
เกิดที่จังหวัดกระบี่ ในครอบครัวที่มีฐานะยากจน นับถือศาสนาพุทธและศรัทธาในจตุคามรามเทพ จบการศึกษาระดับปริญญาตรีจากมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา และศึกษาต่อระดับปริญญาโทบริหารในสถาบันเดียวกัน มีกิจการของตัวเองนอกเหนือไปจากการแสดง คือ ขายปุ๋ย โดยมีโลโก้เป็นรูปหน้าตัวเอง
ชีวิตครอบครัวสมรสกับ ชลรดา แสนสินรังษี (เอ๋) ซึ่งทั้งสองรู้จักกันผ่านทางอินเทอร์เน็ต เมื่อวันที่ 30 มีนาคม พ.ศ. 2554 ทั้งสองมีบุตร 2 คนชื่อ มาวิน ไกรบุตรและปารย์กัลญา ไกรบุตร
เข้าสู่วงการบันเทิงด้วยการเป็นนายแบบ, ถ่ายโฆษณา และเคยเล่นมิวสิกวิดีโอเพลงของ แกรมมี่, อาร์เอส ประมาณช่วงปี พ.ศ. 2535-พ.ศ. 2537 มาก่อน จากนั้นจึงได้แสดงละครโทรทัศน์และภาพยนตร์ราว 4-5 เรื่อง เช่น หอบรักมาห่มป่า (พ.ศ. 2537) ผู้ชายหัวใจไม่พายเรือ (พ.ศ. 2538) เป็นต้น แต่ชื่อเสียงมีในระดับหนึ่ง
ในปี พ.ศ. 2542 เมื่อได้แสดงภาพยนตร์เรื่อง นางนาก ด้วยการรับบทเป็น มาก สามีของนางนาก (ทราย เจริญปุระ) จากการกำกับของ นนทรีย์ นิมิบุตร ภาพยนตร์ประสบความสำเร็จทางด้านรายได้อย่างมาก ส่งผลให้วินัย ไกรบุตร มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวางขึ้นมาด้วย และในปี พ.ศ. 2543 ก็ได้รับบท อ้ายอิน จากเรื่อง บางระจัน ภาพยนตร์ก็ประสบความสำเร็จทางรายได้อีก