ประชาชนใน 4 ภูมิภาคของยูเครนที่ถูกรัสเซียยึดครอง ได้แก่ ลูฮันสก์ กับ โดเนตสก์ ที่ประกาศตัวเองเป็นสาธารณรัฐอิสระในดอนบาส หรือ ภาคตะวันออกของยูเครน และเคียร์ซอน กับ ซาปอริซเซีย ทางภาคใต้ของยูเครน เริ่มลงประชามติเพื่อแสดงความเห็นต่อการเข้าเป็นดินแดนส่วนหนึ่งของรัสเซียในวันนี้ (16 ก.ย.) และคาดว่าจะใช้เวลานาน 5 วัน
หากเสียงส่วนใหญ่สนับสนุนจะเปิดทางให้รัสเซียผนวกรวมดินแดนดังกล่าว และยกระดับการต่อสู้ในยูเครน หลังจากกองทัพยูเครนสามารถชิงพื้นที่คืนได้หลายพันตารางกิโลเมตรในเดือนนี้ และดินแดนทั้ง 4 แห่ที่จัดประชามติจะมีพื้นที่รวมกันเกือบ 18% ของยูเครน
โฆษกทำเนียบเครมลินของรัสเซีย แถลงแสดงความมั่นใจว่า กระบวนการผนวกดินแดนทั้ง 4 แห่งเข้ากับรัสเซียจะเกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็ว หากเสียงส่วนใหญ่สนับสนุน นอกจากนี้ยังเตือนด้วยว่า รัสเซียจะถือว่าความพยายามใด ๆ ของยูเครนเพื่อชิงดินแดนทั้ง 4 แห่งคืนเปรียบเหมือนเป็นการโจมตีต่อดินแดนของรัสเซีย หากผลประชามติเลือกเข้าร่วมเป็นส่วนหนึ่งของรัสเซีย
แต่การลงประชามติจัดขึ้นภายในพื้นที่ที่ถูกกองทัพรัสเซียยึดครอง จึงถูกประณามอย่างกว้างขวางทั้งจากรัฐบาลยูเครนและพันธมิตรชาติตะวันตก โดยทางการท้องถิ่นของยูเครนในดินแดนทั้ง 4 แห่ง กล่าวหาว่า กองกำลังที่ฝักใฝ่รัสเซียพยายามลบล้างกระบวนการประชาธิปไตยในการลงประชาติแบ่งแยกดินแดน และเรียกร้องให้ชาวบ้านบอยคอตต์การลงประชามติ ส่วนสหภาพยุโรปประกาศแล้วว่า จะไม่ยอมรับผลการลงประชามติ และส่งสัญญาณเตรียมออกมาตรการคว่ำบาตรระลอกใหม่ต่อรัสเซีย
ก่อนหน้านี้ในปี 2557 มีการลงประชามติในภูมิภาคไครเมีย ซึ่งผู้มีสิทธิออกเสียง 97% สนับสนุนการผนวกรวมกับรัสเซีย และสมาชิกรัฐสภารัสเซียให้สัตยาบันรับรองภายในสัปดาห์เดียว