วันงดดื่มสุราแห่งชาติ เข้าพรรษา มีผลดีมหาศาล ใครเลิกไม่ได้มีคำแนะนำมาฝาก

เนื่องในโอกาสเทศกาลเข้าพรรษา ปี 2565 เริ่มตั้งแต่วันนี้ (14 ก.ค.) เป็นต้นไป ในส่วนของรัฐบาลขอเชิญชวนประชาชนร่วม "งดเหล้าเข้าพรรษา" ซึ่งเป็นกิจกรรมการรณรงค์เพื่อการลดดื่มแอลกอฮอล์  ที่ภาครัฐและองค์กรภาคประชาสังคมดำเนินมามาตั้งแต่ปี 2546 โดยในปีนี้ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและ รมว.กลาโหม ก็ได้มอบ "คำขวัญ" เนื่องใน "วัน งดดื่มสุราแห่งชาติ" ซึ่งตรงกับวันเข้าพรรษาของทุกปี เพื่อเป็นส่วนหนึ่งของการรณรงค์ว่า “ปลอดเหล้า ปลอดโรค ปลอดภัย ห่างไกลโควิด-19”

ขณะที่องค์การอนามัยโลก(WHO)  ก็มีกรอบมาตรให้ประเทศสมาชิกนำไปปฏิบัติเพื่อสร้างสังคมปลอดภัยจากปัญหาการดื่มแอลกอฮอล์ เช่น ควบคุมและจำกัดการเข้าถึง ควบคุมพฤติกรรมการขับขี่หลังการดื่ม  คัดกรองและบำบัดรักษาผู้มีปัญหาจากสุรา ควบคุมการโฆษณา ส่งเสริมการขาย การให้ทุนสนับสนุน และการดำเนินการผ่านระบบภาษี

อย่างไรก็ตาม สำหรับการงดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ มีผลดีตามมาหลายประการ ทั้งสุขภาพร่างกายของตัวเอง และหากเลิกดื่มได้จริงยังมีผลต่อสังคมในภาพรวมด้วย

สำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) ให้ข้อมูลว่า การงดเหล้าเข้าพรรษา มีประโยชน์อย่างน้อยสามส่วน  ประกอบด้วย

1.คนที่ลด ละ เลิกได้เอง จะทำให้สุขภาพดีขึ้น ตับได้พักผ่อน แต่ความจริงแล้วตับเป็นเพียงตัวแทนอวัยวะของร่างกาย เพราะแอลกอฮอล์ทำลายทุกอวัยวะ ซึ่งแอลกอฮอล์เป็นสาเหตุกว่า 200 โรค เข้าพรรษานี้นอกจากพักตับแล้ว ยังพักทุกอวัยวะทำให้สุขภาพดีขึ้น

2.ครอบครัว เงินจากการซื้อเหล้าก็เปลี่ยนไปเป็นอาหารที่รับประทานได้ทั้งครอบครัว และซื้อของจำเป็นอื่น ๆ นอกจากนี้ก็ยังมีเวลาเหลือ เพราะเวลาที่อยู่ในวงเหล้าเปลี่ยนมาให้ครอบครัว ซึ่งหลายครอบครัวบอกว่าช่วงสามเดือนแห่งการเข้าพรรษาถือเป็นเวลาที่มีความสุขที่สุด

3.สังคม พบว่าสถิติทางอุบัติเหตุและอาชญากรรมลดลงชัดเจน

อย่างไรก็ตาม การดูแลสุขภาพระยะยาวไม่ใช่แค่การออกกำลังกายเพียงเท่านั้น ยังมีปัจจัยเล็ก ๆ น้อย ๆ ทั้งการรับประทานอาหาร การงดเหล้า การไม่สูบบุหรี่  การพักผ่อน หากทุกคนใช้โอกาสในวันเข้าพรรษา เป็นก้าวแรกของการดูแลสุขภาพ มางดเหล้า เข้าพรรษา เปลี่ยนเวลาเสี่ยงมาเป็นเวลาสร้างเสริมสุขภาพที่ดีก็จะเกิดผลดีอย่างยิ่ง

ข้อแนะนำการเลิกเหล้า ประการแรกสำคัญมาก คือ

1. ต้องตั้งใจจริง

องค์ประกอบแรกนั้นสำคัญที่สุด คือความตั้งใจที่จะเลิก ต้องคำนึงถึงโทษและพิษของสุราก่อน คนส่วนใหญ่มักจะคิดว่าเมาแล้วเดี๋ยวก็หาย การเรียนรู้ถึงพิษของสุราในระยะสั้นและระยะยาว จะช่วยให้เราเลิกสุราได้ง่ายขึ้น การจะเลิกสุราได้หรือไม่ได้นั้น ขึ้นอยู่กับความตั้งใจของเราเป็นสำคัญที่สุด เพราะมันมีความสำคัญมากกว่ายาใดๆ ยิ่งไปกว่านั้นการเลิกสุราได้นับว่ายากมากแล้ว แต่การระวังตนไม่ให้กลับไปติดอีกนั้นสำคัญยิ่งการตอนที่เลิกเสียอีก

2. ตั้งเป้าหมายเลิกเพื่อใคร

การตั้งเป้าหมาย ว่าอยากจะเลิกเหล้าเพื่อใครสักคน ก็เป็นสิ่งที่ทำให้สามารถเลิกเหล้าได้เช่นกัน ตัวอย่าง เช่น อยากเลิกเหล้าเพื่อให้พ่อแม่ได้ภูมิใจ ว่าเราไม่ได้เป็นคนเหลวไหล หรืออยากเลิกเหล้าเพราะไม่อยากเมาให้ลูกเห็น อยากเป็นแบบอย่างที่ดีให้แก่ลูก อยากเลิกเหล้าเพื่อสามี เพื่อภรรยา รวมถึงเพื่อสุขภาพที่ดีของตัวเอง ก็แล้วแต่ตรงนี้ถือว่าเป็นการแรงบันดาลใจของแต่ละคนที่แตกต่างกันไป

3. ปรับเปลี่ยนนิสัยการดื่ม

ปรับเปลี่ยนนิสัยการดื่ม เช่น ผู้ที่เคยดื่มสุราเป็นประจำอาจเลิกทันทีได้ยาก ให้ลองใช้วิธีดังต่อไปนี้ ซึ่งจะทำให้ดื่มน้อยลง เช่น ดื่มสุราพร้อมกับรับประทานอาหาร หมั่นดื่มน้ำเปล่าควบคู่ไปกับการดื่มสุรา เปลี่ยนขนาดของแก้วจากแก้วใหญ่เป็นแก้วเล็ก ดื่มเครื่องดื่มที่มีดีกรีต่ำกว่าทดแทนไปก่อนในระยะแรก

4. ตั้งเป้าหมายลดปริมาณการดื่ม จนงดในที่สุด

สำคัญมาก ๆ คือ การเลิกสุราสำหรับใครที่ติดหนักจริงๆ ควรปรึกษาแพทย์ อาจต้องค่อยๆ ลดปริมาณลงไม่สามารถหักดิบได้ ส่วนยาเลิกเหล้า ยาเบื่อเหล้า ก็มีจำหน่ายทั่วไปตามร้านขายยา จะช่วยให้เราไม่มีอาการลงแดงหนักๆ ในช่วงแรกที่เลิก สามารถขอคำแนะนำจากโรงพยาบาล สถานบริการสาธารณะสุขทั่วประเทศ หรือโทร 1165 สายด่วนเลิกเหล้า รวมถึง 1413 ศูนย์รับปรึกษาปัญหาเรื่องสุราได้

5. หลีกเลี่ยงจากปัจจัยแวดล้อมที่จะทำให้เราดื่มเหล้าได้ง่ายขึ้น

หากจะเลิกสุราให้ขาด เราต้องเปลี่ยนการดำเนินชีวิตของเรา ให้ห่างจากสุรามากที่สุด ได้แก่ ช่วงเวลาหลังเลิกงาน วันเงินเดือนออก โอกาสพิเศษต่างๆ การไปเที่ยวผับ หรือร้านอาหาร สถานบันเทิง การชักชวนจากกลุ่มเพื่อนที่ดื่มจัด รวมถึงสาเหตุต่างๆ ที่นำไปสู่อาการเหน็ดเหนื่อย ท้อแท้ เศร้า หรือเครียด

6. ใช้เวลาว่างทำกิจกรรมอื่นแทนการสังสรรค์

สุราเป็นทั้งสาเหตุของการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของประเทศไทย ทั้งในแง่ที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุ หรือเป็นสาเหตุทำให้เกิดโรคหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็นตับแข็ง หรือโรคเกี่ยวกับหลอดเลือด เนื่องจากแอลกอฮอล์ถือเป็นสารที่ก่อให้เกิดผลเสียต่อร่างกาย สามารถทำลายระบบประสาท การดื่มสุราจึงส่งผลให้ผู้ที่ดื่มเป็นโรคเกี่ยวกับความจำเสื่อมได้ ความจำ ความคิด และการตัดสินใจของผู้ที่ดื่มสุราจะแย่กว่าคนปกติ นอกจากนี้สุรายังไม่มีประโยชน์ใดๆ ต่อร่างกายของเราในระยะยาว และการดื่มที่เกิดกว่าจำเป็น จะส่งแต่ผลเสียให้กับร่างกายเรา ดังนั้นต้องหันมาดูแลสุขภาพตัวเองในด้านอื่น ๆ เช่น ออกกำลังกาย เล่นกีฬา ไปทำบุญ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ จะส่งผลให้เลิกสุราได้ง่ายขึ้น

7. ฝึกการปฏิเสธให้เด็ดขาด

สาเหตุที่คนเรามักจะหลงไปติดสุราจำนวนมาก มาจากค่านิยมที่ว่า สุราเป็นเครื่องมือเข้าสังคม และความคิดที่ว่านิดเดียวไม่ติดหรอก แต่สุดท้ายก็กลายเป็นคนที่ติดสุราโดยไม่รู้ตัว เหตุผลที่การเลิกสุราทำได้ยากนั้น สาเหตุหลักคือหาดื่มได้ง่าย และไม่ผิดกฎหมาย และในทุกๆ งานเลี้ยงของคนไทยมักจะมีสุราอยู่ด้วยเสมอ ฉะนั้นสำคัญที่สุดคือ ต้องรู้จักปฏิเสธ จึงจะเลิกสุราได้อย่างถาวร เช่น ถ้าเพื่อนชวนให้ดื่มสุรา ให้บอกว่าหมอห้ามดื่ม สัญญากับลูกไว้ ไม่ว่างต้องรีบไปทำธุระ เป็นต้น

8. หาที่พึ่งทางใจ รวมถึงหากำลังใจ

การหาที่พึ่งทางใจจากคนใกล้ตัว โดยเฉพาะคนในครอบครัว เช่น พ่อแม่ คนรัก ลูก เพื่อนสนิท หรือคนที่สามารถให้คำแนะนำดี ๆ แก่เราได้ก็เป็นสิ่งที่สำคัญเช่นกัน การได้รับกำลังใจ การถูกตักเตือนจากคนที่เรารัก และชื่นชมในความพยายามของเรา จะทำให้เรารู้สึกว่า เราสามารถมีความสุขได้โดยไม่ต้องพึ่งสุรา และมีค่ามากขึ้นเมื่อเวลาไม่เมา