กาชาดแจง เลือดคนที่ฉีดวัคซีนโควิด-19 ยังใช้รักษาได้

1 ธันวาคม 2564 จากกรณีที่มีการแชร์ข้อมูลในสื่อสังคมออนไลน์ เรื่องวิกฤตขาดแคลนเลือด เนื่องจากเลือดของผู้บริจาคที่ฉีดวัคซีนโควิด-19 มีสีดำคล้ำ ไม่สามารถนำไปใช้รักษาผู้ป่วยได้ ล่าสุด รศ.พญ.ดุจใจ ชัยวานิชศิริ ผู้อำนวยการศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ สภากาชาดไทย ได้ออกมาชี้แจงว่า ข้อมูลดังกล่าวที่มีการแชร์กัน ไม่เป็นความจริง 

ผู้อำนวยการศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ อธิบายเพิ่มเติมว่า ผู้ที่ได้รับการฉีดวัคซีนโควิด-19 จะฉีดเข้าที่กล้ามเนื้อและร่างกายจะเปลี่ยนแปลงเป็นภูมิคุ้มกัน เช่นเดียวกับการฉีดวัคซีนชนิดอื่นๆ ซึ่งไม่ทำให้สีของโลหิตมีสีดำคล้ำ และเกิดการเปลี่ยนแปลงของสีเลือดแต่อย่างใด เพราะโลหิดเป็นของเหลวสีแดง ที่ไหลเวียนอยู่ภายในหลอดเลือดทั่วร่างกาย 

โดยฮีโมโกลบิล ทำหน้าที่ในการนำออกซิเจนจากปอดไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกาย และนำคาร์บอนไดออกไซค์จากส่วนต่างๆ ของร่างกายไปขับออกที่ปอด ทำให้เม็ดเลือดแดงในหลอดเลือดแดงมีระดับออกซิเจนปริมาณสูง เลือดจึงมีสีแดงสด ส่วนเม็ดเลือดแดงในหลอดเลือดดำมีปริมาณออกซิเจนลดลงและมีปริมาณคาร์บอนไดออกไซค์สูงกว่า เลือดจึงมีสีแดงคล้ำ 

เมื่อบริจาคโลหิตแต่ละครั้ง เจ้าหน้าที่จะเจาะเก็บโลหิตจากข้อพับแขนที่เส้นเลือดดำ ทำให้โลหิตที่บริจาคมีสีแดงคล้ำกว่าเส้นเลือดจากหลอดเลือดแดง ซึ่งเป็นปกติทุกคน  ดังนั้น ผู้บริจาคโลหิตที่ได้รับการฉีดวัคซีนโควิด-19 ไม่ทำให้โลหิตมีสีดำคล้ำ และไม่เป็นอันตรายต่อผู้รับโลหิต

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง >> วิกฤตหนัก!! รพ.ทั่วประเทศขาดแคลนเลือด กาชาดวอนบริจาคเลือด เซฟชีวิตผู้ป่วย

ประเด็นที่ 2 ผู้ที่ยังไม่ได้รับการฉีดวัคซีนโควิด-19 เป็นเลือดดี  เป็นเรื่องที่บิดเบือน เพราะไม่ว่าผู้ที่ได้รับหรือยังไม่ได้รับการฉีดวัคซีนโควิด-19 ไม่ได้เป็นตัวกำหนดว่าเลือดของบุคคลนั้นเป็นเลือดดีหรือไม่ดี เนื่องจากในการบริจาคโลหิตทุกครั้ง ผู้บริจาคโลหิตต้องคัดกรองสุขภาพด้วยตนเองจากแบบสอบถาม และคัดกรองความเสี่ยงต่างๆ ที่สามารถถ่ายทอดทางโลหิตไปสู่ผู้ป่วยได้ จากบุคลากรทางการแพทย์ จากนั้นโลหิตทุกยูนิตจะถูกนำไปส่งตรวจคัดกรองคุณภาพโลหิตตามมาตรฐานทางห้องปฎิบัติการก่อนจ่ายให้กับโรงพยาบาล เพื่อนำไปใช้รักษาผู้ป่วยต่อไป

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง >> ด่วน! “กาชาด” เผยวิกฤตเลือดหลังหมดคลังทั่วประเทศ วอนช่วยบริจาค

ศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ มีแนวทางปฎิบัติสำหรับวัคซีนโควิด-19 ดังนี้   ก่อนฉีดวัคซีน  สามารถบริจาคโลหิตก่อนฉีดวัคซีนได้  หากไม่มีอาการอ่อนเพลีย สามารถฉีดวัคซีนได้ในวันถัดไป ไม่ควรบริจาคโลหิตวันเดียวกับวันที่ฉีดวัคซีน  หลังฉีดวัคซีน บริจาคโลหิต บริจาคโลหิตได้ โดยให้เว้น 7 วันหลังการฉีดวัคซีน  กรณีมีอาการข้างเคียงหลังฉีดวัคซีน ขอให้หายดีก่อน เว้น 7-14 วัน ตามความรุนแรงของอาการ

ส่วนการบริจาคโลหิตไม่ทำให้ภูมิคุ้มกันที่ได้รับจากการฉีดวัคซีนโควิด-19 ลดลง  เนื่องจากเม็ดเลือดขาว ซึ่งเป็นเซลล์ที่สร้างภูมิคุ้มกันออกมากับโลหิตที่บริจาคมีจำนวนน้อย เมื่อเปรียบเทียบกับจำนวนทั้งหมดที่มีในร่างกาย และยังถูกสร้างจากไขกระดูกมาทดแทนให้อยู่ในระดับปกติในกระแสโลหิตได้รวดเร็ว   

วัคซีนโควิด-19 ไม่มีผลกับการสร้างภูมิต้านทานในผู้ป่วยที่ได้รับโลหิต เนื่องจากภูมิคุ้มกันในโลหิตที่ได้รับมีปริมาณน้อยมากเมื่อเทียบกับปริมาณโลหิตทั้งหมดในร่างกายผู้ป่วย

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง >> สีสันวันฮาโลวีน กาชาดโคราชจับจนท.แต่งผี ชวนบริจาคเลือด