ดราม่า! ประเพณี "ลอยกระทง" เป็นงานสร้าง "ขยะ" ทำลายแหล่งน้ำ

ผู้ใช้เฟซบุ๊กชื่อว่า “IamSurachart Phong Pan” โพสต์ถึงเทศกาลลอยกระทงว่า โพสต์นี้ไม่เหมาะกับคนคลั่งประเพณี รู้หรือไม่ ในคืนวันลอยกระทง? "เรากำลังจะเอาตะปูเหล็กไปทิ้งลงคลอง 1.6 ตัน ในเวลาเพียงชั่วข้ามคืน"

กระทง = ขยะ ไม่ว่าคุณจะลอยที่ไหน มันก็คือ "ขยะ" กระทงลอยแล้วไปไหน? เมื่อคุณลอยเสร็จ กระทงพวกนี้ทุกชนิดจะถูกส่งไปกำจัด และถูกแบ่งแยกชนิด เพื่อกำจัดตามประเภทต่างๆ ซึ่งสิ่งเหล่านี้ก็สิ้นเปลืองพลังงานและงบประมาณค่ะ เพราะกระทงแต่ละชนิด มีระยะเวลาการย่อยสลายต่างกัน บ้าง 5 วัน บ้าง 15 วัน บ้าง 50 ปี และหากกำจัดไม่ทัน พวกที่อยู่ในน้ำก็สร้างปัญหาให้แหล่งน้ำ ต่อให้ลอยในที่ปิด แต่ขยะก็คือขยะ

“ประเพณีนี้นอกจากถูกสอนให้ลอยเพื่อตอบแทนบุญคุณพระแม่คงคา และลอยเพื่อบูชาบุดด้า (พระพุทธเจ้า) นอกนั้นก็เป็นเพียงการขอขมาแหล่งน้ำที่เคยกระทำการไม่ดี หลักใหญ่ใจความสำคัญของประเพณีมีแค่นี้”

ช่วงถามมาตอบไป (คนถามคนตอบคนเดียวกัน) ผู้ถาม : ทำไมต้องทำลายประเพณีอันดีงามนี้? ผู้ตอบ : ไม่ได้ทำลาย แค่ขอให้ปรับตามยุค ตามสมัยใส่ใจสิ่งแวดล้อมให้มากขึ้น เพื่อสิ่งแวดล้อมที่สวยงามของเด็กๆ ที่กำลังจะเกิดขึ้นมาในอนาคต

ผู้ถาม : ลอยกระทงแค่วันเดียวจะเป็นไรไป? ผู้ตอบ : แต่เป็นวันเดียวที่เราทิ้งขยะลงน้ำเป็นหลายตันๆอะนะ และผลกระทบไม่ได้จบแค่คืนเดียว

ผู้ถาม : ถ้าอยากลอยจริงๆ กระทงชนิดไหนดีสุด? ผู้ตอบ : กระทงทิพย์!! เพราะกระทงทุกชนิดเป็นผลเสียกับแหล่งน้ำทั้งสิ้น

1.กระทงกล้วยใบตอง กีดขวางทางเดินน้ำและการระบายน้ำ ซึ่งก่อให้เกิดปัญหาน้ำท่วมได้โดยเฉพาะในฤดูกาลลอยกระทง และถ้าหากกำจัดช้าก็เน่าเสียอีก

2.กระทงขนมปัง ถ้าปลากินไม่หมดหรือในคลองน้ำไม่มีปลา ก็ทำให้น้ำเน่าเสีย และทำให้ปลาตายได้ในที่สุด

3.กระทงโฟม อันนี้ก็รู้ๆกันอยู่ว่าเขาอายุยืนกว่าคนอีก เราตายแล้วตายอีก กระทงโฟมนางก็ยังอยู่ นอกจากนี้โฟมก็อาจแตกเป็นชิ้นเล็กๆและเข้าสู่วงโคจรชีวิตของสัตว์น้ำ ทำให้สัตว์น้ำป่วยและเสียชีวิต รวมทั้งเมื่อคนนำสัตว์เหล่านั้นมากิน สารพิษจากโฟมก็จะเข้าสู่ร่างกายคนและเป็นอันตรายต่อคนอีก

4.กระทงน้ำแข็ง เหมือนจะดีที่สุดแต่ก็มีผลเสียตรงที่อาจจะทำให้อุณหภูมิน้ำเปลี่ยนแปลงได้ (ในปริมาณกระทงน้ำแข็งในปริมาณที่เยอะมากๆ

สรุปแล้วกระทงทิพย์ดีสุดค่ะ ต้าช!!! ผู้ถาม : แล้วจะเอายังไงดี? ผู้ตอบ : ก็จัดเป็นปกติ เพราะประเพณีนี้ก็สร้างเม็ดเงินให้กับคนในพื้นที่หลายๆ พื้นที่ แต่อาจจะเปลี่ยนมาเป็น "1 ครอบครัว 1กระทง" หรือไม่ต้องลอยเลย แค่เดินไปที่แหล่งน้ำ แล้วขอโทษพระแม่คงคา (ตามความเชื่อ) และสัญญาว่าจะใช้น้ำแบบรู้คุณค่า และรักษาแหล่งน้ำ แค่นี้พระแม่คงคา คงภูมิใจในตัวคุณมากๆแล้วล่ะ

ทางออกของประเพณีนี้ (คหสต) คือ เราไม่ได้ต้องการให้ประเพณีลอยกระทงนั้นหายไป ไม่ได้ชังประเพณี แต่มันไม่จำเป็นจะต้องลอยกระทง เพราะถ้าจะตอบแทนบุญคุณพระแม่คงคาจริงๆ อย่าทิ้งขยะลงแหล่งน้ำ หรือเพิ่มบทลงโทษทางกฎหมายที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม และภาครัฐ เอกชน ภาคประชาชนควรเปลี่ยนทัศนคติให้เด็กๆได้รู้จักประโยชน์ของน้ำและการอนุรักษ์น้ำ ไม่ใช่สอนให้เด็กบูชาพระแม่คงคาแต่กลับโยนกระทงลงไปในน้ำให้มันเป็นขยะเพื่อบูชาท่าน มันดูตลก!!

สุดท้ายนี้ความคาดหวังเล็กๆของผู้เขียนโพส ในวัย 23 ปี อยากจะเก็บสิ่งแวดล้อมและธรรรมชาติอันสวยงามไว้ให้เด็กรุ่นหลังได้สัมผัสถึงความสวยงามของโลกใบนี้ และอยากวิงวอนขอความร่วมมือจากทุกๆ ฝ่ายตระหนักถึงประเด็นด้านสิ่งแวดล้อมให้มากๆ ไม่ใช่เพื่อใครคนใดคนนึง แต่เพื่อตัวคุณและคนที่คุณรัก ขอบคุณค่ะ