนักเรียน ให้ห่างไกลจากยาเสพติด ท่ามกลางวิกฤตยาบ้าเกลื่อนเมือง
เฉลิมวุฒิ พึ่งวงษ์ญาติ : รายงาน