ทำความรู้จัก "ปะการังสีน้ำเงิน" สัตว์ดึกดำบรรพ์ที่ยังคงมีชีวิต

4 มิถุนายน 256 ผศ.ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ รองคณบดีคณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์  โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว ระบว่า ในกรณีของเรือต่างชาติเกิดปัญหา วิ่งเข้าเกยตื้นที่แนวปะการังเกาะสุรินทร์ ทำให้ปะการังเสียหายยาว 75 เมตร ที่น่าห่วงคือปะการังสีน้ำเงินครับ

"ปะการังสีน้ำเงิน" (Heliopora coerulea) ด้านนอกดูเหมือนปะการังปรกติ แต่โครงสร้างหินปูนข้างในเป็นสีฟ้า น้ำเงิน ดูจากภาพจะเห็นชัดเจน

ปะการังชนิดนี้ ไม่ใช่ปะการังปรกติ เพราะเป็นญาติกับปะการังอ่อนและกัลปังหา (octocaral) มากกว่าปะการัง (hexacoral) จะเรียกว่าเป็นปะการังอ่อนกลุ่มเดียวที่สร้างโครงสร่างแข็งเป็นหินปูนก็ว่าได้

ปะการังสีน้ำเงิน เป็นสัตว์ดึกดำบรรพ์ที่ยังคงมีชีวิต ลักษณะคล้ายเดิมตั้งแต่ยุคไดโนเสาร์ (70-60 ล้านปีก่อน) แทบไม่เปลี่ยนไปเลย

ปะการังชนิดนี้ พบเฉพาะเขตอินโดแปซิฟิก และพบบางที่เท่านั้น ในเมืองไทยที่พอมีเป็นดงคือเกาะสิมิลัน เกาะตาชัย และเกาะสุรินทร์ แถมยังไม่ได้มีเยอะทุกอ่าว ที่เกาะสุรินทร์เจอกันจริงจังคืออ่าวจากและเกาะสต็อร์ค

ลิงก์ : https://www.facebook.com/share/p/16LBwGcFJ1/?mibextid=wwXIfr

หากจะบอกว่าในทะเลไทยยุคนี้ มี “ดงปะการังสีน้ำเงิน” เหลืออยู่ไม่เกิน 10 แห่ง พูดได้เต็มปากครับ

แม้ในระดับโลก ปะการังสีน้ำเงิน ก็หายาก  ถึงขั้นที่ IUCN ตั้งสถานภาพให้ว่าถูกคุกคาม (ปะการังทั่วไปไม่มีสถานภาพ) ยังอยู่ใน CITES Appendix

สำหรับเมืองไทย เหตุการณ์ที่ปะการังสีน้ำเงินเสียหายรุนแรงคือ กรณีการท่องเที่ยวเกาะตาชัย เป็นหนึ่งในสาเหตุที่กรรมการที่ปรึกษาอุทยานตัดสินใจเสนอปิดเกาะเมื่อ 9 ปีก่อน

สำหรับกรณีเกาะสุรินทร์ กรมอุทยานประเมินขั้นต้นว่าพื้นที่เสียหาย 150 ตร.ม. ปะการังสีน้ำเงินเสียหายมากสุดถึง 80% 

กรมทะเลมีตัวเลขค่าใช้จ่ายในการฟื้นฟูแนวปะการังปรกติทั่วไป แต่อยากบอกว่า “ทั่วไป” ในที่นี้ไม่รวมปะการังสีน้ำเงิน เพราะเราไม่เคยปลูก หรือฟื้นฟูปะการังชนิดนี้ ด้วยเหตุผลว่ามันยากมากๆ และโตช้ามากๆ

ขนาดปะการังปรกติที่โตช้าแล้า ปะการังสีน้ำเงินโตช้ายิ่งกว่า กรณีศึกษาใกล้เคียงสุดคงเป็นเกาะตาชัย 9 ปีผ่านไป เห็นความเปลี่ยนแปลงหน่อยเดียว

ทราบดีว่าเป็นเหตุฉุกเฉิน แต่อยากเน้นย้ำเรื่องนี้สักนิดว่าที่เสียหายคือ "ปะการังสีน้ำเงิน" สุดยอดปะการังหายาก/ปะการังโบราณ/ขึ้นบัญชีระดับโลก แทบหาไม่ได้ในไทย

ดีใจที่ท่าน รมต.กรมอุทยาน ให้ความสำคัญและรีบประเมินความเสียหาย แต่อยากให้ข้อมูลเพิ่มในส่วนนี้เพื่อการประเมินมูลค่าและการฟื้นฟูจะได้วางแผนให้รอบคอบ

เห็นภาพแล้วปวดใจ การฟื้นฟูเป็นเรื่องใหญ่มากครับ