ประเมิน 3 แนวทางอนาคตนายกฯลุงตู่ "อยู่" หรือ "ยุบ"

แนวทางที่ 1 อยู่ต่อไปเรื่อยๆ จนถึงปิดประชุมเอเปคปลายปี หรือครบวาระในปี 66

ความเป็นไปได้มีทางเดียว คือ ต้องมอบตำแหน่งรัฐมนตรี และเงื่อนไขอื่นๆ ตามที่กลุ่ม "ผู้กองธรรมนัส พรหมเผ่า" ต้องการ แต่ถ้านายกฯยอมให้ได้ ก็อยู่ต่อได้ เพราะตอนนี้กลุ่มผู้กอง กุมความได้เปรียบเอาไว้เกือบหมด แต่นายกฯก็จะถูกข้อครหาและถูกตั้งคำถามว่า กลุ่มผู้กองขี่คออยู่หรือไม่

แนวทางที่ 2 ยุบสภาทันที ซึ่งแนวทางนี้มีความเป็นไปได้มีพอสมควร เพราะเป็นการชิงความได้เปรียบเรื่องการเลือกตั้งใหม่ ถ้ายุบสภาเร็ว แต่กฎหมายลูกยังไม่แล้วเสร็จ จะทำอย่างไร ต้องใช้บัตรใบเดียวหรือไม่ หรือให้ กกต.ออกกติกา ซึ่งจะยุ่งยากมาก และจะทำให้หลายๆพรรคการเมือง ที่ยังไม่มีความพร้อม เผชิญความยากลำบากในการเลือกตั้งได้ โดยเฉพาะพรรคใหม่ๆ ที่เพิ่งก่อตั้ง

แนวทางที่ 3 ยุบสภาในจังหวะที่เหมาะสม ซึ่งแนวทางนี้มีความเป็นไปได้มากที่สุด เพราะนายกฯยังไม่ต้องรีบ เนื่องจากไม่มีวาระหรือร่างกฎหมายสำคัญอะไรให้ต้องโหวตในระยะเวลาอันใกล้ พระราชกำหนดเกี่ยวกับสารต้องห้ามทางการกีฬา ก็เพิ่งโหวตผ่านไป ส่วนกฎหมายอื่นยังไม่มี ความเสี่ยงจึงเหลือเพียงร่างพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปี 2566 ที่เลี่ยงไม่ได้ ถึงอย่างไรก็ต้องเสนอ แต่ก็ยังพอมีเวลาแก้เกม

สำหรับจังหวะเวลาที่ยุบสภาได้ นับตั้งแต่ตอนนี้ไปจนถึงเดือนพ.ค. ก่อนเปิดสมัยประชุมสภาสมัยหน้า เพราะฝ่ายค้านสามารถยื่นญัตติอภิปรายไม่ไว้วางใจได้ ถ้าทอดเวลาไปถึงตอนนั้น และยังเจรจากับผู้กองธรรมนัสไม่ลงตัว รัฐบาลย่อมมีโอกาสพ่ายแพ้คาสภา และต้องลาออก

แนวทางที่มีความเป็นไปได้มากที่สุด โดยนักสังเกตการณ์ทางการเมือง เชื่อว่านายกฯจะเลือกแนวทางสุดท้าย คือ ดึงเวลาไปก่อน แล้วเจรจาต่อรองไปเรื่อยๆ เพราะการเมืองพลิกผันได้ทุกเวลา และผู้กองธรรมนัสก็มีจุดอ่อนหลายอย่าง ซึ่งหนึ่งในนั้น คือ ปัญหาการยื่นบัญชีทรัพย์สินต่อ ป.ป.ช. กำลังถูกไต่สวนอยู่ทั้งบัญชีทรัพย์สินของตนเองและของคู่สมรส 

ส่วนแนวทางยุบสภาเร็ว ศ.ดร.ไชยันต์ ไชยพร อาจารย์ประจำภาควิชาการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ออกมาเตือนว่า จะทำให้เกิด dead lock ทางการเมือง เพราะสถานะปัจจุบัน รัฐธรรมนูญแก้ไขแล้วให้การเลือกตั้งใช้บัตร 2 ใบ ขณะนี้อยู่ในกระบวนการปรับแก้กฎหมายลูก หากยุบสภาตอนนี้ จะเกิดปัญหาที่ต้องตีความมากว่าจะใช้กติกาการเลือกตั้งแบบใด เนื่องจากกฎหมายลูกยังจัดทำไม่เสร็จเรียบร้อย