
เมื่อเวลา 18.30 น.วันที่ 3 กันยายน 2564 นายสมหวัง พ่วงบางโพ ผู้ว่าราชการจังหวัดแพร่ เป็นประธานแถลงข่าว "ส้มโอเมืองลอง ไม้ผลอัตลักษณ์เมืองแป้" โดยมีนายจรินทร์ เก่งสงวน นายอำเภอลอง นายประภาส สานอูป เกษตรจังหวัดแพร่ และเกษตรกรผู้ปลูก”ส้มโอขาวน้ำผึ้งอำเภอลอง” เข้าร่วมที่ กาดสามวัย ต.ในเวียง อ.เมือง จ.แพร่
นายสมหวัง พ่วงบางโพ ผู้ว่าราชการจังหวัดแพร่ กล่าวว่า ความเป็นมาของการผลักดัน “ส้มโอขาวน้ำผึ้งอำเภอลอง” เป็นผลไม้ Geographical Indications : GI เนื่องจากเป็นที่ทราบกันดีว่าสินค้าเกษตรในกลุ่มไม้ผลซึ่งเป็นพืชสวนที่สร้างมูลค่าให้ประเทศไทยได้มาก โดยผลไม้ในกลุ่มเศรษฐกิจหลักที่มีการส่งออกมากที่สุด คือ ทุเรียน คิดเป็นร้อยละ 46.06 รองลงมาได้แก่ ลำไย คิดเป็นร้อยละ 37.49 มังคุด คิดเป็นร้อยละ 9.50 มะม่วง คิดเป็นร้อยละ 5.27 ในขณะที่ผลไม้พื้นถิ่น ซึ่งเป็นผลไม้ในกลุ่มรองก็มีความสำคัญทางเศรษฐกิจและได้รับความนิยมสูงไม่แพ้กัน มีตลาดเฉพาะ
กรมส่งเสริมการเกษตรจึงได้ส่งเสริมให้นักวิชาการและเกษตรกรคัดเลือกพืชในพื้นที่ขึ้นมาเป็นผลไม้อัตลักษณ์เพื่อพัฒนาความรู้ทั้งด้านการผลิต การตลาด และส่งเสริมให้เป็นผลไม้อัตลักษณ์ประจำถิ่นตั้งแต่ ปี 2562ความพยายามจากทุกภาคส่วนในการร่วมกันพัฒนาไม้ผลในทุกมิติ เพื่อสอดรับกับกระแสสังคมยุคไทยแลนด์ 4.0 ที่กำลังจะตอบโจทย์การทำเกษตรเชิงรุกมากขึ้น
ในปีงบประมาณ 2564 กรมส่งเสริมการเกษตรมุ่งพัฒนา การเกษตร เศรษฐกิจและสังคมที่มีอัตลักษณ์เฉพาะถิ่นที่มีเรื่องราวแหล่งกำเนิดสินค้า (story) ที่ทำให้สินค้ามีความแตกต่างจากสินค้าที่ผลิตจากแหล่งอื่นๆและมีความโดดเด่น มีศักยภาพมีคุณค่าทางเศรษฐกิจ สามารถสร้างมูลค่าและนำไปส่งเสริมให้เกษตรกร สามารถพัฒนายกระดับเพื่อเข้าสู่การรับรองมาตรฐานสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ หรือ GI ต่อไปได้
สำนักงานเกษตรจังหวัดแพร่ ได้มุ่งเน้นให้นักวิชาการ และเกษตรกรได้ศึกษาเรียนรู้ สังเกต สำรวจข้อมูล “ส้มโอขาวน้ำผึ้งอำเภอลอง”ในพื้นที่ร่วมกันอย่างเป็นระบบ ในการที่จะเตรียมความพร้อมสู่การเป็นสินค้าอัตลักษณ์และภูมิปัญญาท้องถิ่น ครอบคลุมทุกภูมิภาคที่เป็นแหล่งผลิตสำคัญของไม้ผล จำนวน 8 จังหวัดของภาคเหนือซึ่งจังหวัดแพร่เป็น 1 ในนั้น ดังนั้นการส่งเสริมผลิตภัณฑ์การเกษตร ในครั้งนี้ คือการพัฒนา “ส้มโอขาวน้ำผึ้งเมืองลอง” สู่การเป็นไม้ผล “อัตลักษณ์” หรือการรับรองสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ในประเทศไทย ของจังหวัดแพร่ให้ได้
นายประภาส สานอูป เกษตรจังหวัดแพร่ กล่าวว่า ลักษณะเฉพาะที่สำคัญของส้มโอขาวน้ำผึ้งเมืองลอง มีลักษณะผล ทรงผลกลม ขนาดผลพอเหมาะ มีน้ำหนัก 1.5-2.0 กิโลกรัม ผิวสีเขียวอมเหลือง เปลือกแกะง่าย เปลือกบางถึงหนาปานกลาง เมล็ดน้อย บางผลไม่มีเมล็ด เนื้อกุ้งสีคล้ายน้ำผึ้ง เนื้อกุ้งใหญ่ เนื้อแน่นกรอบ เนื้อแห้ง ไม่ฉ่ำน้ำ แกะเนื้อออกจากเยื่อหุ้มกลีบได้ง่าย รสชาติรสหวานตัดด้วยรสเปรี้ยวนิดๆ และมี 3 ไม่ คือ รสไม่เผื่อน รสไม่ขม และรสไม่ซ่า
ในช่วงที่ผ่านมา “ส้มโอขาวน้ำผึ้งอำเภอลอง”ที่ปลูกกันมายาวนานกว่า 40 ปีถือว่าเป็นอีกหนึ่งผลไม้ที่สร้างรายได้ให้กับชาวบ้านมาอย่างต่อเนื่อง มีพ่อค้ามารับซื้อถึงหน้าสวนเพื่อไปจำหน่ายเนื่องจากผู้บริโภคติดใจในรสชาติ การผลักดันส้มโอเมืองลองไปสู่ผลไม้อัตลักษณ์เมืองแพร่ในครั้งนี้จะสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลไม้จังหวัดแพร่ได้อีก 1 ชนิด ซึ่งจะช่วยสร้างรายได้สร้างมูลค่าเพิ่ม ให้เกษตรกรหันมาสนใจปลูกส้มโอเป็นพืชเศรษฐกิจเสริม เพื่อสร้างรายได้เพิ่มในครัวเรือนได้อีกด้วย
โดย สุภัทร แสงดอก / แพร่