ปักกิ่ง 2022 : จากความฝันแห่งฤดูหนาว สู่การคว่ำบาตร และล็อคดาวน์

Highlights

• คณะกรรมการจัดการแข่งขันโอลิมปิกฤดูหนาวของจีน วางคอนเซปต์ "Winter Dream" เพื่อแสดงความก้าวหน้าของพญามังกรสู่ชาวโลก
• แต่เมื่อใกล้ถึงวันแข่งขันจริง ปัจจัยรอบนอกกลับกระทบกับภาพลักษณ์ที่ตั้งใจไว้ ทั้งการคว่ำบาตรทางการเมืองโดยกลุ่มประเทศพันธมิตรของสหรัฐฯ หรือการระบาดของโควิดสายพันธุ์โอมิครอนที่ทั่วโลกกังวล
• แม้จีนจะเร่งใช้มาตรการเข้มงวดเพื่อกดตัวเลขผู้ติดเชื้อ แต่อนาคตของรายการก็ยังไม่แน่นอน เมื่อ NHL หนึ่งในลีกชั้นนำของวงการฮอกกี้น้ำแข็ง ก็ยืนกรานไม่ปล่อยนักกีฬาเข้าร่วม และอาจทำให้รสชาติของการแข่งในปีนี้ด้อยลงไปจากเดิม

--------------------

          ย้อนไปยังจุดเริ่มต้นสำหรับการเตรียมเป็นเจ้าภาพโอลิมปิกฤดูหนาว ในเดือนกุมภาพันธ์ปีหน้า

 

          คณะกรรมการจัดการแข่งขันของจีนตั้งเป้าในการสร้างให้ ปักกิ่ง 2022 เป็นเวทีในการแสดงศักยภาพของพญามังกรตามวิสัยทัศน์ของประธานาธิบดี สี จิ้นผิง ทั้งด้านสิ่งแวดล้อม การพัฒนาท้องถิ่น และยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชน ตามสโลแกน "Winter Dream"

 

          แต่เมื่อใกล้ถึงกำหนดการจริง ในอีกไม่ถึงสองเดือนจากนี้ ความฝันดังกล่าวทำท่าจะกลายเป็นพายุลูกใหญ่ที่รุนแรง และหนาวเหน็บขึ้นเรื่อย ๆ ไปแทน ด้วยสารพัดปัญหาที่รุมเร้า ทั้งการเมือง รวมถึงภัยจากโรคระบาดที่ส่อแววไม่สิ้นสุดง่าย ๆ

 

กรีนโอลิมปิกในความฝัน

          หลายปีมานี้ จีนในยุคของประธานาธิบดี สี จิ้นผิง เติบโตจนก้าวขึ้นมาเป็นอีกขั้วมหาอำนาจของโลกอย่างเต็มตัว ทั้งในแง่ของเศรษฐกิจ การเมือง และเทคโนโลยี

 

          โดยเฉพาะปัจจัยหลังที่ผู้เชี่ยวชาญจำนวนไม่น้อยคาดการณ์ว่า พญามังกรจะแซงหน้าพญาอินทรี สหรัฐฯ ขึ้นไปเป็นผู้นำด้านนวัตกรรมอย่างเต็มตัวในอีกไม่ช้า

          เวทีโอลิมปิกฤดูหนาวครั้งนี้ จึงถูกวางให้เป็น "กรีนโอลิมปิก" ที่ใหัความสำคัญกับพลังงานสะอาด และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ในฐานะโอลิมปิกครั้งแรกในประวัติศาสตร์ที่ใช้พลังงานสะอาด 100% ในทุกสนามแข่งขัน

 

          เพื่อลบคำครหา เรื่องเป็นต้นเหตุของภาวะโลกร้อนจากสัดส่วนการใช้พลังงานจากฟอสซิลมากกว่าชาติอื่น ๆ ในโลก

 

          ทั้งในการดัดแปลงสนามจากโอลิมปิกฤดูร้อน 2008 สร้างสนาม โครงสร้างพื้นฐาน เส้นทางคมนาคม รวมถึงเมืองใหม่ โดยใช้เทคโนโลยีที่ช่วยลดการปล่อยคาร์บอน รวมถึงผลิตพลังงานสะอาด ทั้ง พลังงานลม แสงอาทิตย์ รวมถึงนิวเคลียร์ เพื่อใช้ในพื้นที่ และป้อนแก่บริเวณรอบข้าง

 

แผลแรก การคว่ำบาตรจากสหรัฐฯและพันธมิตร

          แต่ขณะเหลืออีกเพียงสองเดือนก่อนการแข่งขัน โฆษกทำเนียบขาวของสหรัฐฯ ก็ประกาศว่าจะไม่มีเจ้าหน้าที่ของรัฐบาลเข้าร่วมในพิธีต่าง ๆ ของโอลิมปิกฤดูหนาว ที่ปักกิ่ง

 

          โดยพุ่งเป้าไปที่ประเด็นด้านนโยบายสิทธิมนุษยชนของทางการจีน ต่อประชาชนในเขตปกครองซินเจียงอุยกูร์ ซึ่งเป็นแผลใหญ่ที่รัฐบาลกรุงปักกิ่งโดนโจมตีมาตลอด

 

          แต่เป็นในลักษณะ "การคว่ำบาตรทางการทูต" เท่านั้น แต่ไม่ได้ห้ามนักกีฬาเข้าแข่งขัน และยืนยันจะให้การสนับสนุนทัพนักกีฬาสหรัฐฯตามปกติ

 

          ซี่งก็รวมถึง โคลอี คิม สโนว์บอร์ดเดอร์คนดัง เจ้าของสถิตินักกีฬาอายุน้อยที่สุดที่ได้เหรียญทองในกีฬาชนิดนี้ ที่จะกลับมาป้องกันตำแหน่งแชมป์ของเธอ

 

          การเปิดฉากก่อนของผู้นำซีกโลกตะวันตก นำไปสู่การขยับตัวของชาติพันธมิตรอื่น ๆ ตามมา ทั้ง ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ สหราชอาณาจักร แคนาดา และ ญี่ปุ่น เป็นรายล่าสุด (ข้อมูลจนถึงวันที่ 13 ธ.ค.)

 

          ขณะที่ รัสเซีย และ ฝรั่งเศส เลือกที่จะไม่สนับสนุนการคว่ำบาตรทางการทูตครั้งนี้ของสหรัฐฯ

          ส่วนโฆษกกระทรวงการต่างประเทศของจีน ก็ตอบโต้ว่าความเคลื่อนไหวนี้ของสหรัฐฯ และชาติพันธมิตรเป็นความพยายามในการใช้เวทีโอลิมปิกเคลื่อนไหวทางการเมือง

 

          ด้าน โธมัส บาค ประธานคณะกรรมการโอลิมปิกสากล หรือไอโอซี ก็ยืนยันว่าขอวางตัวเป็นกลาง และยกให้การตัดสินใจไม่มาร่วมพิธีต่าง ๆ ของเจ้าหน้าที่รัฐเป็นการตัดสินใจ "ทางการเมือง" ของแต่ละรัฐบาล

 

แผลสอง การระบาดที่ปะทุกลับมา
          ขณะที่ทั่วโลกกำลังตื่นตระหนกกับการระบาดของโควิดสายพันธุ์โอมิครอน จนกระทบกับปฏิทินการแข่งขันกีฬาในช่วงปลายปี

 

          จีน ซึ่งที่ผ่านมา พยายามควบคุมจำนวนผู้ติดเชื้อให้น้อยที่สุดมาตลอด ก็เริ่มเจอปัญหาการระบาดของสายพันธุ์เดลตา ตั้งแต่ช่วงปลายเดือนตุลาคมที่ผ่านมา

 

​​​​​​​          จนต้องมีคำสั่งยกเลิกเที่ยวบิน และปิดโรงเรียนในหลายพื้นที่ หลังพบผู้ติดเชื้อมากขึ้นเรื่อย ๆ ทางตอนเหนือและตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศ รวมถึงพื้นที่สำคัญอย่างกรุงปักกิ่งด้วย

 

​​​​​​​          และในโอลิมปิกฤดูหนาวที่กำลังจะมาถึง ก็มีโอกาสที่ตัวเลขดังกล่าวจะเพิ่มสูงขึ้นอย่างเลี่ยงไม่ได้ เมื่อจะมีการเดินทางจากทั่วโลกมาที่กรุงปักกิ่ง และบริเวณใกล้เคียง

 

​​​​​​​          แม้แต่ ฮาน ชีหรง รองประธานและเลขาธิการคณะกรรมการจัดการแข่งขันโอลิมปิกฤดูหนาวครั้งนี้ ยังยอมรับ เพราะเมื่อมีการเดินทางเกิดขึ้น โอกาสที่จะพบผู้ติดเชื้อก็ย่อมเพิ่มตามไปด้วย

 

​​​​​​​          แนวทางรับมือเบื้องต้นของคณะกรรมการจัดการแข่งขัน คือ ปักกิ่ง 2022 จะแข่งขันในระบบปิด นักกีฬาที่เข้าร่วมจะต้องฉีดวัคซีนครบโดส ผู้ชมจะไม่ได้รับอนุญาตให้ส่งเสียงเชียร์ ทำได้เพียงปรบมือให้กำลังใจเท่านั้น

 

​​​​​​​          รวมถึงมีการแจกจ่ายคู่มือแนวทางปฏิบัติให้แก่ชาติสมาชิกที่จะส่งนักกีฬาเข้าร่วมแข่งขันแล้ว

 

ไม้แข็งจากทางการจีน

          เมื่อต้นสัปดาห์ที่ผ่านมา จีนก็เริ่มใช้มาตรการเข้มงวดในการรับมือกับโควิดแล้ว

 

          ด้วยคำสั่งล็อคดาวน์เมืองซีอาน ซึ่งอยู่ห่างจากกรุงปักกิ่งออกไปราว 1,000 กม. แบบไม่มีกำหนด เพื่อควบคุมจำนวนผู้ติดเชื้อ ให้พร้อมก่อนการแข่งขันที่จะเริ่มขึ้นในอีกไม่กี่สัปดาห์จากนี้ หลังพบผู้ติดเชื้อเพิ่ม 63 ราย แต่ไม่ได้ระบุว่าเป็นสายพันธุ์ไหน

 

          ขณะเดียวกัน นครปักกิ่งก็มีคำสั่งให้ประชาชนงดการเดินทาง รวมถึงกิจกรรมต่าง ๆ ในช่วงวันหยุดปีใหม่ และตรุษจีน (ปีนี้ตรงกับวันที่ 1 ก.พ. หรือก่อนเริ่มแข่งขันเพียงสามวัน) เพื่อลดการแพร่กระจายของเชื้อ ตามนโยบาย "โควิดเป็นศูนย์" โดยเน้นว่า "เพื่อความสำเร็จในการจัดโอลิมปิกฤดูหนาว"

 

โอมิครอน อีกตัวแปรสกัดฝันในฤดูหนาว

          ในโอลิมปิกฤดูหนาวครั้งนี้ ไทยก็มีนักกีฬาได้สิทธิ์เข้าร่วมแข่งขัน 4 ราย ในชนิดกีฬาสกีทั้งหมด

 

          คือ มรรค จันทร์เหลือง ประเภทครอสคันทรีชาย, คาเรน จันทร์เหลือง ประเภทครอสคันทรีหญิง, นิโคล่า ซานอน และ มิดา ฟ้าใจมั่น ประเภทอัลไพน์

 

          ทั้งหมดจะลงแข่งในนามคณะกรรมการโอลิมปิคแห่งประเทศไทยฯ หรือ Thailand Olympic Committee (TOC) เนื่องจากยังอยู่ระหว่างแก้ไขการบังคับใช้กฎหมายให้เป็นไปตามธรรมนูญขององค์กรต่อต้านการใช้สารต้องห้ามโลก หรือ WADA

 

          แต่ประเด็นที่หลายคนสนใจจากนี้ คืออัตราแพร่กระจายที่สูงขึ้นเรื่อย ๆ ของสายพันธุ์โอมิครอน จะเป็นปัจจัยสำคัญถัดมาในการถอนตัวของนักกีฬาของชาติต่าง ๆ หรือไม่

 

          เพราะล่าสุด NHL ลีกฮอกกี้น้ำแข็งอันดับหนึ่งของโลก ซึ่งเพิ่งประกาศพักโปรแกรมช่วงปลายปี เพื่อลดโอกาสแพร่ระบาดของโควิด-19 ก็ประกาศแล้วว่าจะไม่ส่งผู้เล่นในลีกไปเข้าร่วมในโอลิมปิกฤดูหนาวครั้งนี้ ซึ่งก็ได้รับความเห็นชอบจากทางสหพันธ์ฮอกกี้น้ำแข็งนานาชาติ (ICF) ด้วย

 

          ในแง่หนึ่ง ก็ถือเป็นสิทธิ์ของ NHL เพื่อลดความเสี่ยงที่นักกีฬาจะได้รับเชื้อหรือเป็นฝ่ายแพร่เชื้อ

 

          แต่อีกทางหนึ่ง เท่ากับเป็นการเปิดช่องให้สมาคมกีฬาหรือชาติต่าง ๆ ที่ยังลังเลกับสถานการณ์ปัจจุบัน ซึ่งอาจนำไปสู่การถอนตัวเพิ่มเติม และทำให้ "ความฝันในฤดูหนาว" ของประธานาธิบดี สี จิ้นผิง ไม่สวยหรูเหมือนที่ตั้งใจไว้ในทีแรกก็ได้

--------------------

SOURCE

• China tells Winter Olympic spectators to clap, not cheer, for athletes, and Xi’an, a major city, locks down.
• Launching Themselves Toward Beijing
• As Olympics Near, China Tightens Rules and Athletes Invent Their Own​​​​​​​
• Beijing Winter Olympics: NHL players won't participate in 2022 Games