เงื่อนไข "การบริจาคร่างกาย" ต้องมีคุณสมบัติอย่างไร

สืบเนื่องมาจากกรณี การเสียชีวิตของนักแสดงสาว "แตงโม นิดา"  มีการรายงานว่าเจ้าตัวได้ทำเรื่อง "บริจาคร่างกาย" เอาไว้ แต่หากพิจารณาจากรูปคดี ละสภาพร่างนั้นอาจจะไม่สามารถทำได้

 

ทั้งนี้การบริจาคอวัยวะ หรือ "บริจาคร่างกาย" ที่ยังมีสภาพสมบูรณ์เพื่อใช้ในการปลูกถ่ายอวัยวะให้แก่ผู้ป่วยที่ไม่สามารถรักษาให้หายได้ด้วยวิธีอื่น หรือเป็นผู้ป่วยระยะสุดท้าย อาจได้จากอวัยวะของผู้มีจิตศรัทธาซึ่งได้แสดงเจตนารมณ์ในการบริจาคอวัยวะเอาไว้ หรือได้จากญาติที่มีความประสงค์จะบริจาค

ตัวอย่าง โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์สภากาชาดไทย ระบุ รายละะเอียด เงื่อนไข "บริจาคร่างกาย" ดังนี้

• อายุไม่เกิน 65 ปี
• เสียชีวิตจากภาวะสมองตาย
• ปราศจากโรคติดเชื้อ และโรคมะเร็ง
• ไม่เป็นโรคเรื้อรัง เช่น เบาหวาน, หัวใจ, โรคไต, ความดันโลหิตสูง, โรคตับ และไม่ติดสุรา
• อวัยวะที่จะบริจาคต้องทำงานได้ดี
• ปราศจากเชื้อที่ถ่ายทอดทางการปลูกถ่ายอวัยวะ เช่น ไวรัสตับอักเสบชนิดบี, ไวรัสเอดส์ ฯลฯ 
• ควรแจ้งเรื่องการบริจาคอวัยวะให้บุคคลในครอบครัวหรือญาติรับทราบด้วย

 

 

ด้านภาควิชากายวิภาค คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล โรงพยาบาลศิริราช  ระบุข้อมูลเพิ่มเติมว่า 

วัตถุประสงค์ของการบริจาคร่างกาย

• เพื่อให้นักศึกษาแพทย์นำไปศึกษา หรือที่เรียกว่าเป็น "อาจารย์ใหญ่"
• เพื่อให้แพทย์เฉพาะทางได้ฝึกผ่าตัด
• เพื่อทำการวิจัยทางภายวิภาคศาสตร์ 

โดยการ "บริจาคร่างกาย" แยกออกเป็น 3 แบบ

 

แบบที่ 1 บริจาคเพื่อให้นักศึกษาแพทย์ได้ศึกษา

• ขณะเสียชีวิตอายุต้องไม่เกิน 80 ปี น้ำหนักโดยประมาณไม่ต่ำกว่า 40 กิโลกรัม
• ไม่เป็นศพเกี่ยวกับคดี
• ไม่เสียชีวิตด้วยโรคมะเร็ง, โรคไต, โรคเบาหวาน และอุบัติเหตุ
• ไม่เป็นศพที่มีสภาพไม่เหมาะสม เช่น ศพเน่าเปื่อย อวัยวะขาดหายไปไม่ครบสมบูรณ์ ยกเว้นกรณีบริจาคดวงตา

 

แบบที่ 2 บริจาคเพื่อให้แพทย์เฉพาะทางฝึกผ่าตัด

• ไม่เคยผ่าตัดบริเวณข้อต่อต่างๆ
• เมื่อเสียชีวิต ญาติต้องแจ้งเจ้าหน้าที่ภาควิชาฯ ให้มารับศพทันที
• ให้ญาติตัดผม และเล็บของศพใส่โลงเพื่อสวดทำบุญ
• ไม่ฉีดยารักษาศพ

 

แบบที่ 3 บริจาคเพื่อเก็บโครงกระดูกใช้ในการศึกษา

• ขณะเสียชีวิตอายุต้องไม่เกิน 55 ปี
• ญาติสามารถนำอวัยวะบางส่วนของศพดอง ไปทำพิธีทางศาสนาได้
• ไม่ฉีดยารักษาศพ เพราะจะทำให้ไม่สามารถเก็บเป็นโครงกระดูกได้

 

 

ขั้นตอนการ "บริจาคร่างกาย"

 

1. กรอกแบบฟอร์ม ชื่อ-นามสกุล ที่อยู่ตามทะเบียนบ้านด้วยตัวบรรจง
2. ระบุ ชื่อ-นามสกุล ผู้แจ้งการถึงแก่กรรม (ผู้แจ้งการถึงแก่กรรมหมายความถึง ผู้ที่เต็มใจจะรับเป็นธุระในการแจ้งให้ภาควิชาฯ ไปรับศพของผู้บริจาคร่างกายเท่านั้น ไม่เกี่ยวข้องกับมรดกอื่นใดของผู้บริจาคร่างกาย)
3. ส่งแบบฟอร์มที่กรอกแล้วพร้อมรูปถ่ายหน้าตรงขนาด 1 นิ้ว หรือ 2 นิ้ว จำนวน 2 ใบ ไปยังโรงพยาบาลต้นทางที่ผู้บริจาคต้องการจะบริจาคให้ 
4. รับบัตรประจำตัวผู้บริจาคได้ภายใน 1 เดือน โดยให้ระบุว่าต้องการรับด้วยวิธีใด / รับทางไปรษณีย์เป็นจดหมายลงทะเบียน (ต้องมีคนอยู่บ้านเพื่อลงชื่อรับ) / มารับบัตรด้วยตัวเอง
5. หากการยกเลิกพินัยกรรมฉบับนี้ ไม่ต้องแจ้งให้ทราบ จะไม่ถือว่าเป็นความผิดทางกฎหมายแต่ประการใด

 

เอกสารที่ใช้

• รูปถ่ายหน้าตรงขนาด 1 นิ้ว หรือ 2 นิ้ว จำนวน 2 ใบ เขียนชื่อ-นามสกุลที่ด้านหลังรูปให้ชัดเจน
• สำเนาบัตรประจำตัวประชาชน 1 ใบ (รับรองสำเนาถูกต้อง)