'พ่อเศร้า'เล่า ไวรัส RSV คร่าชีวิตลูกสาววัย 10 เดือน

น้องเริ่มมีอาการยังไง?

อภิวัฒน์ : "หายใจเร็ว และมีเสียง เหมือนเป็นหอบ เริ่มมีอาการวันที่ 6 ต.ค. เข้ารับการรักษาวันที่ 8 ต.ค. วันที่ 7 เริ่มไข้ขึ้นสูง 38-39 ก่อนหน้านี้น้องเพิ่งออกจากรพ.ได้แค่ 2-3 วัน เดิมน้องเป็นโรคหัวใจรั่วเป็นทุนเดิม เป็นโรคประจำตัว เลยมีอาการหายใจเร็ว"

พอแอทมิดรอบสอง หมอว่าไงบ้าง?

อภิวัฒน์ : "หมอเอกซเรย์ปอด แล้วบอกว่าปอดน้องติดเชื้อชนิดนึง ไม่ได้แจ้งทันทีว่าเป็น RSV ตอนนั้นไม่ทราบว่า RSV คืออะไร"

ตอนอยู่ในมือหมอแล้ว น้องมีอาการยังไง?

อภิวัฒน์ : "ไข้ขึ้นสูง เช็ดตัวก็ไม่ลง ให้ยาลดไข้ก็ไม่ดีขึ้น ก็ให้ยาฆ่าเชื้อตามขั้นตอนการรักษาของคุณหมอ"

ขณะที่คุณหมอบอกว่าคนเราปกติมีเชื้อ RSV อยู่ในตัว?

นพ. สิทธา : "ใช่ เหมือนหวัดทั่วไป แต่เผอิญ RSV ในคนทั่วไปจะไม่รุนแรง เจ้าเชื้อตัวนี้ทำให้เกิดพวกสารคัดหลั่ง ฉะนั้นน้ำมูก เสมหะจะเยอะ แต่มันจะหนักสำหรับคนที่มีโรคประจำตัวบางโรค เช่น โรคหัวใจ โรคปอด คลอดก่อนกำหนด หรือคนที่อยู่ในชุมชุนแออัด ภูมิต้านทานต่ำ เขาก็จะเสี่ยงต่อการที่ RSV จะทำความรุนแรงให้กับร่างกายเด็กๆ ได้มากขึ้น"

ตอนน้องเนเน่ไม่สบาย มีคนในครอบครัวไม่สบายบ้างมั้ย?

อภิวัฒน์ : "มีคุณแม่ที่เป็นไข้หวัด"

น้องป่วยกี่วันถึงเสีย?

อภิวัฒน์ : "ถ้านับวันเข้ารพ. 8 ต.ค. ก็อยู่รพ.ยาวถึงวันที่ 30 ต.ค. คือวันที่น้องเสีย"

ถามคุณหมอมั้ย น้องมีโอกาสหายมั้ย?

อภิวัฒน์ : "หมอบอกว่าวัคซีนป้องกันยังไม่มี หมอรักษาตามอาการ"

นพ.สิทธา : "ตัวนี้เคยทำวิจัยว่าพอฉีดวัคซีนเข้าไปอาการหนักกว่าเดิม ปัจจุบันเลยไม่มีวัคซีนที่รักษาได้เด็ดขาด เหมือนกับตอนนี้เรารอวัคซีนที่รักษาโควิดอยู่ การดูแลคือรักษาตามอาการ ถ้ามีไข้ก็เช็ดตัว ทีนี้ที่บอกว่า RSV มักไม่มีไข้สูง แต่กรณีน้องเนเน่ไข้สูงมาก แสดงว่าติดหลายวันแล้ว และก็ไปโดนเชื้ออื่นมาเสริมด้วย ก็มีส่วนที่จะทำให้เกิดอาการแทรกซ้อนได้"

ก่อนเจอ RSV นอกจากน้องเป็นหัวใจรั่วแล้ว น้องเป็นอะไรอีก?

อภิวัฒน์ : "หัวใจโตครับ และน้องคลอดก่อนกำหนดตอน 8 เดือน"

เข้าข่ายที่จะเป็น RSV ได้?

นพ.สิทธา : "แต่ก็ไม่ใช่ทุกรายที่เป็นแล้วต้องเสียชีวิต เพราะอันนั้นคือความแทรกซ้อนของโรค"

พอน้องเข้าไปรพ. รักษา มีการเปลี่ยนย้ายรพ.กี่ครั้ง?

อภิวัฒน์ : "สองครั้งครับ ก่อนส่งตัวไปรพ.ที่สอง ปอดน้องเริ่มมีฝ้าขาวทั่วปอดแล้ว พอย้ายรพ.ก็ยังไม่ดีขึ้น ก็ยังทรงตัวอยู่"

ตอนนั้นมีความหวังว่าน้องจะรอด?

อภิวัฒน์ : "ตอนย้ายไปรพ.ที่สอง ก็มีความหวังอยู่นะ แต่น้องได้ใส่เครื่องช่วยหายใจความถี่สูง คืนแรกที่น้องย้ายน้องหัวใจหยุดเต้น ได้ซีพีอาร์ช่วย 15 นาที วินาทีนั้นผมรู้สึกตกใจมากที่น้องหัวใจหยุดเต้นไปนานมาก"

คุณหมอบอกมั้ยว่าหลังปั๊มหัวใจ น้องจะดีขึ้นหรือทรุดลงยังไง?

อภิวัฒน์ : "คุณหมอบอกว่าต้องดูอาการต่อไป ว่าจะอยู่ได้ถึง 7 วันมั้ย หมอให้ทำใจ แต่น้องก็อยู่ได้ วันแรกที่้ย้ายหัวใจหยุดเต้น วันที่สองน้องปอดรั่ว มีลมรั่วข้างซ้าย"

เหตุใดย้ายจากรพ.ที่สองไปอีกรพ.?

อภิวัฒน์ : "รพ.ที่สองเครื่องช่วยเขาไม่ถึง ยาฆ่าเชื้อไม่ถึง เขาเลยให้รพ.ที่สามช่วยรักษาต่อ"

พ่อพยายามสุดกำลังประคองชีวิตน้อง?

อภิวัฒน์ : "ใช่ครับ รพ.สามก็ให้ยาฆ่าเชื้อยาอะไรหลายตัว"

มีอาการอะไรที่เพิ่มขึ้น?

อภิวัฒน์ : "หมอบอกว่าปอดเริ่มมีจุดดำ เริ่มดีขึ้น แต่ก็ทรุดลงอีกครับ"

อภิวัฒน์: "กำลังใจไม่ค่อยดีก็เริ่มทำใจตั้งแต่รพ.ที่สองแล้วครับ"

คุณพ่อมีลูกกี่คน?

อภิวัฒน์: "เป็นลูกคนเดียวครับ"

ภรรยาเป็นยังไง?

อภิวัฒน์: "เขาก็เสียใจกับการสูญเสียทำใจยากครับน้องจากไปอย่างสงบหลับไปเลยตั้งแต่เข้ารพ.ที่สองหมอก็ให้ยานอนหลับตลอดถ้าไม่ให้ยานอนหลับปอดน้องจะต้านเครื่องช่วยหายใจความถี่สูงจะทำให้ปอดน้องแตกครับ"

ตอนนี้อยู่ในงานศพ?

อภิวัฒน์: "ใช่ครับ"

อยากฝากบอกอะไรเกี่ยวกับไวรัสตัวนี้?

อภิวัฒน์: "ก็อยากให้ดูแลบุตรหลานให้ดีอย่าให้ออกไปเล่นเวลามีฝนมีอะไรพยายามอย่าให้ลูกเป็นไข้เป็นหวัดถ้ามีอาการไข้หวัดให้รีบเข้าพบแพทย์ก่อนเลย"

สมมติวีจิคลอดมาปกติ9เดือนมีภูมิต้านทานไม่มีโรคประจำตัวโอกาสเกิดRSVกับลูกจะเป็นยังไง?

นพ.สิทธา: "โอกาสก็มีอยู่ผมให้คิดง่ายๆเหมือนเชื้อประจำถิ่นเหมือนเชื้อหวัดทั่วไปทีนี้RSVจะรุนแรงในช่วงปลายฝนต้นหนาวแบบนี้แหละและจะรุนแรงถ้าเด็กไปโดนพวกสารคัดหลั่งเช่นไปเล่นน้ำฝนมาถ้าเด็กสมหน้ากากอนามัยละอองน้ำฝนไม่เข้าจมูกก็ไม่มีปัญหาหรือเล่นแล้วดูแลตัวเองล้างมือสะอาดไม่แตกต่างจากโควิดเลยถ้าดูแลตัวเองทำความสะอาดเป็นอย่างดีรวมถึงไม่ให้คนแปลกหน้าซึ่งเราไม่รู้ว่าเขาเป็นหวัดหรือเปล่ามากอดหอมลูกเราเล่น"

พูดง่ายๆคือห่วงลูกแต่ไม่ได้หวง?

นพ.สิทธา: "การไม่ให้แตะจริงๆไม่ได้หวงอะไรนะแต่เป็นการห่วงเวลาลูกป่วยกลัวลูกจะอาการหนักกว่าเดิมสังเกตเลยถ้าลูกเป็นหวัดธรรมดาไม่กี่วันก็หายแต่ถ้าเป็นRSVอย่างที่หมอบอกไปอาการเขาจะเน้นเรื่องการสร้างสารคัดหลั่งลูกอาจจะแน่นจมูกมากกว่าเดิมหายใจลำบากหรือมีเสมหะหรือไอมากกว่าเดิมแล้วอาการเตือนที่ต้องไปพบแพทย์เนื่องจากRSVไข้เขาจะไม่ค่อยสูงมากแต่ถ้าไปๆมาๆคุณพ่อมีเครื่องวัดไข้อยู่แล้วถ้าเกิน37.5เริ่มน่าสงสัยแล้วอาจไม่ใช่RSVแต่เป็นตัวอื่นร่วมด้วย"

สังเกตุอาการยังไงกี่วัน?

นพ.สิทธา: "เริ่มต้นแนะนำว่าถ้าลูกเป็นไข้ก่อนกินยาลดไข้ให้เช็ดตัวให้ถูกวิธีก่อนเช็ดตัวโดยผ้าชุบน้้ำธรรมดาบิดหมาดๆแล้วขัดแรงๆเข้าหาหัวใจขัดแรงๆไม่ต้องกลัวลูกเจ็บเพราะผ้าเช็ดตัวไม่ได้ทำให้ลูกเลือดออกแต่ทางตรงกันข้ามเกิดขัดแล้วรูขุมขนหรือผิวน้องแดงขึ้นมันก็เป็นการสครับผิวทำให้ไข้ระเหยออกเร็วขึ้นแล้วลูกจะเริ่มสั่นเล็กน้อยอันนี้คือลูกปรับอุณหภูมิไข้ถึงจะลงแล้วค่อยกินยาลดไข้หลังจากนั้นสังเกตอาการลูกตัวเองถ้ายังมีอาการอื่นๆข้างเคียงเช่นเบื่อนมเบื่ออาหารไม่อยากกินนมเลยหรือร้องไห้แล้วไม่มีน้ำตาอันนี้น่ากลัวครับเพราะแสดงว่าร่างกายขาดน้ำอย่างหนักหรือกรณีหายใจมีเสียงวี้ดๆหอบเหนื่อยลำบากต้องรีบไปหาหมอแล้วเพราะไม่รู้ว่าเสมหะลงไปในปอดหรือน้องเป็นโรคหอบหืดอยู่ด้วยหรือเปล่าหรือน้องมีปลายนิ้วเขียวออกซิเจนไปร่างกายไม่พอหรือไอออกมาน้ำมูกเสมหะเป็นสีเขียวสีเทาอันนี้ต้องรีบไปแล้ว"

RSVมีมานานหรือยัง?

นพ.สิทธา: "มีมานานมากแล้วหลายร้อยปีแล้วถามว่าทำไมเพิ่งรู้จักเพราะปกติเวลาเป็นหวัดเราหายเองหรือบางทีเป็นหวัดถ้าไม่รุนแรงไปหาหมอหมอก็ไม่ได้เพาะเชื้อดูว่าหวัดครั้งนี้เกิดจากเชื้ออะไรแต่พอมีอาการหนักๆเราไปนอนรพ.ให้ออกซิเจนพ่นยาขยายหลอดลมเขาถึงจะเจาะเลือดเราดูถึงไปเพาะเชื้อดูว่าเกิดจากโรคอะไร"

สมมติไปถ่ายละครโดนละอองฝนเปียกฝนฮึดฮัดจะเป็นหวัดไปนอนกอดลูกโอกาสติดมี?

นพ.สิทธา: "แน่นอนครับเราเป็นผู้ใหญ่เรามีภูมิต้านทานแข็งแรงแต่เด็กพอรับเชื้อไปปริมาณไม่มากร่างกายเขาเล็กโดนไปนิดเดียวเขาอาจเป็นหนักก็ได้ถ้าโดนฝนแล้วมีอาการต้องแยกกับน้องวีจิหรือสวมหน้ากากอนามัยด้วยเรื่องหอมกอดก็ไม่ได้ห้ามนะแต่ต้องมั่นใจว่าคนนั้นเขาไม่เป็นหวัดเขาปลอดภัยหรือล้างมือด้วยสบู่หรือเจลแอลกอฮอล์เรียบร้อยแล้วก็น่าจะปลอดภัย"

นพ.สิทธา: "สำคัญเพราะคุณพ่อคุณแม่บางคนอาจบอกว่าไปสูบข้างนอกเข้ามาก็ไม่เกี่ยวกับลูกแต่ว่าควันบุหรี่ติดอยู่ที่เสื้อผ้าที่นอนหรือผ้าม่านทำให้เด็กเขาคลานไปสูดดมหรือสัมผัสเขาเสี่ยงต่อภูมิแพ้หรือหอบหืดมากกว่าปกติพอเขาเสี่ยงปุ๊บเขารับRSVอาการก็จะรุนแรงกว่าปกติ"

เวลาเด็กคนนึงเป็นRSVไม่มีวัคซีนเขาจะเป็นแล้วเสียชีวิตทุกรายมั้ย?

นพ.สิทธา: "ไม่ใช่เลยครับถ้าดูแลถูกวิธีตั้งแต่เบื้องต้นไม่รับเชื้อเพิ่มมีอาการแล้วรีบไปรพ.โดยไม่มีอาการแทรกซ้อนอื่นๆไม่มีโรคหัวใจไม่มีโรคปอดส่วนใหญ่อาทิตย์สองอาทิตย์ก็หายครับไม่เกินนี้นะโรคแทรกซ้อนที่น่ากลัวเช่นหูชั้นกลางอักเสบมันลามขึ้นไปเหมือนเวลาเป็นหวัดแล้วเป็นไซนัสด้วยมีท่อเชื่อมกันได้อันนี้เป็นภาวะแทรกซ้อนที่น่าห่วงหรือไข้ซึมชักสับสนหรือติดเชื้อในกระแสเลือดโดยเฉพาะที่น่ากลัวคือปอดอักเสบเด็กพอภูมิต้านทานต่ำเจออะไรนิดนึงที่เป็นสิ่งไม่ดีรับเชื้อเพิ่มเติมไม่ใช่แค่เชื้อRSVอย่างเดียวแบคทีเรียตัวอื่นโหมกระหน่ำเลยทำให้ป่วยได้ง่ายกว่าเดิม"

อาการที่เด็กเป็นแล้วเวลาเขาโตขึ้นจะทำให้เขามีเชื้อRSVติดไปมั้ย?

นพ.สิทธา: "ไม่เกี่ยวครับอันนี้เป็นแล้วถ้าหายก็หายเลยอนาคตอาจมีภูมิต้านทานแต่ก็อย่าชะล่าใจเพราะRSVไม่ได้มีสายพันธุ์เดียวแบ่งเป็นย่อยๆมีเอกับบีแต่ละสายพันธุ์มีย่อยๆแตกไปอีกเป็น10ชนิดเหมือนไข้หวัดใหญเลยฉะนั้นเด็กอาจเป็นRSVซ้ำได้อีกถ้าเสี่ยงเจอสารคัดหลั่งเจอน้ำมูกน้ำลายหรือของเล่นที่สกปรกฉะนั้นของเล่นเวลาไปเล่นอย่าลืมทำความสะอาดหลังเล่นเสร็จด้วย"

เด็กวัยไหนเกิดRSVบ่อย?

นพ.สิทธา: "ส่วนใหญ่ต่ำกว่า2ปีเสี่ยงหมดเลยขึ้นอยู่กับภูมิต้านทานเป็นยังไงโรคประจำตัวมีมั้ยคลอดก่อนกำหนดมั้ยและรับเชื้อมากเกินไปหรือเปล่าบางทีเด็กภูมิต้านทานดีแต่เชื้อมันเยอะเหลือเกินอยู่ในสถานเลี้ยงเด็กที่เด็กป่วยหรือไปโรงเรียนที่ลูกตัวเองก็ป่วยอยู่แต่ดันให้ไปเล่นกับเพื่อนๆอีกถ้าลูกเราป่วยหรือเพื่อนในห้องป่วยอย่าให้ลูกไปปลอดภัยกว่า"

เด็กอายุเท่าไหร่ถึงจะปลอดภัยจากRSVแบบขาดเลยไม่เป็นแน่นอน?

นพ.สิทธา: "ปลอดภัยไม่เป็นเลยไม่มีครับเพราะผู้ใหญ่ก็เป็นได้แต่ไม่มีอาการเป็นหวัดแล้วก็หายเองภูมิต้านทานดีไม่มีปัญหาแต่ถ้าเห็นลูกไข้สูงเบื่ออาหารเป็นสัญญาณเตือนไปปรึกษาคุณหมอได้ดีทีสุดคือช่วงนี้เราใส่หน้ากากอนามัยป้องกันโควิดมันก็กันหวัดได้ด้วยดังนั้นคนไข้ที่มาหาหมอเรื่องหวัดน้อยลงเยอะเลย"

RSVระบาดช่วงไหน?

นพ.สิทธา: "ช่วงปลายฝนต้นหนาวยิ่งอากาศเย็นไวรัสยิ่งชอบตอนเป็นหวัดลูกๆหรือพี่หนุ่มก็ตามห้ามกินน้ำเย็นห้ามกินของทอดของกรอบพวกไวรัสชอบมากบางคนชอบกินน้ำอัดลมเป็นชีวิตจิตใจเอาน้ำอัดลมไปอุ่นก็ไม่ได้นะครับก็ไม่ควรดื่มน้ำอุณหภูมิห้องหรือต้มให้ร้อนนิดนึงหรือน้ำเต้าหู้น้ำมะตูมร้อนๆช่วยได้หมดจะทำให้ข้างในดีขึ้น"

สำหรับพ่อแม่มีอะไรอยากแนะนำ?

นพ.สิทธา: "สำคัญที่สุดคือสอนให้ลูกรู้จักป้องกันบางทีเด็กเขาก็ลืมตัวไม่ยอมสวมหน้ากากอนามัยต้อนสอนเขาให้ใส่จนชินในยุคปัจจุบันแล้วสอนให้ลูกดื่มน้ำอุ่นให้ชินล้างมือบ่อยๆหรือเจลแอลกอฮอล์ให้ติดตัวไว้ถูทำความสะอาดบ่อยๆไม่ให้เขาสัมผัสหน้าเวลาไปเล่นของเล่นเสร็จก็ต้องล้างมือสอนให้เป็นนิสัยแล้วลูกจะปลอดภัย"

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้องพยาบาลโพสต์เตือน "RSV ระบาดหนัก" งดกอดหอมเด็กๆ"หมอแล็บแพนด้า" แนะวิธีป้องกัน "ไวรัส RSV"รู้เท่าทัน"RSV" ป้องกันการระบาดในเด็กช่วงปลายฝนต้นหนาว