"บ้านน้ำเกี๋ยน" ชุมชนวิถีสมุนไพร

ชุมชนบ้านน้ำเกี๋ยน อ.ภูเพียง จ.น่าน ถือเป็นชุมชนนำร่องแห่งแรกที่ชาวบ้านหันมาพึ่งพาตนเอง โดยใช้สมุนไพรจากป่า และสมุนไพรจากสวนครัวหลังบ้าน/ มาพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ดูและสุขภาพ เพื่อลดการใช้สารเคมี และลดรายจ่ายภายในครัวเรือน แต่วันนี้ผลิตภัณฑ์ที่คิดค้นจำนวน 35 รายการ กลับสร้างชื่อขึ้นทำเทียบชื่อสินค้าสุขภาพในร้านสปาชั้นนำระดับประเทศ
ต้นใบหมี่ เป็นสมุนไพรที่พบได้มากในป่าของภาคเหนือ แต่ที่ชุมชนบ้านน้ำเกี๋ยน จังหวัดน่าน ได้นำต้นใบหมี่ มาต่อยอดสามารถสร้างรายได้ให้ชุมชนในฐานะผลิตภัณฑ์ชีวภาพดูแลสุขภาพผม
ผลิตภัณฑ์บำรุงเส้นผมทั้งแชมพู และครีมนวดผมจากใบหมี่ ภายใต้แบรนด์ "ชีวาร์" เป็นสินค้ายอดนิยมจากกลุ่มวิสาหกิจชุมชนชีวิถีบ้านน้ำเกี๋ยน ที่ได้ผ่านการต่อยอดจากภูมิปัญญาของบรรพบุรุษ ที่เคยนำเอาแค่ใบหมี่มาคั้นน้ำสด ใช้สระผม เนื่องจากมีสรรพคุณแก้ผมร่วง และบำรุงหนังศรีษะ ด้วยการนำมาผสมกับพืชสมุนไพรอีก 2-3 ชนิด
วิถีชีวิตของชุมชนแห่งนี้ สนับสนุนให้ลูกบ้านปลูกพืชสมุนไพรในสวนหลังบ้านของตัวเอง ทั้งต้น มะกรูด มะเฟือง ขิง ไพล ดอกอัญชัน แม้แต่ข้าว และต้นใบหมี่ที่นำมาในแปลงปลูกและแจกจ่ายให้กับสมาชิกในชุมชนปลูกตามหัวไร่ปลายนาเพื่อลดการเก็บจากป่า โดยสมาชิกจะนำสมุนไพรมาขายให้กลุ่มสร้างรายได้ครัวเรือนละหลายพันบาท
ความโดดเด่นของบ้านน้ำเกี๋ยนที่สามารถสร้างอัตลักษณ์ ผลิตภัณฑ์ชีวภาพของชุมชน ทำให้หลายหน่วยงานรวมทั้งสำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ เข้ามาสนับสนุนเทคโนโลยี ควบคู่กับการบูรณาการความรู้และภูมิปัญญา รวมทั้งต่อยอดผลิตภัณฑ์ให้ได้รับการรับรองและโกอินเตอร์สู่ตลาดระดับโลก
กระแสสุขภาพ กำลังเป็นเทรนด์ของโลก ทรัพยากรความหลากหลายทางชีวภาพของชุมชนถือเป็นมรดกล้ำค่า..