“ปิยบุตร” เรียกร้องยุบสภา จับตานิติสงคราม-นิติรัฐประหาร

20 มิถุนายน 2568 เวลา 15.10 น. รศ.ดร.ปิยบุตร แสงกนกกุล เลขาธิการคณะก้าวหน้า ให้สัมภาษณ์ รายการคมชัดลึก ทางเนชั่น ทีวี ช่อง 22 ในหัวข้อ แนะแก้วิกฤติการเมือง นายกฯควรแสดงภาวะผู้นำ ?

 

โดยรศ.ดร.ปิยบุตร กล่าวว่า ยังคงยืนยันเรียกร้อง น.ส.แพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ให้ยุบสภา คนจำนวนมากมักเข้าใจว่าในการยุบสภาต้องมีเหตุตามกฎหมาย ระยะหลังฝ่ายบริหารใช้เป็นเครื่องมือผ่าทางตันทางการเมือง ที่มีความขัดแย้งสูง มีทั้งฝ่ายชอบและฝ่ายชัง จึงให้ประชาชนตัดสินใจผ่านการเลือกตั้ง สส. แต่ความจริงเป็นอำนาจทางการเมืองโดยแท้ของนายกรัฐมนตรีโดยไม่ต้องมีเหตุ

 

 

ที่ผมเห็นว่า เวลานี้ควรยุบสภา ในช่วงเวลานี้ เพราะความชอบธรรมของรัฐบาลค่อยๆลดลงเรื่อยๆ ขาดความชอบธรรมแล้ว ฉันทานุมัติของประชาชนไม่ตรงกับสิ่งที่ประชาชนเลือก หลายเรื่องไม่ได้ทำ หลายเรื่อยหยิบมาทำ จนกระทั่งมาถึงสุกงอมเพียงพอ กรณีคลิปเสียงเมื่อวันที่ 18 มิถุนายน 2568 ความชอบธรรมลดหายไป ประชาชนมองรัฐบาลและรู้สึกว่าไปไม่ได้แล้ว

ผมประเมินสถานการณ์ 2 ปี การยุบสภาเป็นการผ่าทางตัน ณ เวลานี้ สมมุติถ้านายกฯยืนยันไปต่อ ในลักษณะแบบนี้ รัฐบาลเป็นเสียงปริ่มน้ำ เมื่อเช้า เลขาธิการพรรคกล้าธรรมบอกว่า มี 263++ นั่นคือการสร้างสรรค์เสถียรภาพรัฐบาล วิชาดึง สส.จากพรรคอื่น ทำให้การเมืองเข้มแข็งจริงหรือ รัฐมนตรีพรรคภูมิใจไทยหายไป มีการแก่งแย่งต่อรองเก้าอี้รัฐมนตรีกันใหญ่ รักชาติจนน้ำลายไหล ประชาชนไม่ได้กินหญ้า สุดท้ายนักการเมืองทู่ซี้ไปได้

 

ถ้ายุบสภาเวลานี้ รัฐบาลยังเหลืออำนาจอยู่บ้าง แต่ถ้าความชอบธรรมหมด ถึงเวลาก็สายไปแล้ว

 

ถ้าพายุนิติสงครามเริ่มกระหน่ำ ศาลรัฐธรรมนูญเริ่ม เช่น ถูกหยุดปฏิบัติหน้าที่ หรือคดีอื่นๆตามมา ทั้งในแง่นายกฯคนเดียว หรือ ครม. ถึงเวลานั้นนายกฯจะผ่าทางตันหรือยุบสภา จะเพียงพอไหม

 

ระยะเวลาจะเกิดเหตุการณ์ มันคือห้วงอารมณ์ของสังคม ถ้านายกฯประกาศว่า เนื่องจากมันฉุกเฉินจริงๆของแก้ปัญหาชายแดน 2-3 เดือน แล้วค่อยยุบสภา แต่ทุกวันนี้ ยังไม่เห็นเลย

 

ยังมีการปรับ ครม. ยื้อต่อเพราะต้องการแบ่งสันปันส่วน ต้องการหาทรัพยากรต่างๆในเฮือกสุดท้าย ความชอบธรรมลดลงอีก

 

พายุนิติสงครามเริ่มพัด ไม่รู้ว่าศาลรัฐธรรมนูญจะว่ายังไง เคสตั้งแต่เลือกตั้งปี 2562 หลังจากนั้นถูกสั่งหยุดปฏิบัติหน้าที่เกือบทุกคน ผมอ่านว่าถ้าไม่มีสัญญาณพิเศษจริงๆ ได้ยาดีมา ผมว่า 2-3 เดือน เราจะเห็นสถานการณ์แบบนี้

 

เมื่อถามว่า แทนที่จะผ่าทางตัน จะนำไปสู่ทางตันหรือเปล่า เหมือนปี 48 , 49 , 56 , 57 ที่มีการรัฐประหาร รศ.ดร.ปิยบุตร กล่าวว่า บริบทการเมืองไม่เหมือนกัน ความคิดเปลี่ยน ประชาชนเข็ดต่อการรัฐประหาร แรงต่อต้านสูงมาก วันนี้ถ้ากลับไปเลือกตั้ง คนจะคึกคัก ถ้าทหารมายึดอำนาจคงดูไม่จืด บรรยากาศไม่เหมือน 56 กับ 48 ผมเชื่อว่ายุบสภาตอนนี้ไม่มีใครมาปั่น

 

สถานการณ์ที่ไม่เหมือนก่อนอีกข้อคือ พรรคการเมืองทุกพรรค ถึงเวลายุบสภา เขาก็ไปลงเลือกตั้ง รอบนี้ไม่มีพรรคไหนทำท่าจะบอยคอตเลือกตั้ง แต่เดิมมันเคยมี เพราะเขาอ่านว่าเลือกเสร็จเขาก็แพ้อีก ผมเชื่อว่ามันไม่มีสุญญากาศ แต่ถ้าอยู่ต่อจะเสี่ยงถึงทางตันมากกว่า

 

การรัฐประหารในโลกยุคใหม่ เป็นทางสุดท้าย แต่ถ้ามีเทคนิคใหม่ เช่น รัฐประหารผ่านการตัดสินคดี ใช้เครื่องมือทางกฎหมาย หรือนิติรัฐประหาร ใช้ช่องทางตามรัฐธรรมนูญรัฐประหาร ณ เวลานี้ ที่เราบอกว่าต้องการรักษาระบบไว้ สมมุติว่า นายกฯเดินหน้าต่อ แล้วเกิดพายุนิติสงคราม นี่คือการรัฐประหารโดยรัฐธรรมนูญ หรือนิติรัฐประหาร เช่น สถานการณ์รัฐบาลไร้เสถียรภาพ ง่อนแง่น อำนาจน้อยลง คุณต้องลดทอนความคิดความอ่าน ต้องยอม เข้าอกเข้าใจกองทัพ ให้กองทัพมีอำนาจเหนือคุณมากขึ้น

 

เมื่อวานนายกฯแพทองธาร บอกว่ากองทัพทำอะไรพร้อมซัพพอร์ตทุกอย่าง พอเกิดเหตุการณ์เอาอกเอาใจกองทัพมากขึ้น แล้วยื้อต่อไป อาจไม่มีการรัฐประหารโดยการยึดอำนาจ แต่สถานะรัฐบาลจะถูกทอนอำนาจขึ้นเรื่อยๆ ต้องยอมทั้งหมด ยอมเล็กลงทั้งหมดเพื่อรักษาลมหายใจช่วงสุดท้าย แต่ถ้าไม่อยากยุบสภาวันนี้ คุณประกาศไทม์ไลน์ก็ได้ แล้วเดี๋ยวเอาอำนาจคืนประชาชน

 

ในการยุบสภาเรามักจะจินตนาการว่ายุบแล้วไม่มีรัฐบาล ไม่จริง คณะรัฐมนตรียังรักษาการได้อยู่ เพียงแต่มีบางอันที่ทำไม่ได้ กล้าประกาศไหมว่า 2-3 เดือนทำให้จบ แล้วเดี๋ยวให้ประชาชนเลือกใหม่

 

สำหรับสถานการณ์ไทย-กัมพูชา จินตนาการของประชาชนมองไปถึงสงคราม เนื่องจากการป่วนด้วยข้อมูลข่าวสาร แต่ความขัดแย้งจริงๆไม่ถึงขั้นรบเป็นสงคราม แต่คนจำนวนมากเชื่อว่ามีเรื่องนี้ เหมือนอิสราเอล มันเลยเป็นเรื่องยอกย้อนพอสมควร ประเด็นนี้กลายเป็นเครื่องมือของทุกฝ่ายในการอ้างว่าต้องอยู่ต่อไป ฮุนเซนไปหาคะแนนนิยมในประเทศ ฝั่งอนุรักษ์ในไทยก็เอาเรื่องนี้มา ส่วนรัฐบาลถ้าฉันไม่อยู่แล้วใครจะทำเรื่องนี้

 

เมื่อถามว่า นอกจากยุบสภาผ่าทางตัน ยังมีวิธีลาออก หรือนิติสงครามรุกไล่ก็ยังมีแคนดิเดต รศ.ดร.ปิยบุตร กล่าวว่า การลาออก เปลี่ยนตัวนายกฯ นายกฯคนใหม่จะมาจากไหน ปัญหาคือกระดานในสภาตัวเลขเป็นแบบนี้จะเปลี่ยนองค์ประกอบรัฐบาลได้จริงหรือเปล่า คนจะคิดว่าจะทำยังไงไม่ให้พรรคเพื่อไทยที่มีทักษิณ ชี้นำ ชี้แนวอยู่ ไม่อยากให้กลุ่มนี้เป็น ถ้าสมมุติออกจริงต้องจัดสรรใหม่ เขาจะยอมไหมที่เพื่อไทยเป็นรัฐบาลต่อ

 

สรุปว่าต่อให้นายกฯลาออก ตั้งคนใหม่มา สภาพจะโกลาหลอยู่ดี ไม่ต่างอะไรกับตอนนี้ เอาตัวเลขมาต่อรอง มาคำนวณ ขณะเดียวกันประชาชนมองเข้ามา เมื่อองค์ประกอบผิดเพี้ยน มีปัญหาสำคัญเต็มไปหมด ทำไมไม่กลับไปหาเขา ให้เขาเป็นคนเลือก

 

ส่วนที่มองว่า ยุบสภาตอนนี้พรรคประชาชนจะชนะ แต่เขาก็มีปัญหาเรื่อง 44 สส. อยู่ ขณะเดียวกันพรรคอื่นๆก็มีปัญหาของตัวเอง

 

เมื่อถามว่าแล้วพรรคประชาชนคิดถึงแต่ตัวเองหรือเปล่า ว่าจะชนะ รศ.ดร.ปิยบุตร กล่าวว่า ผมไม่แน่ใจว่า เขาคิดอย่างนี้หรือเปล่า เต็มที่ก็ 200 คน สุดท้ายก็กลับไปรัฐบาลผสมอยู่ดี

 

ทั้งนี้ นอกจาก รศ.ดร.ปิยบุตร เสนอให้ยุบสภาแล้ว ยังเสนอให้นายกฯประกาศไทม์ไลน์ในการแก้ปัญหา แล้วระบุว่า จะยุบสภาเมื่อไหร่ อาจเป็นสิ้นปีนี้ หรือต้นปีหน้า ก็ว่าไป

 

ถ้ายุบสภาไม่รู้ใครได้เปรียบ เสียเปรียบ ไม่รู้ใครชนะ อย่างน้อยไม่ให้ไหลไปสู่การทำนิติรัฐประหาร

 

ปัจจุบันอยู่แบบแก้ปัญหาตัวเอง แล้วใครจะแก้ปัญหาประเทศชาติ จบตรงนี้ไปถามประชาชนใหม่ ไม่เกิน 3 เดือนรู้เรื่อง แล้วบรรยากาศการเมืองคนจะไปโฟกัสแล้วประเทศนี้จะเอายังไงต่อ

 

ถามว่า เมื่อวานนี้(19มิ.ย.68) นายกฯ แถลงกับ ผบ.สส. ผบ.ทบ. คิดว่าภาพเพียงพอให้รัฐบาลมั่นใจหรือยังว่า อย่างน้อยการยึดอำนาจแบบเดิมๆจะไม่เกิดขึ้น รศ.ดร.ปิยบุตร กล่าวว่า การรัฐประหารที่ผ่านมาต้องอาศัยส่วนผสมหลายอย่าง มีการชุมนุม นักสร้างสุญญากาศ พล็อตเรื่องแผนดินลุกไฟ แต่ ณ ตอนนี้ประชาชนไม่อยากเห็นการรัฐประหารแล้ว สถานการณ์น่าจะไปไม่ถึงทหารออกมายึดอำนาจ

 

แต่ 3 เดือนนี้มีกลไกนิติสงครามเดิม จะสับสนอลหม่าน สมมุติดอกที่ 1 เกิดขึ้น ก็จะมาเป็นชุดๆ อย่างกรณียิ่งลักษณ์ ย้ายถวิล จำนำข้าว นิติสงครามที่ผ่านมาเวลาเขาจะเซาะกร่อนบ่อนทำลายรัฐบาลจะใช้วิธีแบบนี้ ถ้าทำผ่านการตัดสินคดี มันต้านยาก และนักกฎหมายมีวิธีอธิบาย

 

เซตซีโร่ เลือกตั้งใหม่ ปชช.ไม่ต้องเห็นภาพแย่งเศรษเนื้อข้างเขียง 8 เก้าอี้

 

สส.หลายคนวิจารณ์ฮุนเซน เสนอทางประท้วงฮุนเซน แต่เราจะจัดการปัญหาภายในของเราอย่างไร ณ เวลาวิกฤตการณ์ความชอบธรรมเกิดกับนายกฯหรือรัฐบาล แม้จะทำถูกทำดี แต่คนไม่เชื่อแล้ว มันเกิดวิกฤตความชอบธรรมของนายกฯ สภาพรัฐบาลแบบนี้ การเมืองแบบนี้ 3 เดือนจะแก้ปัญหาได้จริงหรือ สู้กลับไปแล้ว นักการเมืองทุกคนมุ่งหน้าสู่สนามเลือกตั้ง

 

ถามว่าวิเคราะห์ว่านายกฯจะตัดสินใจเดินต่อไปยังไง รศ.ดร.ปิยบุตร กล่าวว่า  เรามีหน้าที่วิจารณ์วิเคราะห์ หน้าข่าววันนี้คงไม่ยุบสภา คงลากกันไปแบบนี้ ผมวาดภาพไว้ถ้าไม่มีสัญญาณพิเศษจริงๆ นิติสงครามเดินแน่ รัฐบาลง่อนแง่น คุณประคองตัว ด้วยการซื้องูเห่า แล้วจะเกิดยังไง แล้วบทบาทกองทัพจะเพิ่มมากขึ้น เอียงขวามากขึ้น แล้วมีประโยชน์อะไรกับการเมืองไทย