ไทยอยู่อันดับที่ 54 ของโลก ผลดัชนีสันติภาพองค์รวมโลก

13 กรกฎาคม 2568 ศ.ดร.เกรียงศักดิ์  เจริญวงศ์ศักดิ์ ประธานสถาบันการสร้างชาติ  ร่วมกับ สถาบันการสร้างชาตินานาชาติ (NBII) ศูนย์ดัชนี เพื่อการพัฒนา (CID) สถาบันอนาคตศึกษาเพื่อการพัฒนา (IFD) และองค์กรพันธมิตรระดับโลก ได้จัดแถลงผลการจัดอันดับประเทศทั่วโลกด้วย ‘ดัชนีสันติภาพองค์รวมโลก’ หรือ ‘Global Total Peace Index (GTPI)’ ประจำปี 2025 
 

 

 

 

 

 

 

 

การประชุมนานาชาติว่าด้วยสันติภาพบนฐานคุณธรรม การพัฒนาและการสร้างชาติ (The International Conference on Peace upon Morality, Development and Nation-Building, ICPDN) ในหัวข้อ

 

‘สันติภาพบนฐานคุณธรรมในโลกที่เต็มด้วยผู้สูงวัย (Peace upon Morality in the Ageing World)’ ท่ามกลางผู้เข้าร่วมประชุมกว่า 3,000 คน ทั้งในระบบออนไซต์และออนไลน์ ดัชนีสันติภาพองค์รวมโลกวัดครบด้านทั้งปักเจก ชุมชน และสิ่งแวดล้อม

ดร.อมรศักดิ์ กิจธนานันท์ ผู้อำนวยการโครงการ สถาบันเพื่อการสร้างชาติ กล่าวว่า “ดัชนีสันติภาพองค์รวมโลก” เป็นการวัดสันติภาพให้ครบในทุกมิติ ภายใต้แนวคิดของ ศาสตราจารย์ ดร.เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์ ประธานสถาบันการสร้างชาตินานาชาติ ที่ว่าด้วยระบอบชีวิต 4 ประการ ได้แก่ ระบอบมนุษย์ ระบอบชุมชน ระบอบธรรมชาติ และระบอบธรรมะสากล พัฒนาเป็นการวัดสันติภาพ 3 เสา ได้แก่  

 

เสาที่ 1 สันติภาพในชุมชน (Community Peace) ที่ประกอบไปด้วยตัวชี้วัดในเรื่องความปลอดภัย ความขัดแย้งภายในประเทศ การมีส่วนร่วมต่อสังคม ความขัดแย้งระหว่างประเทศ ค่านิยมทางสังคม

เสาที่ 2 สันติภาพในระบอบปัจเจก (Inner Peace) ที่ประกอบไปด้วยตัวชี้วัดเรื่องสุขภาพจิต ความบริบูรณ์ในชีวิต

เสาที่ 3 สันติภาพในระบอบธรรมชาติ ที่ประกอบไปด้วยตัวชี้วัดเรื่องผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และการบรรเทาผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

 

โดยสันติภาพใน 3 เสานี้มีหลักธรรมะสากลมาคอยกำกับ

 

ขณะที่ ศาสตราจารย์ ดร.เกรียงศักดิ์ กล่าวว่า  ดัชนีได้รับการพัฒนาบนพื้นฐานของข้อมูลจากแหล่งสถิติและงานวิจัยระดับโลกที่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวาง ซึ่งได้แก่สถาบัน Gallup, World Bank Group, World Happiness Report, European Values Study, World Values Survey, Institute for Economics & Peace และ Numbeo

 

โดยอันดับ 1 ประเทศไอซ์แลนด์: ชุมชนต้นแบบแห่งสันติภาพ จากผลการวิเคราะห์ในการจัดอันดับกว่า 108 ประเทศ โดยหากมีคะแนนมากหมายถึง ประเทศเหล่านั้นยิ่งมีสันติภาพ พบว่า ประเทศที่มีคะแนนสูงสุด 20 อันดับแรก ได้แก่ ไอซ์แลนด์ ฟินแลนด์ เดนมาร์ก สวิตเซอร์แลนด์ นอร์เวย์ เนเธอร์แลนด์ สวีเดน นิวซีแลนด์ ไอร์แลนด์ ออสเตรเลีย เยอรมนี สิงคโปร์ ออสเตรีย เอสโตเนีย สหราชอาณาจักร สาธารณรัฐเช็ก มอริเชียส โปแลนด์ เบลเยียม และคูเวต 

 

ขณะเดียวกันไอซ์แลนด์ได้อันดับ 1 ในดัชนีสันติภาพ GTPI 2025 เพราะมีความโดดเด่นทั้งด้านสันติภาพในชุมชนและธรรมชาติ สังคมไอซ์แลนด์เต็มไปด้วยความไว้วางใจและความร่วมมือ เด็ก ๆ สามารถเดินไปโรงเรียนอย่างปลอดภัยโดยไม่ต้องมีผู้ปกครองดูแล บ้านหลายหลังไม่จำเป็นต้องล็อกประตู และประชาชนมีส่วนร่วมในกิจกรรมสาธารณะอย่างสม่ำเสมอ เช่น การทำความสะอาดเมืองและงานเทศกาล นอกจากนี้ รัฐบาลยังส่งเสริมพลังงานสะอาด โดยกว่า 85% ของพลังงานมาจากแหล่งพลังงานหมุนเวียน เช่น น้ำและความร้อนใต้พิภพ การจัดการขยะมีประสิทธิภาพ และประชาชนตระหนักถึงสิ่งแวดล้อมอย่างสูง ไอซ์แลนด์จึงเป็นตัวอย่างของประเทศที่อยู่ร่วมกันอย่างสันติ ทั้งในระดับชุมชนและกับธรรมชาติอย่างกลมกลืน

 

 

ส่วนเวียดนาม ครองอันดับ 1 สันติภาพภายในปัจเจก

​เนื่องจาก สังคมเวียดนามสร้างความสุขจากความเรียบง่าย โดยนโยบายของรัฐส่งเสริมความผูกพันในครอบครัวและชุมชน เช่น การสนับสนุนกิจกรรมวัฒนธรรมท้องถิ่นและการศึกษาที่เน้นความยืดหยุ่นทางจิตใจ

 

ผู้คนอาจไม่ได้ร่ำรวย แต่พบความสุขในสิ่งเล็ก ๆ เช่น การแบ่งปันมื้ออาหารกับครอบครัว การรวมตัวในงานเทศกาล หรือการดูแลผู้สูงอายุในชุมชน นอกจากนี้ นโยบายสาธารณสุข เช่น การให้บริการสุขภาพจิตในระดับชุมชนและการรณรงค์ฝึกสติเพื่อลดความเครียด ช่วยเสริมสร้างสุขภาพจิตที่ดี วัฒนธรรมที่เน้นการอยู่ร่วมกันอย่างสันติ การเคารพซึ่งกันและกัน และการใช้ชีวิตอย่างสมดุล ทำให้เวียดนามเป็นแบบอย่างของสันติภาพภายในใจที่ยั่งยืน

 

ขณะที่ประเทศไทย ครองอันดับ 54 ดัชนีสันติภาพองค์รวมโลก

 

​ในประเทศไทย สังคมเต็มไปด้วยตัวอย่างของสันติภาพในชุมชน เช่น การรวมตัวของชุมชนเพื่อทำบุญหรือช่วยเหลือผู้ยากไร้ ซึ่งสะท้อนในตัวชี้วัด การมีส่วนร่วมต่อสังคม และ ความปลอดภัย ที่ประเทศไทยทำได้ดีใน GTPI (อันดับ 54 จาก 108 ประเทศ) อย่างไรก็ตาม การพัฒนาในด้าน สุขภาพจิต, ค่านิยมทางสังคม, และ การดูแลสิ่งแวดล้อม ยังเป็นโจทย์สำคัญ เช่น การเพิ่มพื้นที่สีเขียวในเมือง หรือการส่งเสริมการจัดการขยะอย่างยั่งยืนตามแบบอย่างของไอซ์แลนด์

 

 

 

“หวังเป็นอย่างยิ่งว่า GTPI จะมิใช่เพียงดัชนีอีกตัวหนึ่งในโลกของข้อมูล แต่มิเตอร์แห่งสันติภาพนี้จะสามารถจุดประกายสำนึกใหม่แก่สังคมโลก เพื่อให้ทุกประเทศ ทุกชุมชน และทุกปัจเจกบุคคลได้ย้อนกลับมาถามตนเองว่า “เรากำลังพัฒนาไปสู่ความมั่งคั่งเพียงอย่างเดียว หรือเรากำลังเติบโตไปพร้อมกับความดี ความงาม และสันติภาพ?” ให้ดัชนี GTPI เป็นเข็มทิศใหม่แก่โลกยุควิกฤต และเป็นพลังขับเคลื่อนโลกไปสู่สันติภาพโดยแท้จริง” ศ.ดร.เกรียงศักดิ์ กล่าวสรุป