กลไก JBC - GBC - RBC ที่ รบ.ไทยมุ่งใช้ยุติข้อพิพาท ไทย – กัมพูชา คือ?
การเจรจาโดยใช้กลไกทวิภาคี JBC - GBC - RBC ที่รัฐบาลไทยมุ่งใช้ยุติข้อพิพาทเขตแดน ไทย – กัมพูชา บริเวณช่องบก จ.อุบลราชธานี คืออะไร?
จากสถานการณ์ชายแดน ไทย – กัมพูชา ที่เกิดการปะทะกันระหว่างทหารไทย กับทหารกัมพูชา บริเวณช่องบก จ.อุบลราชธานี หลังจากทหารกัมพูชา ลอบเข้ามาขุดคูเลต (คูต่อเนื่อง หรือแนวคูสนามเพลาะที่ขุดลึกลงไปในพื้นดินเพื่อป้องกันกำลังพลจากการโจมตี) เมื่อเช้ามืดวันที่ 28 พฤษภาคม 2568 ที่ผ่านมา จนเกิดข้อพิพาทในการเรียกร้องสิทธิในพื้นที่ทับซ้อนดังกล่าว
ขณะที่ ประเทศไทย เดินหน้ากลไกแบบทวิภาคี ด้านเขตแดนระหว่าง ไทย – กัมพูชา หรือ JBC ที่มีขึ้นในวันนี้(14 มิ.ย. 68 ) ขณะที่ประเทศกัมพูชา คล้ายกับต้องการล้มวงประชุม และเดินหน้าฟ้องศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ หรือศาลโลก
JBC ไทยกัมพูชาคืออะไร รวมถึงคำศัพท์ ที่เกี่ยวกับการเจรจาชายแดน ไทย – กัมพูชา เพิ่มขึ้น ทั้ง GBC กับ RBC คืออะไร?
- JBC หรือ Joint Boundary Commission คือ กลไกทวิภาคีในการเจรจาแก้ไขปัญหาข้อพิพาทเขตแดน ไทย – กัมพูชา โดยไทยมีกลไกการแก้ไขปัญหาเขตแดนกับประเทศเพื่อนบ้านแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มหลัก ขึ้นตรงต่อนายกรัฐมนตรี ได้แก่ กลุ่มคณะกรรมการด้านความมั่นคงภายใต้กระทรวงกลาโหม กลุ่มคณะกรรมการด้านความร่วมมือทั่วไป และกลุ่มคณะกรรมการปักปันเขตแดนภายใต้กระทรวงการต่างประเทศ
- GBC หรือ General Border Committee คือ คณะกรรมการชายแดนทั่วไป มีรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมเป็นประธาน และเจ้ากรมยุทธการทหารเป็นเลขานุการ รับผิดชอบกำหนดแนวทางมาตรการเกี่ยวกับการส่งเสริมความร่วมมือในการรักษาความสงบเรียบร้อยและความมั่นคงในพื้นที่ชายแดนของทั้งสองประเทศ ทำหน้าที่เป็นกลไกระดับรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมในการดูแลสถานการณ์ชายแดนให้มีความสงบเรียบร้อย
- RBC หรือ Regional Border Committee คือ คณะกรรมการชายแดนส่วนภูมิภาค มีแม่ทัพภาคที่ 1 และแม่ทัพภาคที่ 2 เป็นประธาน และมีเสนาธิการกองทัพภาคเป็นเลขานุการ ทำหน้าที่กำหนดแนวทางและมาตรการตามนโยบายในแต่ละพื้นที่ โดยเป็นกลไกระดับแม่ทัพภาคที่มีบทบาทสำคัญในการดูแลสถานการณ์ชายแดนให้มีความสงบเรียบร้อย
โดย RBC จะแบ่งเป็น 3 ส่วนหลัก ประกอบด้วย
- กองทัพภาค 2 และ ภูมิภาคทหาร 4 (กัมพูชา) ดูแล จ.อุบลราชธานี ศรีสะเกษ สุรินทร์ และบุรีรัมย์
- กองทัพภาค 1 และ ภูมิภาคทหาร 5 (กัมพูชา) ดูแล จ.สระแก้ว
- กปช.จต. และ ภูมิภาคทหาร 3 (กัมพูชา) ดูแล จ.จันทบุรี และตราด
ทั้งนี้ กลไกทวิภาคในการแก้ไขปัญหา หรือ JBC นั้น จะยึดถือตาม MOU 2543 ซึ่งเป็นบันทึกความเข้าใจ ว่าด้วยการสำรวจและจัดทำหลักเขตแดนทางบก (MOU) ที่ลงนามในปี พ.ศ. 2543 ถือเป็นรากฐานสำคัญของการแก้ไขปัญหาเขตแดนทางบกระหว่างไทย-กัมพูชา เป้าหมายสำคัญคือการกำหนดเขตแดนทางบกให้ชัดเจนตลอดแนว โดยไม่เปลี่ยนแปลงสภาพภูมิประเทศทางธรรมชาติตามแนวชายแดน