"รัฐบาลเฉพาะกิจ" ง่ายตอนคิด แต่ยากตอนทำ อุปสรรคเพียบ!

4 กรกฎาคม 2568 บรรยากาศการเมืองในช่วงนี้ เหมือนประเทศกำลังเดินหน้าสู่  “รัฐบาลเฉพาะกาล” เรียบร้อยแล้ว เพราะ 

• ทุกฝ่ายมองข้าม นายกฯแพทองธาร เพราะเชื่อว่า สุดท้ายหลุดจากเก้าอี้แน่ (โดยประเมินจากคำสั่งรับคำร้อง พร้อมสั่งให้หยุดปฏิบัติหน้าที่ของศาลรัฐธรรมนูญ) 
• หลายฝ่ายอยากให้เปลี่ยนตัว นายกฯ อยู่แล้ว เพราะที่ผ่านมาไม่สามารถแก้ไขปัญหาประเทศได้ และไม่มีแนวโน้มสร้างผลงานได้อย่างชัดเจน ทั้งปัญหาเศรษฐกิจ และความมั่นคง 

"แต่ในความเป็นจริงการจะเดินไปสู่  “รัฐบาลเฉพาะกาล” หรือ “รัฐบาลเฉพาะกิจ” ก็มีอุปสรรคไม่น้อยเช่นกัน" 

อุปสรรคบาน...รัฐบาลเฉพาะกิจ

1. ต้องเกิดเหตุการณ์  “ไม่มีนายกฯ” ขึ้นก่อน 
2. พรรคเพื่อไทยยังครองเสียงข้างมาก จึงมีโอกาสตั้งรัฐบาลชุดใหม่ โดยใช้แคนดิเดตของพรรคคนที่ 3  
3. เงื่อนไขกำหนดเวลายุบสภา เพื่อไทยก็สามารถประกาศได้เหมือนกัน แต่หากรวมเสียงข้างมากได้อยู่ ก็ไม่จำเป็นต้องประกาศ แต่ต่อรองกับพรรคร่วมฯ ที่จับมือกันอยู่ ด้วยผลประโยชน์อย่างอื่น เพื่อให้จับมือกันต่อไป จึงไม่มีความจำเป็นใดๆ ต้องส่งต่อ “เก้าอี้นายกฯ” ให้แคนดิเดตของพรรคอื่น 
4. จริงๆ แล้ว นายกฯอุ๊งอิ๊ง ยังมีโอกาสรอดกลับมา เหมือน “ลุงตู่” พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา                        ***การเร่งสร้างเงื่อนไข หรือปัจจัยแวดล้อมทางการเมืองในช่วงนี้ให้เร่งเปลี่ยนตัวนายกฯ หรือบีบยุบสภา จึงอาจฟาวล์ก็เป็นได้ 
5. พรรคการเมืองเกือบทุกพรรค ไม่พร้อมเลือกตั้งเร็วๆ นี้ โดยเฉพาะพรรคที่ยังร่วมรัฐบาลอยู่ 
6. คะแนนนิยมของรัฐบาล โดยเฉพาะของเพื่อไทย ตกต่ำอย่างหนัก ต้องหาโอกาสพลิกฟื้นให้ได้ก่อนยุบสภา ซึ่งก็คือต้องอยู่ในอำนาจต่อไป จึงจะสามารถสร้างผลงาน สร้างคะแนนนิยมกลับมาได้ ซึ่งยังมีโอกาส แต่ถ้ายุบสภา คือจบ 
7. รัฐธรรมนูญ พ.ศ.2560 ที่ออกแบบมา ไม่เอื้อให้ประเทศถึงทางตัน และสร้างช่องทางค่อนข้างหลากหลายให้การเมืองเดินหน้าต่อได้ แม้มีวิกฤตใหญ่บางประการ เช่น แม้แต่คณะรัฐมนตรีต้องพ้นจากตำแหน่งทั้งหมด ตามรัฐธรรมนูญมาตรา 144 ซึ่งห้ามทำหน้าที่ “รัฐบาลรักษาการ” แม้แต่วันเดียว รัฐธรรมนูญก็ออกแบบให้  “ปลัดกระทรวง” เข้ามาทำหน้าที่แทน ไม่ปล่อยให้ประเทศถึงทางตัน

"ทั้งหมดจะเห็นได้ว่า เงื่อนไขของการเกิด “รัฐบาลเฉพาะกิจ” หรือ “รัฐบาลเฉพาะกาล” ยังเบาบางมากในทางการเมือง"

ผู้มีบารมียังมั่นใจ “เพื่อไทย…ไปต่อ”

จากที่เล่ามา ทั้งในแง่ทฤษฎี และสถานการณ์จริง จุดเริ่มต้นของ “รัฐบาลเฉพากิจ - เฉพาะกาล” จะเกิดขึ้นได้ คือ ต้องไม่มีนายกฯ และการเมืองถึงทางตันเสียก่อน 

แต่วันนี้ เราได้รับคำยืนยันจากคนใกล้ชิดอดีตนายกฯทักษิณ ในฐานะผู้มีบารมีเหนือพรรคเพื่อไทย ประเมินการเมืองด้วยเสียงที่ัยังแจ่มใส (คนเล่า บอกมา) ว่า “ไม่มีทางตัน ยังไปต่อได้ สบายๆ” และย้ำว่ารัฐบาลเพื่อไทยยังไปต่อ 

ฉากทัศน์เลวร้าย หรือ worst case scenario ที่เตรียมไว้ ก็คือฉากทัศน์ที่เราเล่าให้ฟังเมื่อวานนี้ 

แต่ขนาดเป็น​ ฉากทัศน์เลวร้าย แต่เพื่อไทย และนายใหญ่ ก็ยังไม่ยอมสูญเสียอำนาจ เพราะจะยังรักษาโมเมนตัมการเมืองให้ตัวเองมีอำนาจบริหารต่อไป

"เมื่อนายกฯ แพทองธาร ยังไม่หายไปไหน และถึงหาย เพื่อไทยก็ยังสู้ต่อ โดยมีแคนดิเดตเหลืออยู่อีก 1 คน ฉะนั้นเงื่อนไขการเกิด “รัฐบาลเฉพาะกิจ - เฉพาะกาล” จึงค่อนข้างตีบตัน โดยเฉพาะเมื่อผสมกับปัจจัยแวดล้อมอื่นๆ ที่ไม่เอื้อเอาเสียเลย โดยเฉพาะการที่ทุกพรรคไม่พร้อมเลือกตั้ง"