กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เผยข้อมูล สายพันธุ์ BA.4.6 หลบภูมิมากกว่าเดิมกว่าครึ่ง

2 พฤศจิกายน 2565 ที่ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ จ.นนทบุรี นายแพทย์ศุภกิจ ศิริลักษณ์  อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ พร้อมด้วย นายแพทย์บัลลังก์ อุปพงษ์ รองอธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และ ดร.พิไลลักษณ์ อัคคไพบูลย์ โอกาดะ นักวิทยาศาสตร์การแพทย์เชี่ยวชาญ แถลงข่าวอัปเดตสถานการณ์การเฝ้าระวังสายพันธุ์โควิด-19 และสายพันธุ์ที่เฝ้าติดตามในประเทศไทยว่า

จากการเฝ้าระวังสายพันธุ์โควิด-19 โดย กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ร่วมกับ เครือข่าย ขณะนี้ สายพันธุ์หลักที่พบยังเป็นโอมิครอน และการติดเชื้อส่วนใหญ่ยังเป็น BA.5 เช่นเดียวกับทั่วโลก และพบสายพันธุ์ย่อยที่องค์การอนามัยโลกระบุให้เฝ้าติดตามเพิ่มขึ้น เช่น XBB , BA.4.6 และ BQ.1 โดยแต่ละพื้นที่อาจพบการระบาดสายพันธุ์ที่ต่างกัน เช่น ยุโรปและสหรัฐอเมริกา รายงานแนวโน้มสายพันธุ์ BQ.1, BQ.1.1 เพิ่มมากขึ้นแต่ยังไม่มีหลักฐานว่าสายพันธุ์ BQ.1 หรือ BQ.1.1 มีความรุนแรงกว่า BA.4 หรือ BA.5

พบผู้ติดเชื้อโอมิครอนสายพันธุ์ BA.2.3.20 ในไทย 2 ราย แนวโน้มแพร่ระบาดเร็ว กรมวิทย์ฯระบุการกลายพันธุ์เป็นเรื่องปกติของไวรัส และมีการแตกลูกหลานจำนวนมาก

นายแพทยศุภกิจ กล่าวต่ออีกว่า สำหรับข่าวที่ระบุว่ามีสายพันธุ์ใหม่ ขอยืนยันว่า ขณะนี้ ยังไม่มีสายพันธุ์ใหม่ โดยยังเป็นสายพันธุ์ย่อยของสายพันธุ์ที่มีการระบาดก่อนหน้านี้ เช่น เดลตา อัลฟา แกมมา โอมิครอนสายพันธุ์ย่อยที่องค์การอนามัยโลกระบุให้เฝ้าติดตามที่เริ่มพบในประเทศไทย เช่น

• สายพันธุ์ BA.4.6 มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์เมื่อเทียบกับสายพันธุ์อื่น เช่น BA.1, BA.2, BA.4 และ BA.5 พบว่า ภูมิคุ้มกันของคนที่ได้รับวัคซีนหรือติดเชื้อมาก่อน ลบล้างเชื้อหรือฆ่าเชื้อ BA.4.6 ได้น้อยลงกว่าครึ่งหนึ่ง แสดงว่าคนที่ได้รับวัคซีนหรือเคยติดเชื้อมาจะได้ผลต่อ BA.4.6 น้อยลงไปครึ่งหนึ่ง ขณะนี้พบ 3 รายแล้ว

• สายพันธุ์ BA.2.3.20 ซึ่งเป็นลูกหลานของ BA.2 มีการกลายพันธุ์อยู่หลายตำแหน่ง มีแนวโน้มแพร่เร็ว แต่ยังไม่มีข้อมูลความรุนแรง ขณะนี้พบในประเทศไทยแล้ว 2 ราย ทั้งคู่หายแล้ว

ส่วน AY.103 ซึ่งเป็นลูกหลานเดลต้า ไม่ใช่สายพันธุ์ใหม่ เพียงแต่มีตำแหน่งกลายพันธุ์ที่เพิ่มจากเดลต้าเดิม ซึ่งยังไม่มีหลักฐานแสดงความรุนแรงที่เพิ่มขึ้น และมีรายงานเข้าฐานข้อมูล GISAID เพียงรายเดียว จึงยังไม่ต้องกังวลอะไร ประเทศไทยยังไม่พบ

นายแพทย์ศุภกิจ กล่าวต่อว่า สัปดาห์ที่ผ่านมา (22- 28 ตุลาคม 2565) กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์เฝ้าระวังตรวจการกลายพันธุ์โควิด 19 จำนวน 143 ตัวอย่าง พบเป็นสายพันธุ์ BA.2 จำนวน 5 ราย สายพันธุ์ BA.4/BA.5 จำนวน 118 ราย และสายพันธุ์ BA.2.75 จำนวน 10 ราย และโอมิครอนสายพันธุ์ย่อยอื่นๆ 10 ราย และสิ่งที่น่าสนใจคือพบ BA.2.75 ถึง 10 ราย ในบางพื้นที่ ซึ่งเดิมบางสัปดาห์พบเพียง 3-5 ราย ถือว่าเพิ่มขึ้น จะต้องติดตามเฝ้าระวังต่อไป โดยอนาคตเราจะจับตาดู BQ.1 ว่าจะเพิ่มจำนวนเหมือนในยุโรปและสหรัฐอเมริกาหรือไม่ ซึ่งจะต้องเพิ่มน้ำยาตรวจจำเพาะต่อสายพันธุ์ BQ ทั้งหลายด้วย

ทั้งนี้ โดยสรุปจำนวนสายพันธุ์ย่อยที่น่าสนใจ และองค์การอนามัยโลกระบุให้เฝ้าติดตาม ซึ่งประเทศไทยพบ และได้เผยแพร่ในฐานข้อมูล GISAID ได้แก่ BF.5 พบ 6 ราย, BF.7 พบ 2 ราย, BQ.1 พบ 2 ราย, BE.1 พบ 5 ราย, BE.1.1 พบ 2 ราย, BN.1 พบ 9 ราย, BA.4.6 พบ 3 ราย, XBB.X พบ 5 ราย และ BA.2.3.20 พบ 2 ราย ข้อมูลดังกล่าวได้รายงานให้กรมควบคุมโรคเพื่อติดตามสอบสวนโรคต่อไป

"การกลายพันธุ์เป็นเรื่องปกติของไวรัส และมีการแตกลูกหลานจำนวนมาก ซึ่งยังไม่มีสัญญาณของความรุนแรงที่เพิ่มเติมจากปกติแต่อย่างใด ประกอบกับผู้คนในโลกมีภูมิคุ้มกันมากขึ้นทั้งจากการติดเชื้อและการฉีดวัคซีน ทำให้อัตราการเสียชีวิตก็ลดน้อยลง สำหรับประเทศไทยยังมีมาตรการป้องกัน ใส่หน้ากาก ล้างมือ หลีกเลี่ยงสถานที่แออัดยังมีความสำคัญในการช่วยลดการติดเชื้อ โดยเฉพาะในช่วงฤดูหนาวนี้อาจมีการติดเชื้อเพิ่มขึ้น กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์และเครือข่าย ขอให้ความมั่นใจกับพี่น้องประชาชนว่าจะทำหน้าที่เฝ้าระวังติดตามการกลายพันธุ์ของเชื้อโควิด 19 อย่างเข้มข้นและ ไม่ลดน้อยถอยลง" นายแพทย์ศุภกิจ กล่าว

ศูนย์จีโนม มหาวิทยาลัยมหิดล จับตาโอมิครอน BA.4.6 ที่กำลังคืบคลานแทนที่ BA.5 “หมอธีระ” เผยองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกาอนุมัติวัคซีนรุ่นใหม่ชนิดไบเวเลนต์ฉีดเป็นเข็มกระตุ้นคลุมสายพันธุ์ดั้งเดิมและ BA.4/BA.5 ย้ำองค์การอนามัยโลกเตือนหลายประเทศรายงานตัวเลขติดเชื้อต่ำกว่าจริงอย่าประมาท “หมอนิธิพัฒน์” เผยข้อมูลการใช้ยาโควิด ชี้ยุคโอมิครอนคนไทยฉีดวัคซีนกันมากแล้ว ถึงเวลายาฟาวิพิราเวียร์เก็บเข้ากรุ มียาต้านไวรัสอื่นได้ผลดีกว่าในราคาไม่ต่างกัน

โดยล่าสุดเมื่อวันที่ 1 ก.ย. 2565 ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล โพสต์เฟซบุ๊กให้ข้อมูลว่า ในรอบ 1 เดือนที่ผ่านมาผู้เชี่ยวชาญสังเกตพบโอมิครอน BA.4.6 มีการเติบโต-แพร่ระบาดสูงกว่า BA.5 ในหลายประเทศ เดือน ส.ค.65 ทั่วโลก พบ BA.4.6 เติบโตและแพร่ระบาด เหนือกว่า BA.5 ถึง 24% ขณะที่เดือน ก.ค.มีเพียง 15% สหรัฐอเมริกาพบ BA.4.6 เติบโตแพร่ระบาดเหนือกว่า BA.5 ประมาณ 25% ประเทศแถบเอเชียพบ BA.4.6 เติบโตแพร่ระบาด เหนือกว่า BA.5 ถึง 59% ส่วนไทยยังไม่พบ BA.4.6

ขณะที่ทาง ศูนย์ควบคุมโรคติดต่อสหรัฐฯ อัปเดตข้อมูลสัดส่วนโอมิครอนสายพันธุ์ย่อยประจำสัปดาห์ที่ 27/8/65 บ่งชี้ชัดเจนว่าสายพันธุ์โอมิครอนใหม่ที่มีชื่อว่า BA.4.6 น่าจะเอาชนะและเข้ามาแทนที่ BA.5 ในสหรัฐอเมริกาได้เร็วๆนี้ แม้ว่าโอมิครอน BA.4.6 จะปรากฏขึ้นในสหรัฐอเมริกาตั้งแต่เดือน พ.ค. แต่ปริมาณผู้ติดเชื้อยังน้อยกว่า 2% ของผู้ป่วยรายใหม่จนมาถึงเดือน ก.ค. จึงค่อยเพิ่มจำนวนขึ้น ขณะที่อัตราผู้ติดเชื้อโอมิครอน BA.5 รายใหม่ยังคงเท่าเดิม จากการรายงานล่าสุดของศูนย์ควบคุมโรคติดต่อสหรัฐฯ จำนวนผู้ติดเชื้อโอมิครอน BA.4.6 รายใหม่ในสัปดาห์นี้อยู่ที่ 7.5% ของผู้ติดเชื้อรายใหม่ทั้งหมด แต่ข่าวดีคือ ในอเมริกาตัวเลขผู้ติดเชื้อรายใหม่และผู้เสียชีวิตจากโควิด-19 ในเกือบทุกรัฐลดลง ดังนั้น ที่ต้องเฝ้าจับตาคือโอมิครอน BA.4.6 ที่กำลังจะคืบคลานเข้ามาแทนที่โอมิครอน BA.5 อย่างช้าๆ