ปลดแอกปักกิ่ง “ฮุนเซน” ซุกวอชิงตัน “สมรังสี” เพ้อประชาธิปไตยมาก่อน

8 สิงหาคม 2568 ดิ้นหนีจีน ฮุนเซน-ฮุนมาเนต ซบอก ทรัมป์ สมรังสี ชูธงประชาธิปไตย อภัยโทษฝ่ายค้าน ฟื้นสัมพันธ์สหรัฐฯ

ระบอบฮุนเซน ขวากขวางทางประชาธิปไตยในกัมพูชา พ.ศ.นี้ สหรัฐอาจผ่อนปรน เพราะเป้าหมายคือฐานทัพเรือเรียม

หลังประชุมจีบีซีไทย-กัมพูชา ได้ข้อสรุป 13 ข้อตกลงหยุดยิงเพื่อรักษาสันติภาพ ฮุน มาเนต นายกรัฐมนตรีกัมพูชา เปิดเกมรุกชิงเสนอชื่อ ประธานาธิบดีสหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ ให้เข้ารับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ

ถ้าจำกันได้ ช่วงที่มีการเจรจาหยุดยิง 28 ก.ค.2568 สมเด็จฮุน เซน ได้โพสต์เฟซบุ๊กแสดงความขอบคุณ ประธานาธิบดีทรัมป์ ที่เป็นผู้ผลักดันจนเกิดข้อตกลงหยุดยิงระหว่างกัมพูชากับไทย

วันที่ 8 ส.ค.2568 สม รังสี อดีตผู้นำฝ่ายค้านกัมพูชา ได้ยื่นข้อเสนอต่อสมเด็จฮุน เซน ผ่านเพจ Sam Rainsy มีข้อความว่า 
 

“ควรยกเลิกคดีที่กล่าวหาเขม สกคา และสหรัฐอเมริกา ร่วมกันล้มล้างรัฐบาลกัมพูชา” พร้อมติดแฮชแท็ก #ฟื้นฟูความสัมพันธ์กับสหรัฐอเมริกาอีกครั้ง
 

ทันทีที่ “ฮุนเซน-ฮุนมาเนต” หันไปอวยทรัมป์ ผู้นำอดีตพรรคฝ่ายค้านกัมพูชา ก็สบช่องเดินเกมการเมืองชาตินิยม ด้วยการจัดการชุมนุมต่อต้านการรุกรานของสยาม ในสหรัฐฯ แคนาดา ออสเตรเลีย ฯลฯ
 

สม รังสี รู้ดีว่า รัฐบาลฮุนเซน เคยถูกสหรัฐฯคว่ำบาตรมาแล้ว ในช่วงหลังการเลือกตั้งปี 2561 และคดีเขม สกคา อดีตหัวหน้าพรรคกู้ชาติกัมพูชา(CNRP) สมคบสหรัฐฯ ล้มล้างการปกครองยังเป็น “บาดแผล” ของระบอบฮุนเซน

 

เล่ห์กลจิ้งจอกพนมเปญ
 

อำนาจของสมเด็จฮุน เซน และพรรคประชาชนกัมพูชา(CPP) ได้ถูกท้าทายมาโดยตลอดจากนักการเมืองฝ่ายค้าน กลุ่มประชาสังคม และคนรุ่นใหม่ที่ต้องการเห็นประเทศสลัดพ้นอำนาจตระกูลฮุน

การเลือกตั้งทั่วไปเมื่อปี 2556 กัมพูชาเกือบถึงจุดเปลี่ยน เมื่อพรรค CPP ชนะเลือกตั้งได้ที่นั่ง สส. 68 ที่นั่ง ขณะที่พรรค CNRP ภายใต้การนำของสม รังสี ได้ 55 ที่นั่ง

ชาติตะวันตก โดยเฉพาะสหรัฐฯ ที่สนับสนุนพรรค CNRP ต่างคาดหวังว่าในการเลือกตั้งทั่วไปครั้งใหม่ปี 2561 จะเป็นจุดจบของระบอบฮุนเซน

ก่อนการเลือกตั้งจะมาถึง สมเด็จฮุน เซน ได้ใช้อำนาจรัฐ และกลอุบายทางการเมืองทำลายพรรคฝ่ายค้าน

ปี 2558 ศาลกรุงพนมเปญ มีคำสั่งให้ตำรวจเข้าจับกุม และนำตัว สม รังสี รับโทษจำคุก 2 ปี จากความผิดฐานหมิ่นประมาท ฮอร์ นัมฮอง รัฐมนตรีต่างประเทศว่า เป็นสมาชิกเขมรแดง ส่งผลให้สม รังสี ต้องไปลี้ภัยอยู่ที่ฝรั่งเศส

ปี 2560 สภาผู้แทนราษฎรของกัมพูชา มีมติให้ผ่านร่างแก้ไขกฎหมายให้ศาลออกคำสั่งยุบพรรคการเมือง ที่เกี่ยวข้องกับการปลุกปั่น ส่งเสริมให้เกิดความแตกแยก หรือดำเนินกิจกรรมอื่นใดที่อาจส่งผลกระทบต่อความมั่นคงของประเทศ

ปลายปี 2560 เขม สกคา หัวหน้าพรรค CNRP(แทนสม รังสี) ถูกจับด้วยข้อกล่าวหาทรยศต่อชาติ จากการสมคบคิดต่างชาติโค่นล้มรัฐบาลตามมาด้วยศาลฎีกาตัดสินยุบพรรค CNRP 



การเลือกตั้งปี 2561 พรรค CPP จึงชนะถล่มทลายได้ สส.125 ที่นั่ง แต่ สมเด็จฮุน เซน ก็มีราคาที่ต้องจ่ายสำหรับชัยชนะ

เมื่อสหรัฐฯ และสหภาพยุโรป คว่ำบาตรทั้งต่อสมเด็จฮุน เซน และพวกพ้อง ตลอดจนระงับความช่วยเหลือ และจำกัดสิทธิพิเศษทางการค้าที่กัมพูชาเคยได้รับ

อย่างไรก็ตาม การคว่ำบาตรไม่ได้ผลอย่างที่สหรัฐฯ และสหภาพยุโรปต้องการ ตรงกันข้ามกลับเป็นการผลักให้กัมพูชาเข้าไปใกล้ชิดจีน ทั้งด้านเศรษฐกิจ การเมือง และการทหาร 

ดิ้นหนีอ้อมกอดปักกิ่ง
 

3-4 ปีที่ผ่านมา “วอชิงตัน” เริ่มตระหนักว่า ได้ผลักให้กัมพูชาเข้าสู่อ้อมกอด “ปักกิ่ง” อย่างเต็มตัว

หลังทราบว่า รัฐบาลฮุน เซน ได้ทำข้อตกลงลับกับจีนในการปรับปรุงท่าเรือและสิ่งอำนวยความสะดวกที่ฐานทัพเรือเรียม ที่ จ.พระสีหนุ และจะอนุญาตให้จีนใช้ประโยชน์ได้เป็นกรณีพิเศษ

กระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ ได้ออกมาเตือนกัมพูชาว่า โครงการท่าเรือเรียม อาจจะกระทบกับความสัมพันธ์ระหว่างกัมพูชาและสหรัฐฯ หรืออาจจะส่งผลต่อเสถียรภาพความมั่นคงในภูมิภาค
 

การส่งเสียงเตือนจากวอชิงตัน มิได้ทำให้มังกรปักกิ่งหยุดการครอบงำกัมพูชา และสารพัดโครงการจากจีนก็อุบัติขึ้นบนแผ่นดินกัมพูชา
 

กระทั่งปี 2565 เกา กิมฮวน รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรีของกัมพูชา ให้สัมภาษณ์สื่อต่างประเทศว่า กัมพูชาปรารถนาจะสมานฉันท์กับประเทศตะวันตก และไม่ได้ยอมให้ตกอยู่ภายใต้การครอบงำของจีน

คำให้สัมภาษณ์ข้างต้น สะท้อนว่า กัมพูชาไม่อยากถลำเข้าไปอยู่ในอิทธิพลของจีนมากไปกว่าที่เป็นอยู่ แต่ที่ผ่านมา กัมพูชาก็ถูกสหรัฐฯ วิพากษ์วิจารณ์เรื่องประชาธิปไตย และสิทธิมนุษยชน

ด้วยเหตุนี้ สม รังสี จึงยื่นข้อเสนอเรื่องปลดล็อกคดี เขม สกคา สร้างความปรองดองชาติ แต่ สมเด็จฮุน เซน คงปฏิเสธ เพราะเชื่อว่า สหรัฐฯสนใจฐานทัพเรือเรียม มากกว่าประชาธิปไตย