หมอศิริราชแนะ ตรวจ ATK ให้เด็กเรียน on-site เลือกใช้แบบน้ำลาย-swab จมูก
หมอศิริราช แนะนำผู้ปกครอง ควรตรวจ ATK ให้กับเด็ก ๆ โดยเลือกใช้ แบบน้ำลายและการ swab จมูก พร้อมอธิบายให้เด็กเข้าใจ เพื่อให้เด็กให้ความร่วมมือ ทั้งนี้ ต้องสังเกตภาวะแทรกซ้อนหลังการ swab ด้วย หากพบสิ่งผิดปกติ ควรรีบพบแพทย์ทันที
หลังจากรัฐบาลเปิดประเทศและเปิดโรงเรียนให้เด็ก ๆ ได้เรียนแบบ on-site ภายใต้มาตรการป้องกันโควิด-19 ส่งผลให้เด็ก ๆ ตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาลเป็นต้นไป ต้องตรวจหาเชื้อโควิด-19 ก่อนไปเรียน บางโรงเรียนให้ตรวจโควิด-19 ด้วย ATK ทุกสัปดาห์ ขณะที่บางโรงเรียนขยายเวลาให้ส่งผลตรวจทุก 2 สัปดาห์
ล่าสุดทางด้าน รศ.พญ.วนัทปรียา พงษ์สามารถ หัวหน้าสาขาวิชาโรคติดเชื้อ ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ โรงพยาบาลศิริราช ให้คำแนะนำในการใช้ชุดทดสอบ ATK ให้กับเด็ก ๆ ผ่านเพจเฟซบุ๊ก Siriraj Channel ว่า
วอนให้ผู้ปกครองใช้ชุดทดสอบ ATK ที่ได้รับรองจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ซึ่งสามารถเลือกสิ่งส่งตรวจได้ 3 ชนิด ได้แก่ น้ำลาย การป้ายจมูก (การ swab จมูก) และการ swab ด้านหลังโพรงจมูก
รศ.พญ.วนัทปรียา เสนอข้อแนะนำดีๆ ใจความระว่า
สำหรับการตรวจ ATK ให้เด็ก แนะนำให้เลือกแบบน้ำลาย และการป้ายจมูก (การ swab จมูก) เพราะการ swab ด้านหลังโพรงจมูก จะต้องทำโดยผู้เชี่ยวชาญที่ได้รับการฝึกฝนมาเป็นอย่างดี
การเก็บน้ำลาย เพื่อให้ได้สิ่งส่งตรวจที่มีคุณภาพและมีโอกาสตรวจพบเชื้อโควิด-19 ได้สูงที่สุด จะต้องเป็นน้ำลาย ที่มาจากด้านหลังของคอ อยากขอแนะนำให้เด็ก ๆ ทำเสียงขากน้ำลายในลำคอ ก่อนจะบ้วนออกมา สำหรับ การทำ swab จมูก ก่อนทำต้องอธิบายให้เด็ก ๆ เข้าใจ แล้วให้เด็กเงยศีรษะเล็กน้อย หรือเอียงประมาณ 70 องศาฯ จากนั้นผู้ปกครองใส่ไม้ swab เข้าไปในจมูกเด็ก ๆ
“ทิศทางการใส่ไม้ swab ให้ตั้งฉากกับใบหน้า และให้ไม้ swab แนบไปกับพื้นด้านล่างของจมูก ทั้งนี้ ห้ามใส่ไม้ swab ขึ้นไปในแนวทางขนานกับสันจมูก เพราะอาจทำให้เกิดอันตรายกับเด็กได้ เมื่อใส่ไม้ swab แล้ว ให้ใส่ลึกไม่เกิด 1.5 - 2 เซนติเมตร จนกระทั้งชนกับเหยื่อบุจมูก แล้วหมุนไม้ swab ช้า อย่างน้อย 4 รอบ หรือประมาณ 15 วินาที แล้วดึงไม้ออก จากนั้นใช้ไม้เดียวกัน swab ไปที่จมูกอีกข้างหนึ่ง ด้วยวิธีการเดียวกัน"
การสังเกตภาวะแทรกซ้อนหลังการ swab
รศ.พญ.วนัทปรียา กล่าวเพิ่มเติมอีกว่า มีรายงานการเกิดภาวะแทรกซ้อนที่สัมพันธ์กับการ swab ดังนี้
1.ภาวะน้ำไขสันหลังรั่ว เป็นภาวะที่พบได้น้อยมาก แต่อย่างไรก็ตาม หากมีน้ำใส ๆ ไหลออกจากจมูก ข้างเดียว ให้สงสัยภาวะนี้ และรีบไปพบแพทย์ เพราะอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนตามา คือ ภาวะเยื่อหุ้มสมองอักเสบ โดยพบประมาณ 15-20 %
2.ไม้ swab หักคาอยู่ในโพรงจมูก อาจพบได้ในกรณีที่เด็ก ๆ ดิ้น หรือขัดขืน ไม่ให้ความร่วมมือ ดังนั้นหลังดึงไม้ออกมาแล้ว ให้ตรวจดูว่า ไม้ swab ออกมาครบถ้วนดีหรือไม่ หากสงสัยว่ามีชิ้นส่วนของไม้ติดอยู่ให้รีบพบแพทย์
3.เลือดกำเดาไหล โดยทั่วไปหลังการ swab ตรวจหาเชื้อโควิด-19 มีโอกาสที่จะมีเลือดออกเล็กน้อยได้ แต่ถ้าเลือดกำเดาไหลออกมา ให้กดปีกจมูกด้านนั้นจนกระทั่งเลือดหยุด หรืออาจใช้น้ำแข็งหรือน้ำเย็นประคบด้วย
4.ภาวะติดเชื้อของผนังกั้นจมูก มีรายงานพบได้ในผู้ป่วยที่มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง
