"นิพนธ์"เผยทำกฎหมายเข้าชื่อถอดถอนอปท.เสร็จแล้ว

30 มิถุนายน 2565 นายนิพนธ์ บุญญามณี รมช.มหาดไทย ในฐานะประธานกรรมาธิการ (กมธ.) วิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติการเข้าชื่อเสนอข้อบัญญัติท้องถิ่น พ.ศ.....สภาผู้แทนราษฎร พิจารณาร่างพระราชบัญญัติการเข้าชื่อเพื่อถอดถอนสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น พ.ศ..... เปิดเผยว่า การพิจารณาของกมธ. ได้ดำเนินการพิจารณาร่างดังกล่าวเสร็จแล้ว โดยมีสาระสำคัญและประโยชน์ที่ประชาชนจะได้รับจากร่างพระราชบัญญัติ ดังนี้

1. ร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้ เป็นกฎหมายเฉพาะที่เป็นการส่งเสริมสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชนในการปกครองท้องถิ่นได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น โดยเปิดโอกาสให้กับประชาชนในท้องถิ่น สามารถเข้าชื่อกันเพื่อถอดถอนหรือเข้าชื่อขอให้มีการสอบสวนเพื่อถอดถอนสมาชิกสภาท้องถิ่น หรือผู้บริหารท้องถิ่นได้ เพื่อให้เป็นไปตามบทบัญญัติในมาตรา 254 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยพุทธศักราช 2560

2.ร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้ได้กำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการเข้าชื่อเพื่อถอดถอนสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่นโดยการปรับลดจำนวนผู้มีสิทธิเข้าชื่อถอดถอนเพื่อให้เหมาะสมกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่

นอกจากนี้ ได้กำหนดมาตรการกรณีการเข้าชื่อขอให้มีการสอบสวนเพื่อถอดถอนที่แตกต่างไป จากขั้นตอนการสอบสวนตามกฎหมายจัดตั้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยกำหนด

(1) เหตุในการเข้าชื่อเพื่อขอให้สอบสวนและถอดถอน

(2) จำนวนผู้มีสิทธิเข้าชื่อขอให้มีการสอบสวนเพื่อถอดถอน

(3) เอกสารที่ต้องยื่นในการขอให้มีการสอบสวน

(4) กำหนดหลักเกณฑ์ในกระบวนการพิจารณา การคัดค้านและการขอถอนชื่อ ขั้นตอนและวิธีการสอบสวน การแต่งตั้งคณะกรรมการสอบสวน โดยให้มีองค์ประกอบเกี่ยวกับจำนวนและคุณสมบัติของกรรมการสอบสวนไว้เป็นการเฉพาะ

ทั้งนี้ เพื่อเป็นหลักประกันในกระบวนการสอบสวนและการพิจารณาให้มีความเป็นธรรมแก่สมาชิกสภาท้องถิ่นและผู้บริหารท้องถิ่นกำหนดให้ผู้กำกับดูแลมีหน้าที่ตรวจสอบความถูกต้องและความครบถ้วนของเอกสารเพื่อให้กระบวนการใช้สิทธิของประชาชนเกิดผลสัมฤทธิ์ตามที่ได้มีการเข้าชื่อกันเพื่อถอดถอนจนครบเกณฑ์จำนวน ตามที่กฎหมายกำหนด

ขณะเดียวกัน เป็นบทบังคับให้ผู้กำกับดูแลต้องดำเนินการถอดถอน หรือดำเนินการให้มีการสอบสวน หากมีการเข้าชื่อครบจำนวน อันเป็นการจำกัดอำนาจดุลพินิจของผู้กำกับดูแลให้แตกต่างไปจากกฎหมายจัดตั้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ซึ่งมิได้เป็นการเพิ่มอำนาจในการกำกับดูแลแต่ประการใด

อย่างไรก็ตาม กำหนดให้ (1) ผู้ว่าราชการจังหวัด เป็นผู้กำกับดูแลสำหรับองค์การบริหารส่วนจังหวัด เทศบาล องค์การบริหารส่วนตำบล เมืองพัทยา และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอื่นที่มีกฎหมายจัดตั้ง และ (3) รมว.มหาดไทย เป็นผู้กำกับดูแลสำหรับกรุงเทพมหานคร ทั้งนี้ เพื่อให้มีมาตรฐานในการกำกับดูแลองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

"การดำเนินการร่างพระราชบัญญัติดังกล่าวนั้น เป็นไปตามกฎหมายรัฐธรรมนูญที่ต้องการให้ประชาชนเข้ามีส่วนร่วมในระบอบประชาธิปไตย และสร้างการเมืองภาคประชาชนที่ประชาชนตรวจสอบการทำงานของผู้บริหารและสมาชิกองค์กรปกครองท้องถิ่นในทุกระดับ ตามสัดส่วนที่เหมาะสม ซึ่งตรงนี้ขอยืนยันว่าการพิจารณาของกมธ.ในร่างกฎหมายนี้ ไม่มีเจตนาที่จะสร้างปัญหาในการทำงานให้แก่องค์กรปกครองท้องถิ่นแต่ตรงกันข้ามกลับเป็นประโยชน์มากกว่ากฎหมายจัดตั้งองค์กรปกครองท้องถิ่นเดิมในแง่ของการสร้างความเข้มแข็งให้การทำงานขององค์กรปกครองท้องถิ่นที่จะปฏิบัติงานด้วยความระมัดระวัง มีความรอบคอบ และยึดระเบียบกฎหมายเป็นหลักซึ่งจะเป็นเกราะป้องกันไม่ให้มีการฟ้องร้องในเรื่องคดีความกับผู้บริหารและสมาชิกองค์กรปกครองท้องถิ่นในภายหลัง" นายนิพนธ์ กล่าว 

ขณะเดียวกันที่มีการยื่นเรื่องของ 3 สมาคมองค์กรปกครองท้องถิ่นนั้น ได้ให้ฝ่ายเลขาฯรับเรื่องดังกล่าวเพื่อเป็นข้อสังเกตไว้แล้ว และหากสภาฯเห็นชอบก็จะส่งไปยังคณะรัฐมนตรีให้ดำเนินการต่อไป