สงครามในยูเครน-ซูดาน ดันยอดผู้พลัดถิ่นทั่วโลก 110 ล้านคน

สำนักงานข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ (UNHCR) เผยแพร่รายงานแนวโน้มการย้ายถิ่นฐานโดยถูกบังคับทั่วโลกประจำปี 2565ในวันพุธ (14 มิถุนายน 2566) ว่า ภายในสิ้นปี 2565 มีประชาชนละทิ้งถิ่นฐานบ้านเรือน สืบเนื่องจากสงคราม การกวาดล้าง ความรุนแรง และการละเมิดสิทธิมนุษยชนในทั่วโลกรวม 108.4 ล้านคน ซึ่งทำสถิติสูงสุดครั้งใหม่ และเพิ่มขึ้น 19.1 ล้านคนจากปีก่อนหน้า โดยกว่า 11 ล้านคนหลบหนีการสู้รบระหว่างรัสเซียและยูเครน และสงครามนี้ทำให้จำนวนประชาชนที่ต้องย้ายถิ่นฐานเพิ่มขึ้นรวดเร็วที่สุดและมากที่สุดนับตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่ 2  

ฟิลิปโป กรันดี ข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัย แถลงเมื่อวันจันทร์เพียง 2 วันก่อนการเผยแพร่รายงานว่า จำนวนผู้พลัดถิ่นทั่วโลกยังเพิ่มขึ้นต่อเนื่องเป็น 110 ล้านคนในปี 2566 โดยส่วนใหญ่เป็นผู้พลัดถิ่นจากการสู้รบในซูดานนาน 8 สัปดาห์นับตั้งแต่กลางเดือนเมษายน

เขาระบุว่า การสู้รบระหว่างกองกำลังทหารสองฝ่ายในซูดาน ทำให้มีประชาชนพลัดถิ่นเกือบ 2 ล้านคน  และวิจารณ์ด้วยว่า สงครามในซูดานหลุดจากข่าวหน้าหนึ่งส่วนใหญ่ หลังพลเมืองชาติตะวันตกได้รับการอพยพออกจากประเทศ

ขณะที่รายงานของ UNHCR ระบุว่า ผู้ลี้ภัย 35.3 ล้านคนจากจำนวน 108.4 ล้านคนทั่วโลก คือ คนที่อพยพข้ามพรมแดนระหว่างประเทศ และอีก 62.5 ล้านคน หรือ 58% เป็นผู้พลัดถิ่นภายในประเทศ

ตัวเลขผู้พลัดถิ่นล่าสุดพุ่งสูงขึ้นอย่างมากเมื่อเทียบกับตลอดช่วง 20 ปีก่อนสงครามในซีเรียเริ่มขึ้นในปี 2554  ที่มีจำนวนผู้อพยพและผู้พลัดถิ่นภายในประเทศค่อนข้างคงที่ในระดับเกือบ 40 ล้านคน แต่เพิ่มขึ้นทุกปี และปัจจุบันเพิ่มขึ้นเกินกว่า 2 เท่า 

กรันดี แถลงด้วยว่า การพลัดถิ่นเกิดจากปัจจัยหลายอย่าง รวมทั้งการสู้รบ การกวาดล้าง การเลือกปฏิบัติ ความรุนแรง และการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ  และเกือบครึ่งหนึ่งของผู้ลี้ภัยและผู้ที่ต้องไดรับการคุ้มครองจากนานาชาติมาจากเพียง 3 ประเทศ ได้แก่ ซีเรีย ยูเครน และอัฟกานิสถาน  ขณะที่ผู้ลี้ภัยส่วนใหญ่อยู่ในประเทศที่มีรายได้น้อยหรือระดับปานกลางทั้งในเอเชียและแอฟริกา ไม่ใช่ประเทศร่ำรวยในยุโรปหรืออเมริกาเหนือ

ตุรกีรองรับผู้ลี้ภัยมากที่สุด 3.8 ล้านคน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นชาวซีเรียที่หนีสงครามกลางเมือง ตามด้วยอิหร่าน ที่มีผู้ลี้ภัย 3.4 ล้านคน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นชาวอัฟกัน แต่ผู้ลี้ภัยยูเครน 5.7 ล้านคนกระจายอยู่ในยุโรปและภูมิภาคอื่น

นอกจากนี้กรันดีแสดงความกังวลเกี่ยวกับการเพิ่มข้อบังคับในการรับผู้ลี้ภัยและการผลักดันผู้อพยพอย่างเข้มงวดขึ้น โดยไม่ระบุชื่อประเทศ แต่เขาแสดงความยินดีกับความคืบหน้าที่ดี โดยระบุถึงข้อตกลงของชาติสมาชิกสหภาพยุโรปในสัปดาห์ที่แล้ว ที่จะแบ่งเบาความรับผิดชอบในการช่วยเหลือผู้อพยพและผู้ลี้ภัย