ตัวเลขเหยื่อโควิดของอินเดีย สูงกว่าที่แจ้ง 10 เท่า

ดร.ซามิรา อัสมา ผู้เชี่ยวชาญประจำแผนกข้อมูล (data department) ขององค์การอนามัยโลก (WHO) ระบุในรายงานฉบับล่าสุดว่า ตัวเลขผู้เสียชีวิตที่แท้จริงจากการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ตลอด 2 ปีที่ผ่านมา (2563-2564) อาจสูงถึง 15 ล้านคน สูงกว่าตัวเลขเดิมตามที่ประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกรายงานให้ WHO ทราบถึง 13% โดยหลายประเทศรวมทั้งอินเดีย รัสเซีย อินโดนีเซีย สหรัฐฯ บราซิล เม็กซิโกและเปรู ได้รายงานตัวเลขผู้เสียชีวิตต่ำกว่าตัวเลขที่แท้จริง ซึ่ง WHO ได้รับแจ้งตัวเลขการเสียชีวิตรวม 5.4 ล้านคนทั่วโลก ส่วนตัวเลขล่าสุดอยู่ที่ 6.2 ล้านคน โดยเฉพาะอินเดียได้ถูกประเมินว่ารายงานตัวเลขผู้เสียชีวิตต่ำกว่าความเป็นจริงเกือบ 10 เท่า 

รัฐบาลอินเดียยืนยันตัวเลขผู้เสียชีวิตที่กว่า 5 แสนคน และไม่ยอมรับตัวเลขของ WHO โดยระบุว่า เป็นระเบียบวิธีการคำนวณที่ผิดพลาด เมื่อเดือนพฤศจิกายน ปี 2563 แอเรียล คาร์ลินสกี นักวิจัยที่ร่วมสร้างคลังเก็บข้อมูลระดับโลกที่ก่อตั้ง "ฐานข้อมูลอัตราการเสียชีวิตทั่วโลก" (World Mortality Database) ที่ให้ข้อมูลล่าสุดเกี่ยวกับการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุ และเป็นสมาชิกกลุ่มที่ปรึกษาที่ WHO ตั้งขึ้น เพื่อประเมินตัวเลขการเสียชีวิตจากโควิด-19 ช่วงระหว่างปี 2563-2564 บอกว่าได้ ขอข้อมูลจากทางการอินเดียแต่กลับได้รับคำตอบจากเจ้าหน้าที่สำนักทะเบียนราษฎรของอินเดียว่า "หาให้ไม่ได้" แต่มีตัวเลขที่ส่งถึง WHO ว่า ในช่วงระหว่างวันที่ 1 มกราคม ถึง 31 ธันวาคม 2564 ว่า มีผู้เสียชีวิต 841,000 คน 

การประเมินตัวเลขของ WHO ได้ใช้ดัชนีคำนวณการเสียชีวิต ที่เรียกว่าอัตราการเสียชีวิตส่วนเกิน (excess deaths)เพื่อให้เห็นถึงภาพการระบาดใหญ่ครั้งใหญ่ที่สุดในรอบศตวรรษอย่างสมจริงยิ่งขึ้น โดยพิจารณาว่าปกติในแต่ละปีมีคนเสียชีวิตกี่คนในพื้นที่เดียวกัน ในช่วงก่อนการแพร่ระบาดของโควิด-19 และยังพิจารณาจากกรณีอื่น ๆ ที่ไม่ได้เกิดจากโควิด-19 โดยตรง แต่เป็นผลพวงที่เกี่ยวข้อง เช่น ผู้ป่วยที่เสียชีวิตเพราะไม่สามารถเข้าถึงบริการทางแพทย์ในเวลาอันเหมาะสม หรือตามความจำเป็น และในขณะที่อินเดียเป็นหนึ่งใน 20 ประเทศทั่วโลก ที่คิดเป็น 50% ของประชากรโลก ก็พบว่าอินเดียครองสัดส่วนครึ่งหนึ่งของผู้เสียชีวิตทั่วโลกอีกว่า 80% ที่ยังไม่ถูกนับ

WHO ยังพิจารณาเรื่องการจัดทำเอกสารการรักษาผู้ป่วย ซึ่งไม่ได้ลงบันทึกการเสียชีวิตอย่างถูกต้องในบางพื้นที่ และการตรวจคัดกรองโรคที่ดำเนินการอย่างล่าช้าในช่วงแรก ๆ ของการแพร่ระบาด ซึ่งการใช้วิธีคำนวณเช่นนี้ ทำให้ประมาณการณ์ได้ว่าตัวเลขคนที่เสียชีวิตโดยตรงจากโควิด-19 อาจจะมากถึง 9.5 ล้านคนทั่วโลก ส่วนที่เหลือเป็นการเสียชีวิตโดยอ้อมที่เป็นผลพวงจากการระบาดของโควิด-19 ซึ่งประภาส เจฮา ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยสุขภาพโลก ในนครโตรอนโต และสมาชิกคณะทำงานสนับสนุนการคำนวณตัวเลขการเสียชีวิตของ WHO ให้ความเห็นว่า โดยพื้นฐานแล้วอัตราการเสียชีวิตจากโควิด-19 ของอินเดีย "ไม่ได้ต่ำเป็นพิเศษ เพียงแต่นับน้อยเกินไปเท่านั้น"

สถาบันเพื่อการวัดและประเมินผลด้านสุขภาพ (IHME) ซึ่งเป็นศูนย์วิจัยอิสระระดับโลก ได้ออกรายงาน 3 ฉบับ ที่ใช้ข้อมูลการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุในระดับภูมิภาคจาก 12 รัฐของอินเดีย และผ่านการตรวจสอบของผู้เชี่ยวชาญสาขาที่เกี่ยวข้อง และเผยแพร่ในวารสารการแพทย์ The Lancet ระบุว่า ตัวเลขผู้เสียชีวิตในอินเดียในช่วงการระบาดใหญ่เมื่อเดือนกันยายน ปี 2564 สูงกว่าตัวเลขอย่างเป็นทางการ 6-7 เท่า ซึ่งใกล้เคียงกับการประมาณการของ WHO นักวิจัยระบุว่าบอกว่าแม้ว่าจะหาข้อมูลได้ทั้งหมดในเวลานี้รัฐบาลก็จะลังเลที่จะเปิดเผยต่อสาธารณะอยู่ดี เพราะมันขัดแย้งกับตัวเลขที่เผยแพร่ออกไป รวมถึงเรื่องที่อ้างว่าเอาชนะโควิด-19 ได้ 

การเสียชีวิตราวครึ่งหนึ่งของชาวอินเดียเกิดขึ้นที่บ้านโดยเฉพาะตามหมู่บ้าน จากการศึกษาทางประชากรศาสตร์และการประเมินโดยสหประชาชาติ พบว่าประชากรอินเดีย 7 ล้านคน ไม่ได้รับรองทางการแพทย์เกี่ยวกับสาเหตุการเสียชีวิตที่แท้จริง และอีก 3 ล้าน ก็ไม่ได้รับการขึ้นทะเบียนการเสียชีวิต โดยเฉพาะผู้เสียชีวิตที่เป็นผู้หญิงที่อาศัยอยู่ในรัฐที่ยากจนที่สุด เช่น อุตตรประเทศและพิหาร นักวิจัยชี้ด้วยว่า หนึ่งในวิธีที่อินเดียสามารถนับจำนวนผู้เสียชีวิตจากโควิด-19 ได้ค่อนข้างรวดเร็ว ก็คือการเพิ่มคำถามง่าย ๆ ในการสำรวจสำมะโนครัว ก็คือ "ในครัวเรือนของคุณมีผู้เสียชีวิตตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2063 หรือไม่ ถ้ามี โปรดบอกอายุ เพศ และวันที่เสียชีวิต..."