ก.ตร. เห็นด้วย "วิกฤตพนักงานสอบสวน" มีมติรับหลักการให้ ตร. ไปพิจารณาแก้ไขปัญหา

30 มกราคม 2567 พล.ต.อ.เอก อังสนานนท์ ก.ตร. ผู้ทรงคุณวุฒิ โพสต์เฟซบุ๊ก สรุปการประชุมคณะกรรมการข้าราชการตำรวจ หรือ ก.ตร.ครั้งที่ 1/2567 เมื่อวันที่ 29 มกราคม ที่ผ่านมา โดยมีนายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี เป็นประธานในที่ประชุม คณะกรรมการข้าราชการตำรวจเข้าร่วมประชุมครั้งแรกของปีนี้โดยพร้อมเพียงกัน ที่ ประชุมก.ตร. มีมติในเรื่องพิจารณาที่สำคัญๆ ดังนี้

1. เห็นชอบร่างกฎ ก.ตร. ว่าด้วยการแต่งตั้งข้าราชการตำรวจ พ.ศ….. ซึ่งจะใช้ในการแต่งตั้งข้าราชการตำรวจทุกระดับ วาระประจำปี 2567 (เริ่มตั้งแต่ 1 สิงหาคม 2567) เป็นต้นไป

2. เห็นชอบร่างข้อกำหนด ก.ตร. ว่าด้วยการแต่งตั้งข้าราชการตำรวจให้ดำรงตำแหน่งที่ปรึกษาพิเศษสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ผู้ทรงคุณวุฒิพิเศษ สำนักงานตำรวจแห่งชาติ และผู้ทรงคุณวุฒิ สำนักงานตำรวจแห่งชาติ พ.ศ….ซึ่งจะใช้ในการแต่งตั้งข้าราชการตำรวจดำรงตำแหน่งผู้บังคับการขึ้นไป สำหรับผู้ที่จะครบเกษียณอายุราชการปีนี้ ในเดือนเมษายน 2567

สำหรับวาระการประชุมขออนุมัติให้ ตร.นำข้อกำหนด ก.ตร. ว่าด้วยการแต่งตั้งข้าราชการตำรวจ พ.ศ.2566 มาใช้ในการแต่งตั้งโดยอนุโลม ได้มีการขอถอนวาระการประชุมจากการพิจารณา

3. เห็นชอบหลักเกณท์และวิธีการประเมินความพึงพอใจที่ประชาชนหรือผู้รับบริการได้รับจากการให้บริการของข้าราชการตำรวจ พ.ศ….

4. เห็นชอบการจัดสรรอัตราว่างจากการเกษียณอายุราชการของข้าราชการตำรวจ เมื่อสิ้นปีงบประมาณ พ.ศ.2566

ในวาระสุดท้าย เรื่องอื่นๆ ผมได้เสนอที่ประชุม ก.ตร. ให้พิจารณาเรื่องวิกฤติของพนักงานสอบสวนในการอำนวยความยุติธรรมให้กับประชาชน

เบื้องต้นผมได้นำเสนอปัญหาสำคัญ 3 เรื่อง

• 1. กำลังพลพนักงานสอบสวน
• 2. ตำแหน่งพนักงานสอบสวน
• 3. การสนับสนุนพนักงานสอบสวนต่างๆ

เรื่องกำลังพลพนักงานสอบสวน ทั้งหมดมีจำนวน 18,599 ตำแหน่ง มีตัวคนครอง จำนวน 12,010 ตำแหน่ง ตำแหน่งว่าง จำนวน 6,589 ตำแหน่ง

สภาพปัญหา ไปช่วยราชการที่อื่น ขอย้ายไปอยู่สายงานอื่น เข้ามาอยู่ในสายงานสอบสวนโดยไม่สมัครใจ เครียดจากการทำงานเจ็บป่วยจนถึงลาออกจากราชการ

เรื่องตำแหน่งพนักงานสอบสวน ก่อนคำสั่ง คสช.ที่ 7/2559 ลงวันที่ 5 กุมภาพันธ์ 2559 พนักงานสอบสวนเป็นตำแหน่งปรับระดับเพิ่มลดได้ในตัวเอง ตั้งแต่รองสารวัตรถึงผู้บังคับการ (พนักงานสอบสวนถึงพนักงานสอบสวนผู้เชี่ยวชาญพิเศษ)

พ.ร.บ.ตำรวจ  2565 มาตรา 62 วรรคสาม ให้ ก.ตร. กำหนดตำแหน่ง รอง สว. ในสถานีตำรวจ หรือส่วนราชการระดับกองกำกับการอื่น ที่ปฏิบัติหน้าที่สืบสวนสอบสวนตามจำนวนที่เห็นสมควร เป็นตำแหน่งควบที่สามารถปรับระดับเพิ่มลดได้ในตัวเองสูงขึ้นถึงระดับ รอง ผกก.

และให้กำหนดตำแหน่ง ผกก. ในกองบังคับการตำรวจนครบาล ตำรวจภูธรจังหวัด หรือส่วนราชการระดับกองบังคับการอื่น ที่ปฏิบัติหน้าที่สืบสวนสอบสวนตามจำนวนที่เห็นสมควร เป็นตำแหน่งควบที่สามารถปรับระดับเพิ่มลดได้ในตัวเองสูงขึ้นถึงระดับ รอง ผบก. (อยู่ระหว่างดำเนินการ ซึ่งยังไม่มีความคืบหน้าว่าจะเสร็จสิ้นเมื่อไร)

การสนับสนุนพนักงานสอบสวนต่างๆ

• 1. เงินประจำตำแหน่ง ไม่ทัดเทียมกับข้าราชการในกระบวนการยุติธรรมฝ่ายอื่นที่ปฏิบัติหน้าที่อย่างเดียวกัน เช่น พนักงานสอบสวนคดีพิเศษ(DSI)
• 2. เงินค่าตอบแทนการสอบสวนคดีอาญา ผ่านมา 23 ปี ตั้งแต่ พ.ศ.2534 ก็ยังเท่าเดิม ไม่เพียงพอต่อค่าใช้จ่าย
• 3. วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการทำงานสอบสวน พนักงานสอบสวนต้องซื้อเองแทบทั้งสิ้นไม่ว่าจะเป็น โน้ตบุ๊ก คอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ กระดาษ หมึก
• 4. คำสั่ง ตร. ที่ 419/2556 และระเบียบคำสั่งต่างๆ ล้าสมัย ไม่มีการปรับปรุงแก้ไข
• 5. ปัญหาขาดแคลนผู้ช่วยพนักงานสอบสวนในจำนวนที่เพียงพอต่อปริมาณคดี

ก.ตร.เห็นด้วยกับปัญหาวิกฤตพนักงานสอบสวน และได้มีมติรับหลักการให้สำนักงานตำรวจแห่งชาติไปพิจารณาดำเนินการแก้ไขปัญหาต่างๆ แล้วมารายงานให้ก.ตร. ทราบดังนี้

• 1. รับสมัครและแต่งตั้งพนักงานสอบสวนเพิ่มเติม อย่างน้อยปีละ 1,000 คน ติดต่อกัน 3 ปี
• 2. ห้ามมิให้พนักงานสอบสวนไปปฏิบัติหน้าที่อื่น
• 3. หากโยกย้ายพนักงานสอบสวนไปดำรงตำแหน่งอื่น ต้องแต่งตั้งคนทดแทน
• 4. ดำเนินการเพื่อเพิ่มเงินประจำตำแหน่งพนักงานสอบสวน ให้เท่ากับพนักงานสอบสวนของ DSI
• 5. เพิ่มค่าตอบแทนการทำสำนวนการสอบสวน (ใช้อัตราเดิมมาแล้ว 24 ปี)
• 6. เร่งรัด ตร. ให้ดำเนินการกำหนดตำแหน่งควบสำหรับพนักงานสอบสวน ตามมาตรา 62 วรรคสาม เพื่อเสนอ ก.ตร. โดยเร็ว
• 7. แก้ไขคำสั่ง ตร. ที่ 419/2556 ให้เข้ากับบริบทของคดีที่เกิดขึ้นในสังคมปัจจุบัน (Cybercrime)
• 8. เร่งรัดการจัดอบรม และจัดคนเข้าสู่ตำแหน่งผู้ช่วยพนักงานสอบสวน

ขอขอบพระคุณ ศ.ดร.ศุภชัย ยาวะประภาษ ก.ตร.ผู้ทรงคุณวุฒิ, น.ส.อ้อนฟ้า เวชชาชีวะ เลขาธิการ ก.พ.ร. ก.ตร. โดยตำแหน่ง ซึ่งได้กรุณาร่วมอภิปรายสนับสนุนให้ ก.ตร.มีมติดังกล่าว

ผมหวังว่าสำนักงานตำรวจ จะได้เริ่มต้นนับหนึ่งอย่างจริงจังอย่างเป็นระบบดำเนินการแก้ไขปัญหาวิกฤตพนักงานสอบสวน (ซึ่งมีข้อจำกัดมากมายและเป็นปัญหาเรื้อรังมายาวนาน) เพื่ออำนวยความยุติธรรมให้กับประชาชนต่อไป