"อ.ไชยันต์" ชี้ แนวทาง "นายกฯเฉพาะกิจ" เป็นไปได้รูปแบบ "รัฐสภาแบบยุโรป"

3 กรกฎาคม 2568 ศ.ดร.ไชยันต์ ไชยพร อาจารย์ภาควิชาการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ จุฬาฯ โพสต์เพจเฟซบุ๊ก Chaiyan Chaiyaporn ระบุถึงกรณีพรรคประชาชนจุดประเด็น นายกฯชั่วคราว เพื่อยุบสภา โดยระบุว่า

 

ศ.ดร.ไชยันต์ ไชยพร อาจารย์ภาควิชาการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ จุฬาฯ

 

 

 

 

 

 

 

 

ตามข่าววงในที่อาจมีรัฐบาลใหม่ที่มี คุณอนุทิน เป็นนายกรัฐมนตรี เป็นไปได้หรือ ? 
ขณะที่พรรคประชาชนประกาศไม่ร่วมรัฐบาลกับใครเลย! 
คำตอบ คือ เป็นไปได้หาก

1 รัฐบาลแพฯจบลง ไม่ว่าจะด้วยสาเหตุใดตาม และไม่มีการยุบสภา
2 จากนั้น ตามรัฐธรรมนูญ จะต้องหานายกฯใหม่  และหากมีการจับขั้วกันใหม่ในสภา โดยมีพรรคประชาชนร่วมลงคะแนนให้คุณอนุทิน จนได้เสียงไว้วางใจเกินกึ่งหนึ่งของสภา

 

 

 

 

 

 

 

 

 

โดยพรรคประชาชนไม่ขอร่วมเป็นรัฐบาล ถือเป็นการให้ความร่วมมือเฉพาะกิจ แต่หลังจากนั้น ในการลงมติผ่านร่างกฎหมายใดๆ ก็ว่ากันเป็นครั้งๆไป อย่างไรก็ตาม หมากเกมนี้ของพรรคประชาชน เชื่อว่า จะบีบให้นายกฯเพื่อไทยชิงยุบสภาก่อนจะพลิกผันกลายเป็นฝ่ายค้าน

อีกทั้ง การเป็นพรรคที่มี สส.มากที่สุด สามารถคว่ำรัฐบาลอนุทินเสียเมื่อไรก็ได้ และเป้าหมายที่พรรคประชาชนตั้งไว้แต่แรก คือ ยุบสภา ก็อยู่ในการบีบและกดปุ่มของพรรคยามเมื่อถึงเวลา

 

(ส่วนเพื่อไทย ภูมิใจไทยจะแก้เกมอย่างไรนั้น ขอยังไม่กล่าว เดี๋ยวจะยาว คนไม่อ่านกัน)

 

…….

 

ปรากฏการณ์การลงคะแนนให้ได้นายกฯ แต่ไม่ร่วมรัฐบาลของพรรคประชาชนที่กล่าวไปข้างต้นเกิดขึ้นในประเทศระบบรัฐสภาในยุโรป ไม่ใช่ของใหม่ ของแปลก
เช่น อังกฤษ

ในกรณีที่ไม่มีพรรคการเมืองพรรคหนึ่งพรรคใดได้สมาชิกสภาเกินครึ่งของสภาสามัญ 

รัฐบาลชุดใหม่ที่จัดตั้งขึ้นอาจจะเกิดจากการหารือตกลงกันระหว่างพรรคการเมืองต่างๆ หากไม่สามารถตกลงกันจนได้เสียงข้างมากเกินครึ่งของสภาฯ 

รัฐบาลที่จัดตั้งขึ้น มี 3 แบบ แต่ขอกล่าวแค่ 2 ได้แก่

 

1. รัฐบาลเสียงข้างน้อยพรรคพรรคเดียว  โดยพรรคการเมืองดังกล่าวอาจจะได้รับการสนับสนุนจากข้อตกลงเฉพาะหน้าในแต่ละประเด็นจากพรรคการเมืองอื่นบนพื้นฐานของผลประโยชน์ร่วมกัน  ​​​
2.  รัฐบาลเสียงข้างน้อยพรรคเดียว  โดยมีข้อตกลงที่เป็นทางการระหว่างพรรคการเมือง 

 

ดังกรณีของการทำข้อตกลงระหว่างพรรคเสรีนิยมกับพรรคแรงงานในช่วงระหว่าง ค.ศ. 1977-1978​​​​
ที่เรียกว่า รัฐบาลเสียงข้างน้อย หมายถึง ในวันที่โหวตนายกฯ ได้เกินครึ่ง แต่หลังจากนั้น ไม่เกินครึ่ง ครับ

——

ข้างต้น ถือเป็นความรู้เบื้องต้นการเมืองระบบรัฐสภาภายใต้ระบบหลายพรรคในปัจจุบันครับ

 

 

ภาพและข้อมูลจากเพจเฟซบุ๊ก Chaiyan Chaiyaporn