ส่องคอนเสิร์ตฮอลล์ล้ำยุค เอ็นเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์ระดับโลก

คอนเสิร์ตฮอลล์ยุคดิจิทัลกำลังเปลี่ยนนิยามความบันเทิงของโลกด้วยการผสานเทคโนโลยีเสียง แสง และภาพเสมือนเข้าด้วยกัน กลายเป็นประสบการณ์เหนือจินตนาการ และมากกว่านั้นคือเป็น "เครื่องจักรทางเศรษฐกิจที่ทรงพลังของเมืองยุคใหม่" โดยเฉพาะเมื่อบูรณาการอยู่ภายใน “เอ็นเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์” ที่มีครบทั้งศิลปะ การแสดง การท่องเที่ยว และการค้าปลีก

 

บทความนี้โพสต์ทูเดย์จะพาไปสำรวจคอนเสิร์ตฮอลล์ระดับโลกที่โดดเด่นทั้งด้านนวัตกรรม เทคโนโลยี และผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ ซึ่งสะท้อนอนาคตของอุตสาหกรรมความบันเทิงในศตวรรษที่ 21

Sphere (Las Vegas, USA) เทคโนโลยีที่ปฏิวัติวงการความบันเทิง

 

Sphere คือสถาปัตยกรรมระดับโลกที่ผสานศิลปะ เสียง และเทคโนโลยีเข้าไว้ด้วยกันอย่างไร้รอยต่อ หอคอนเสิร์ตแห่งนี้ติดตั้ง จอ LED ภายในขนาด 160,000 ตารางฟุต ความละเอียด 16K x 16K ซึ่งใหญ่ที่สุดในโลก ครอบคลุมพื้นผิวภายในทั้งหมด ทำให้สามารถเปลี่ยนสภาพแวดล้อมรอบตัวผู้ชมได้แบบ real-time ไม่ว่าจะเป็นการจำลองป่า ทะเล หรือโลกเสมือน

 

ระบบเสียงใช้เทคโนโลยีล้ำสมัยที่สุดในปัจจุบัน นั่นคือ beamforming audio ที่สามารถควบคุมการส่งสัญญาณเสียงไปยังที่นั่งแต่ละจุดได้อย่างแม่นยำ โดยใช้ลำโพงถาวร 1,586 ตัว และโมดูลเสริมอีก 300 หน่วย ซึ่งรวมแล้วมีไดรเวอร์เสียงกว่า 167,000 ตัว ส่งมอบประสบการณ์แบบ “เสียงล้อมรอบเฉพาะบุคคล” (personalized spatial audio) ซึ่งแทบไม่มีเสียงแทรกจากจุดอื่น

 

นอกจากนี้ยังมี เทคโนโลยี Haptic Floor และระบบการสั่นตามจังหวะเสียง ให้ผู้ชม “รู้สึก” ถึงการเคลื่อนไหวของดนตรี พร้อมด้วย AI humanoid robots ที่ทำหน้าที่ต้อนรับและสื่อสารกับผู้ชมในฐานะ “มัคคุเทศก์เสมือน” รวมถึงระบบควบคุม lighting และ scent diffusion เพื่อสร้างประสบการณ์ multisensory แบบ 360 องศาอย่างแท้จริง ถือเป็นหอคอนเสิร์ตที่พลิกโฉมทั้งอุตสาหกรรมสื่อบันเทิงและสถาปัตยกรรมกิจกรรมสดทั่วโลก

 

Sphere ใช้ต้นทุนการก่อสร้าง ประมาณ 2.3 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ

• ความจุผู้ชม: ประมาณ 17,500 ที่นั่ง
• รายได้ประจำปี: คาดการณ์รายได้กว่า 200 ล้านดอลลาร์จากคอนเสิร์ตและกิจกรรมบันเทิงต่าง ๆ
• ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ: Sphere มีส่วนช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจท้องถิ่น โดยสร้างงานกว่า 6,000 ตำแหน่งในช่วงก่อสร้าง และคาดว่าจะสร้างงานถาวร 1,500 ตำแหน่ง พร้อมดึงดูดนักท่องเที่ยวและการใช้จ่ายในพื้นที่ใกล้เคียงมากกว่า 500 ล้านดอลลาร์ต่อปี

Utamo (NEOM, Saudi Arabia) ความกลมกลืนของธรรมชาติกับเทคโนโลยีสัมผัสหลายมิติ

 

Utamo ตั้งอยู่บริเวณริมชายฝั่ง Gulf of Aqaba เป็นส่วนหนึ่งของโครงการ NEOM ที่มุ่งเน้น “อนาคตของการใช้ชีวิต” คอนเสิร์ตฮอลล์แห่งนี้ถูกออกแบบให้ฝังตัวอยู่ภายในภูเขา โดยใช้โครงสร้างอัจฉริยะที่ควบคุมสภาพแสง เสียง และอุณหภูมิภายในได้อย่างละเอียด ด้วย วัสดุผิวภายในที่ตอบสนองต่อ projection mapping แบบ interactive พื้นผิวเหล่านี้สามารถแสดงภาพเคลื่อนไหวระดับ 8K และตอบสนองกับการเคลื่อนไหวของผู้ชมแบบ real-time การออกแบบระบบเสียงใช้โครงข่าย speaker array ที่ฝังตามโครงสร้างหิน ทำให้ผู้ชมรู้สึกราวกับเสียงมาจากธรรมชาติรอบตัว โดยเสียงนั้นถูกจัดวางในระบบ acoustic field shaping ซึ่งสามารถจำลองพื้นที่เสียง 3D ในลักษณะกลมกลืนกับภูมิประเทศ

 

Utamo ยังเตรียมใช้ AR/XR integration ในการนำเสนอคอนเทนต์ โดยใช้แว่นตา XR พิเศษในการมอบประสบการณ์แบบ "multi-sensory digital opera" หรือ “การแสดงที่คุณมีปฏิสัมพันธ์กับเนื้อหาและอารมณ์ของการแสดงได้โดยตรง” และทั้งหมดนี้ถูกควบคุมผ่านระบบ smart control แบบ cloud-based ที่คำนวณระดับเสียง ความร้อน และแสงสว่างโดยอัตโนมัติตามจำนวนผู้เข้าชมและเนื้อหา

 

Utamo (NEOM, Saudi Arabia) มีต้นทุนการก่อสร้างประมาณ 1.2 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (ยังอยู่ในระหว่างการก่อสร้าง)

• ความจุผู้ชม: ราว 5,000 ที่นั่ง
• คาดการณ์รายได้: โครงการ NEOM รวมรายได้จากแหล่งบันเทิงและการท่องเที่ยวรวมกว่า 3 หมื่นล้านดอลลาร์ใน 10 ปีข้างหน้า โดย Utamo จะเป็นหนึ่งในแม่เหล็กดึงดูดนักท่องเที่ยวและนักลงทุน
• ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ: คาดว่าจะช่วยเพิ่มรายได้จากการท่องเที่ยวและสร้างงานด้านบริการและเทคโนโลยีระดับสูงหลายพันตำแหน่ง

Sonic Sphere โดมเสียงเคลื่อนที่สำหรับประสบการณ์ Immersive ทั่วโลก

 

Sonic Sphere เป็นคอนเสิร์ตฮอลล์แบบทรงกลมเคลื่อนที่ที่ออกแบบมาเพื่อให้ผู้ชมสามารถดื่มด่ำกับเสียงในมิติใหม่ โครงสร้างหลักเป็นโดมขนาดยักษ์ที่แขวนอยู่กลางอากาศใน hall ขนาดใหญ่ ภายในโดมติดตั้งลำโพงรอบทิศทางกว่า 100 ตัว (Omnidirectional Speaker Array) โดยระบบนี้สามารถจำลองเสียงในรูปแบบ binaural, ambisonic และ 3D audio field ได้พร้อมกัน ผู้ชมสามารถนั่ง หรือนอนในเน็ตทรงโดมใต้โดม ซึ่งทุกตำแหน่งจะได้รับเสียงในระดับคุณภาพเท่าเทียมกัน

 

ประสบการณ์ด้านภาพถูกสร้างจาก projection mapping ภายใน ที่เปลี่ยนแปลงตามเสียงเพลง ทำให้เกิดการเคลื่อนไหวของแสงและสีที่สอดคล้องกับการฟังอย่างกลมกลืน โดยมีการใช้ AI-driven light modulation ที่ประเมินโทนเสียงแบบ real-time เพื่อควบคุมสีของการฉายแสง ระบบทั้งหมดนี้ออกแบบมาให้ติดตั้งได้ชั่วคราวหรือถาวร และสามารถควบคุมผ่านระบบ IoT-based control จากระยะไกล เป็นรูปแบบใหม่ของ “ห้องฟังดนตรี” ที่ไม่มีผนัง ไม่มีเวที แต่ให้ความรู้สึกของการแสดงอยู่ “ภายในจิตใจของผู้ชม” เอง

 

Sonic Sphere ใช้ต้นทุนการพัฒนาประมาณ 150-200 ล้านดอลลาร์ (สำหรับการติดตั้งและการพัฒนาระบบ)

• ความจุผู้ชม: 1,000-2,000 ที่นั่ง (แบบเคลื่อนที่)
• รายได้: มีการเช่าและจัดแสดงในหลายเมืองสำคัญทั่วโลก รายได้เฉลี่ยต่อปีประมาณ 30-50 ล้านดอลลาร์
• ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ: ด้วยความสามารถในการเคลื่อนที่และติดตั้งในหลายประเทศ Sonic Sphere ช่วยขยายตลาดดนตรีและกิจกรรมบันเทิงแบบ immersive มีผลดีต่อเศรษฐกิจในหลายภูมิภาค

Elbphilharmonie (Hamburg, Germany) ความลงตัวระหว่างเสียงเพอร์เฟ็กต์กับสถาปัตยกรรม

 

Elbphilharmonie เป็นหนึ่งในคอนเสิร์ตฮอลล์ที่มีระบบเสียงระดับปรมาจารย์ โดยจุดเด่นคือ "white skin" acoustic panels กว่า 10,000 แผ่น ที่ถูก CNC ควบคุมให้มีพื้นผิวแตกต่างกันในระดับมิลลิเมตร เพื่อกระจายเสียงแบบสมดุลทั่วทั้งห้อง ผลงานออกแบบอะคูสติกโดย Yasuhisa Toyota ใช้ acoustic simulation 3D modeling ที่ละเอียดมากจนแม้การไอเบา ๆ ก็ถูกคำนวณไว้แล้วว่าควรสะท้อนหรือดูดซับ

 

การวางที่นั่งมีลักษณะ “vineyard style” ล้อมรอบเวทีตรงกลาง เพื่อให้ระยะห่างของผู้ชมแต่ละคนใกล้เคียงกันที่สุดกับศูนย์กลางของเสียง ทั้งหมดนี้สร้างขึ้นบนฐานคอนกรีตที่ลอยตัวเหนืออาคารโกดังเก่า พร้อมระบบกันเสียงสะเทือนและระบบควบคุมอุณหภูมิแบบ “silent HVAC” เพื่อให้ไม่มีเสียงรบกวนแม้แต่ระดับความถี่ต่ำ ระบบควบคุมภายในยังรองรับดิจิทัลการ์ดเสียง และการสตรีมเสียงคุณภาพสูงแบบ real-time สำหรับการแสดงเสมือนในอนาคต

Elbphilharmonie (Hamburg, เยอรมนี) เป็นโครงการยุคใหม่ใน HafenCity เปิดเมื่อปี 2017 โดย Herzog & de Meuron ราคาก่อสร้างกว่า 1 พันล้านดอลลาร์ ประกอบด้วย 3 concert halls, โรงแรม, อพาร์ตเมนท์ และ plaza วิวเมือง

 

Grand Hall นับว่าเป็นหนึ่งใน hall ที่เสียงดีที่สุดในโลก ที่ได้รับออกแบบโดย Yasuhisa Toyota แม้ไม่ใช่ immersive tech เต็มรูปแบบ แต่ความสมดุลระหว่าง acoustics สูงสุดและสถาปัตยกรรมศิลปะระดับโลก ทำให้เป็น landmark ด้านวัฒนธรรมและคอนเพล็กซ์ระดับเมือง

• ความจุผู้ชม: 2,100 ที่นั่ง
• รายได้ประจำปี: มากกว่า 35 ล้านยูโร (~38 ล้านดอลลาร์) จากการจำหน่ายบัตรเข้าชมและกิจกรรมเสริม
• ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ: Elbphilharmonie มีบทบาทสำคัญในการฟื้นฟูเศรษฐกิจของเมือง Hamburg สร้างรายได้โดยตรงและทางอ้อมกว่า 1 พันล้านยูโรตลอด 10 ปีแรก รวมถึงสร้างงานในอุตสาหกรรมบันเทิง การท่องเที่ยว และบริการกว่า 3,000 ตำแหน่ง

อ้างอิง:

Wikipediacntraveler.com

 thespherevegas.com

Forbes: “Inside The Sphere: $2.3B Las Vegas Venue Debuts With U2” (Sep 2023)

CNN Travel: “Sphere in Las Vegas opens with U2 performance” (Oct 2023)

Live Design Magazine: Technical Specs

Utamo (NEOM, Saudi Arabia)

NEOM Official Website

Designboom: “The Shed’s Sonic Sphere Offers Floating Immersive Music Experience” (2023)

Elbphilharmonie (Hamburg, Germany)

The Guardian: “Inside Hamburg’s £789m concert hall: the Elbphilharmonie” (2017)