ศกพ.เร่งแก้วิกฤติฝุ่น PM2.5 หลังสภาพอากาศเริ่มนิ่ง

25 ตุลาคม 2564 นายอรรถพล เจริญชันษา อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ เปิดเผยว่า กรมควบคุมมลพิษ ได้มีการติดตามสถานการณ์และเตรียมพร้อมมาตรการป้องกันและแก้ไขปัญหาฝุ่นละออง PM 2.5 ซึ่งพบว่า ปัญหาฝุ่นละอองสาเหตุหลักยังคงมาจากยานพาหนะมากกว่าร้อยละ 50 โดยเฉพาะรถที่ใช้เครื่องยนต์ดีเซล ซึ่งในปีนี้ได้มีการคาดการณ์ว่า ปัญหาฝุ่นละอองจะเริ่มต้นตั้งแต่ช่วงกลางเดือนพฤศจิกายน โดยจะเกิดขึ้นในพื้นที่กรุงเทพมหานคร 

จากข้อมูลของกรมอุตุนิยมวิทยาคาดหมายลักษณะอากาศช่วงฤดูหนาวของประเทศไทยในช่วงปลายเดือนตุลาคม 2564 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2565 คาดว่าในช่วงประมาณปลายเดือนตุลาคมถึงต้นเดือนธันวาคม 2564 ความกดอากาศสูงจากประเทศจีนจะแผ่ลงมาปกคลุมภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เป็นระยะๆ โดยจะมีกำลังอ่อนถึงปานกลาง จากนั้นถึงเดือนมกราคม 2565 ความกดอากาศสูงจากประเทศจีนยังคงแผ่เสริมลงมาโดยจะมีกำลังแรงเป็นระยะๆ ส่วนในเดือนกุมภาพันธ์ 2565 ลักษณะอากาศอากาศจะแปรปรวน เนื่องจากบริเวณความกดอากาศสูงจากประเทศจีนที่แผ่ลงมาปกคลุมประเทศไทยตอนบนจะมีกำลังอ่อนลง 

ดังนั้นในตอนที่ความกดอากาศสูงแผ่ลงมาปกคลุมมีกำลังอ่อนหรือเริ่มถอยกลับ จะส่งผลให้ลมอ่อน สภาพอากาศนิ่ง การกระจายตัวของฝุ่นละอองไม่ดีและมีโอกาสสะสมในพื้นที่โดยเฉพาะในช่วงเดือนมกราคมถึงกุมภาพันธ์ 2565 ซึ่งอาจส่งผลให้ฝุ่นละอองเกินค่ามาตรฐานในช่วงเวลาดังกล่าว 

ส่วนปลายธันวาคมจะเป็นฝุ่นทางพื้นที่ภาคเหนือ ซึ่งในปีนี้จะมีการสื่อสารกับประชาชนอย่างใกล้ชิด รวมถึงการป้องกันและลดจุดความร้อนหรือ hotspot ในภูมิภาคอาเซียน ที่มีการประชุมก่อนหน้านี้ ซึ่งมีมติร่วมกันที่จะลดจุด hotspot ให้ได้ถึง 20% เพราะปัญหาฝุ่นควันไม่ใช่เพียงแค่ในประเทศไทยเพียงเท่านั้น แต่เป็นปัญหาที่ต้องร่วมมือกันแก้ไข เนื่องจากปัญหาที่เกิดขึ้น เกิดขึ้นทั้งจากฝุ่นในประเทศไทยไปยังประเทศเพื่อนบ้าน และฝุ่นจากประเทศเพื่อนบ้านเข้ามายังประเทศไทย// 

สำหรับมาตรการแก้ไขปัญหาฝุ่นละออง PM 2.5 ที่กรมควบคุมมลพิษ จะนำมาใช้คือมาตรการเข้มงวดการตรวจจับและห้ามใช้รถยนต์ควันดำทุกประเภทในพื้นที่ ซึ่งจะมีการปรับระบบวัดความทึบแสง ค่ามาตรฐาน (เดิม) ขณะไม่มีภาระไม่เกินร้อยละ 45 ค่ามาตรฐาน (ใหม่) ขณะไม่มีภาระไม่เกิน ร้อยละ 30 ซึ่งปีที่ผ่านมามีการตรวจควันดำไปกว่า 200,000 คัน ตรวจยึดรถไปกว่า 2,000 คัน ซึ่งในปีนี้จะมีการเพิ่มความเข้มข้นมากขึ้น และได้ขอความร่วมมือกับบริษัทรถยนต์ขนาดใหญ่ 11 บริษัท ในการให้บริการเช็คสภาพเครื่องยนต์และเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่องในราคาลดพิเศษ ให้กับรถยนต์ของประชาชนที่มีอายุใช้งานตั้งแต่ 7 ปีขึ้นไป ให้ไปรับบริการตรวจเช็คสภาพ 

นอกจากนี้ ยังได้ขอความร่วมมือผู้ผลิตและจำหน่ายน้ำมันดีเซลกำมะถันต่ำ 2 แห่ง คือ บริษัท ปตท. และ บริษัทบางจาก ให้นำน้ำมันดีเซลที่มีลักษณะเทียบเท่ายูโร 5 มาจัดจำหน่ายในราคาปกติในช่วงธันวาคม 2564 ถึงกุมภาพันธ์ 2565 และจะเริ่มนำมาใช้อย่างเป็นรูปธรรมตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2567 เป็นต้นไป

อย่างไรก็ตาม การถอดบทเรียนจากปีที่ผ่านมาพบว่า จะต้องเสริมในส่วนของท้องถิ่นในการทำแผนป้องกันการจัดการพื้นที่ก่อนเผาของเกษตรกร  โดยในปีนี้จะมีการจัดระเบียบการเผา ซึ่งเป็นแอพพลิเคชั่นที่เปิดให้ประชาชนลงทะเบียน เพื่อขออนุญาตในการเผาพื้นที่ทางการเกษตร เพื่อเป็นการจัดระเบียบให้กับจังหวัดและอำเภอเป็นผู้อนุญาตในการเผา โดยพรุ่งนี้จะมีการลงพื้นที่ไปจังหวัดลำพูน เพื่อดูการใช้แอพพลิเคชั่น ซึ่งถึงแม้เกษตรกรจะไม่มีโทรศัพท์สมาร์ทโฟน ก็สามารถลงทะเบียนกับทางพื้นที่ได้