23 เมษายน 2568 ในช่วงกลางคืนที่อากาศร้อนอบอ้าวแบบนี้ “แมงกอก” "ด้วงอ้อย" หรือที่บางพื้นที่เรียกว่า “แมงมาลี” จะออกหาคู่ ซึ่งช่วงถือเป็นฤดูกาลทองของชาวบ้านหลายพื้นที่ในจังหวัดมุกดาหาร อาทิ ชาวบ้านป่าหวาย ตำบลบางทรายใหญ่ อำเภอเมือง จังหวัดมุกดาหาร ที่ช่วงนี้กลายเป็นแหล่งรายได้เสริมจากการจับ “แมงกอก” ตอนกลางคืน จนทำให้มีชาวบ้านจากพื้นที่ใกล้เคียงต้องขับขี่รถออกมาส่องหาแมงกอกกันทั้งคืน ซึ่งเป็นเมนูขึ้นชื่อ คือ "แมงมาลีทอดกรอบ"
นายสมบัติ คำจันทร์ อายุ 45 ปี ชาวบ้านป่าหวาย บอกว่า ฤดูกาลแมงกอก จะเริ่มต้นหลังช่วงเทศกาลสงกรานต์ โดยจะมีจำนวนมากหลังจากมีฝนตกหนัก แล้วตามด้วยแดดแรงในวันถัดไป ถือเป็นสัญญาณธรรมชาติที่ปลุกแมงกอก หรือ “แมงมาลี” ให้ออกจากดินมาหาคู่ และแมงกอกก็จะเริ่มหมดฤดูกาลในช่วงประมาณช่วงกลางเดือนพฤษภาคม
ซึ่งแมงกอก หรือ “แมงมาลี” มักจะออกในไร่แปลงอ้อย โดยเฉพาะไร่แปลงอ้อยที่ตัดแล้ว หรืออ้อยที่เพิ่งปลูกใหม่ พอถึงช่วงเวลาประมาณ 4 ทุ่ม ตัวผู้จะเริ่มบินหาตัวเมีย และตัวเมียจะออกตามมา โดยเฉพาะแมงกอกตัวเมียที่มีไข่ เพราะมีรสชาติอร่อยกรุบกรอบมัน ๆ และหายาก เนื่องจาก 1 ปี มีเพียง 1 ครั้งเท่านั้น
โดยการตามจับแมงมาลีนี้ ชาวบ้านจะใช้โคมไฟ ไฟฉายคาดศีรษะ ค่อย ๆ ส่องหา และเมื่อแสงไฟสาดไปเจอตัวแมงกอก หรือ เมื่อแมงกอกเห็นแสงไฟก็จะบินมาเล่นไฟ เหล่านักล่าก็จะวิ่งเข้าไปแล้วใช้มือตะปบ หรือเอาฝ่ามือครอบเอาไว้ ก่อนที่จะหยิบใส่ลงไปในภาชนะที่เตรียมมา ซึ่งต้องมีฝาปิด เพราะแมงกอกจะมีขาที่แข็ง มีหนวด และมีปากที่แข็ง บางทีจับไม่ถูกวิธีก็อาจจะโดนขาและปากของแมงกอกนั้นทำได้รับบาดเจ็บ
และ หากใครที่มีความชำนาญ ก็จะสามารถจับได้เยอะ บางรายก็นำไปขาย ราคาขายปัจจุบันพุ่งสูงถึงกิโลกรัมละ 800-1,000 บาท สามารถสร้างรายได้ให้กับชาวบ้านในช่วงระยะเวลาสั้น ๆ ของฤดูกาลนี้ได้เป็นอย่างดี