
8 มิถุนายน 2566 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เมื่อวันที่ 6 มิถุนายน วัดโพธาราม อ.ไชยา จ.สุราษฎร์ธานี มีการปรับพื้นที่หน้าดินเพื่อเตรียมสร้างศาลามณฑปพระพุทธรูปสองพี่น้อง มีการนำรถแบคโฮมาขุดดิน ลึกประมาณ 1.5 เมตร และได้พบกับ "พานทองคำแท้" ซึ่งเป็นวัตถุโบราณ ทางวัดจึงแจ้งเจ้าหน้าที่ผู้เกี่ยวข้องมาตรวจสอบ โดยมีนายชวลิต โรจนรัตน์ นายอำเภอไชยา และ นายกิตติ ชินเจริญธรรม หัวหน้าพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติอำเภอไชยา เดินทางไปตรวจสอบวัตถุโบรานดังกล่าว
จากการตรวจสอบพบภาชนะพานทอง เป็นโลหะเนื้อทองมีลักษณะเป็นลายกลีบบัวซ้อนชั้น หน้าพานกว้าง 8.4 ซม. ความสูง 5.2 ซม. ฐานสูง 1.7 ซม. ฐานล่างกว้าง 5.3 ซม. ถูกเก็บอยู่ในกุฏิพระครูอธิการสุภาส ถิระจิตโต เจ้าอาวาสวัดโพธาราม เป็นวัตถุโบราณคาดว่าอยู่ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น อายุกว่า 200 ปี
นายวรัญญู ชูศรี กรรมการวัด เล่าว่า ช่วงเวลาประมาณ 15.00 น. วันที่ 6 มิถุนายน ได้มีการปรับหน้าดินเพื่อเตรียมสร้างมณฑปพระพุทธรูปสองพี่น้อง ซึ่งเป็นพระคู่บ้านคู่เมืองของชาวพุมเรียง ช่วงที่รถแบคโฮขุดลึกไปประมาณ 1.5 เมตร ได้พบวัตถุชิ้นหนึ่ง และพวกเศษแก้ว เศษถ้วย ตนและกรรมการวัดทุกคน จึงไปหยิบวัตถุโบราณมาทำความสะอาด เลยเห็นว่าเป็นพานทอง ที่น่าจะเป็นของสมัยโบราณ จากนั้นจึงนำไปให้เจ้าอาวาสดู เพราะก่อนหน้านี้เจ้าอาวาสเคยกำชับว่า ถ้าขุดหรือปรับหน้าดินพบวัตถุโบราณ ขอให้นำขึ้นมาเพื่อที่จะเก็บไว้ให้ลูกหลานได้ศึกษาร่องรอยอารยธรรมประวัติศาสตร์
นายกิติ ชินเจริญธรรม หัวหน้าพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติอำเภอไชยา กล่าวว่า ลักษณะวัตถุโบราณดังกล่าวเป็นภาชนะ พานทอง มีลักษณะเป็นลายกลีบบัวซ้อนชั้น สันนิษฐานจากเนื้อทอง น่าจะเป็นยุคสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น อายุกว่า 200 ปี น้ำหนักอยู่ที่ประมาณ 52.89 กรัม เป็นเนื้อทองคำโบราณจริง ซึ่งบริเวณแถบตำบลพุมเรียง มักจะมีการขุดพบวัตถุโบราณ จำพวกเครื่องถ้วยชามสังคโลก ลูกปัด พระพุทธรูปและอื่น ๆ อยู่บ่อยครั้ง เนื่องจากเป็นพื้นที่หัวเมืองเก่าของภาคใต้ ที่บ่งชี้ถึงความเป็นเมืองที่มีอารยธรรมและความรุ่งเรืองมาก่อน
ช่วงที่ผ่านมามักจะมีนักล่าสมบัติและวัตถุโบราณเข้ามาขุดค้นหานำสิ่งของมีค่าและวัตถุโบราณเหล่านั้นออกจากพื้นที่ไป จึงวอนให้ชาวบ้านช่วยกันดูแลรักษาทรัพย์สมบัติครั้งก่อนประวัติศาสตร์ เพื่ออนุรักษ์ไว้ให้ลูกหลานได้ศึกษาต่อไป โดยพานทองชิ้นนี้ได้มอบให้ทางวัด กรรมการชุมชนเป็นผู้ดูแลต่อ เพราะวัดและชุมชนสามารถร่วมกันดูแลรักษาได้