
โผน กิ่งเพชร" หรือชื่อจริงคือ "มานะ สีดอกบวบ" แชมป์โลกมวยสากลคนไทยคนแรกในประวัติศาสตร์ เขาเป็นชาวประจวบคิรีขันธ์ เริ่มหัดมวยสากลอย่างจริงเมื่อปี 2497 โดยสังกัดค่ายมวย"กิ่งเพชร" ของทองทศ อินทรทัต ซึ่งเป็นผู้ที่ตั้งชื่อ"โผน"ตามชื่อพันตรีโผน อินทรทัตน้องชายที่เคยเป็นอดีตเสรีไทยสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 โผนได้ครูมวยฝีมือดีอย่าง นิยม ทองชิตร์ เป็นผู้ฝึกสอน
ปี 2498 โผนขึ้นชกมวยอาชีพชิงแชมป์ประเทศไทยรุ่นฟลายเวท โผนชนะน็อคกับ นกนิด ท.ส. ในยก 2 ของการชก 4 ยก ต่อมาแพ้คะแนนสุวรรณ นภาพล ในการชกครั้งที่ 3 ก่อนจะทำผลงานได้ดีขึ้นเรื่อยๆ จนก้าวมาสู่ตำแหน่งแชมป์ของเวทีมวยราชดำเนิน ก่อนจะประสบทั้งปัญหาสุขภาพและอุบัติเหตุจนต้องพักการชกไปถึงสองครั้ง อย่างไรก็ตาม ในปี 2503 โผนเอาชนะนักมวยฟิลิปปินส์ จนได้เข้าสู่การชิงแชมป์โลก
การชกชิงแชมป์โลกครั้งแรกเป็นผลงานครั้งสำคัญของโผน เกิดขึ้นในวันที่ 16 เมษายน 2503 เป็นการชกต่อหน้าพระที่นั่งที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถในรัชกาลที่ 9 เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรการแข่งขันด้วย
เขาขึ้นชกกับ ปาสคาล เปเรส แชมป์โลกรุ่นฟลายเวท ชาวอาร์เจนตินา ที่เวทีมวยลุมพินี โผนเป็นฝ่ายชนะคะแนนอย่างไม่เป็นเอกฉันท์ ทำให้ก้าวขึ้นสู่ตำแหน่งแชมป์โลกชาวไทยได้สำเร็จเป็นคนแรก ท่ามกลางการเฉลิมฉลองทั้งประเทศ
โผนได้แชมป์โลกสามสมัย จนกระทั่งชีวิตของเขาไม่ราบรื่น ทำให้เสียแชมป์ให้กับนักชกชาวอิตาลี และก็ไม่มีโอกาสกลับมาชิงแชมป์โลกอีก เขาประกาศแขวนนวมในวัย 31 ปี เมื่อปี 2509 เขาถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2525 สิริอายุได้ 47 ปี
โผนกิ่งเพชรหรือ มานะ สีดอกบวบ เป็นชาวอำเภอหัวหินโดยกำเนิด เกิดเมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ 2478 มีชื่อเสียงโด่งดังด้านกีฬาหมัดมวยโดยเฉพาะมวยสากล เป็นที่โจษขานกันทั่วไป และเป็นแชมเปี้ยนโลกคนแรกของประเทศไทย เมื่อวันที่ 16 เมษายน 2503
ภายหลังได้เสียชีวิตลงมีการสร้างอนุสรณ์สถานของโผนเมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2525 เทศบาลตำบลหัวหินร่วมกับหน่วยงานภาครัฐบาล และเอกชน ได้ร่วมกันจัดหาทุนสร้างอนุสรณ์สถานโผน กิ่งเพชร ณ บริเวณชายหาดหัวหิน ได้ทำพิธีเปิดงานวันอนุสรณ์สถานโผน กิ่งเพชร เมื่อวันที่ 27 ตุลาคม พ.ศ. 2537 ปัจจุบันอนุสาวรีย์ โผน กิ่งเพชร ย้ายมาตั้งหน้าสวนสาธารณะโผนกิ่งเพชร
ภาพยนตร์การชกมวยชิงแชมเปี้ยนโลกระหว่างโผน กิ่งเพชร-ปาสคาล เปเรซ ปี 2503 เวทีมวยลุมพินี กรุงเทพ เป็นหนึ่งในภาพยนตร์ 25 เรื่อง ที่กระทรวงวัฒนธรรมเลือกให้เป็นมรดกของชาติ เนื่องในวันอนุรักษ์ภาพยนตร์ไทย ประจำปี 2555
WWW.Facebook.com/เกษม ลิมะพันธุ์
สมาคมหนังสือพิมพ์ภาคใต้แห่งประเทศไทย