นักวิทยาศาสตร์เผย สาเหตุสำคัญกรณีน้ำท่วมใหญ่ในยุโรป

จากเหตุการณ์น้ำท่วมใหญ่ครั้งร้ายแรงในยุโรปตะวันตก โดยมีประเทศที่ประสบภัยและได้รับผลกระทบอย่างหนัก คือ เยอรมนี และ เบลเยี่ยม เมื่อในวันที่ 12 กรกฎาคม 2564 ที่ผ่านมา เป็นผลสืบเนื่องมาจากฝนตกหนัก จนทำให้มีจำนวนผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 220 ราย บ้านเรือนและอาคารหลายหลังพังทลายเสียหายสุดท้ายเหลือไว้แค่เพียงซากปรักหักพัง

การศึกษาที่ดำเนินการโดยนักวิทยาศาสตร์และนักวิจัย 39 คนจาก กลุ่มเครือข่ายความร่วมมือ ด้านสภาพภูมิอากาศนานาชาติ (World Weather Attribution: WWA) พบว่า นี่คือปรากฎการณ์ฝนตกหนักที่สุดในรอบ 400 ปี และเป็นแนวโน้มจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่เกิดขึ้นจากฝีมือมนุษย์ 9 เท่า ปริมาณน้ำฝนในแต่ละวันจาก 3% เพิ่มปริมาณสูงขึ้นกลายเป็น 19%

ศ.ดร.มาร์เท่น ฟาน อาลสต์ (Maarten van Aalst) ผู้เชี่ยวชาญด้านสภาพอากาศและภัยพิบัติ จากมหาวิทยาลัยทเวนเต้ (Twente University) ประเทศเนเธอร์แลนด์ อธิบายว่า ความถี่ใน 1 ใน 400 ปี หมายถึง เฉพาะในภูมิภาคที่ศึกษาเท่านั้น และสิ่งนี้ไม่ได้หมายความว่าจะใช้เวลาอีก 400 ปี จนกว่าส่วนอื่นๆ ของยุโรปหรือของโลก จะเห็นสภาพอากาศที่คล้ายคลึงกัน

"ในกรณีแบบนี้ สำหรับปีหน้าอาจจะแย่หนักยิ่งขึ้นไปกว่านี้ เพราะหากมีแนวโน้มถึงภาวะโลกร้อนที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ความเสี่ยงก็จะเพิ่มขึ้นด้วยเช่นเดียวกัน ดังนั้นในปีหน้ามีโอกาสที่จะเกิดขึ้นและรุนแรงยิ่งกว่าเดิมโดยพื้นฐานแล้ว นี่คือฝนตกหนักในรอบ 400 ปี" ฟาน อาลสต์ กล่าว

จากปริมาณน้ำในแม่น้ำอาร์ (Ahr) และแม่น้ำเอฟท์ (Erft) ของประเทศเยอรมนี รวมไปถึงน้ำในแม่น้ำมิวส์ (Meuse) ของประเทศเบลเยียม ได้ทำลายสถิติปริมาณน้ำในแม่น้ำไปอย่างท่วมท้นกว่าที่ผ่านๆ มา ซึ่งรวมไปถึงบางส่วนของฝรั่งเศส เนเธอร์แลนด์ ลักเซมเบิร์ก และสวิตเซอร์แลนด์ ที่มีปริมาณน้ำในแม่น้ำเพิ่มขึ้นเช่นกัน สิ่งนี้เป็นอิทธิพลมาจากอุณหภูมิโลกที่ปรับตัวเพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆ จากภาวะโลกร้อน

ฟรีดเดอริก อ็อตโต (Friederike Otto) รองผู้อำนวยการสถาบันการเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมแห่งมหาวิทยาลัยอ็อกซ์ฟอร์ด กล่าวว่า "อุทกภัยเหล่านี้  แสดงให้เห็นว่าแม้แต่ประเทศที่พัฒนาแล้ว ก็ยังไม่ปลอดภัย จากผลกระทบที่รุนแรงจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ นี่เป็นความท้าทายที่เร่งด่วนในระดับโลก"

ศ.ดร.มาร์เท่น ฟาน อาลสต์ เปิดเผยข้อมูลที่น่าสนใจระบุว่า เหตุการณ์ในครั้งนี้ น่าจะเป็นเสมือน "เครื่องเตือนภัย" ให้แก่รัฐบาลต่างๆ จะได้เตรียมความพร้อม ในการรับมือปรากฎการณ์ภัยพิบัติจากสภาพอากาศที่รุนแรง อาคารและบ้านเรือนต้องถูกสร้างเพื่อให้มั่นใจได้ว่าครอบครัวที่คุณรัก จะปลอดภัยจากภัยน้ำท่วมหรือไฟไหม้

"หวังว่า.. นี่จะไม่ใช่แค่การเตือนภัยสำหรับผู้คนที่ได้รับผลกระทบจากสิ่งนี้ไม่กี่คน  แต่มันคือการเตือนภัยที่รวมไปถึงประชาชนคนอื่นๆ  อีกมากมายอีกด้วย เพราะภาวะโลกร้อน เกิดขึ้นทั่วทุกมุมโลก สิ่งเหล่านี้สามารถเกิดขึ้นได้ทุกที่  เราอาจจะกำลังเผชิญกับเหตุการณ์ที่รุนแรงมากและยังหลากรูปแบบอีกด้งบ สิ่งเดียวที่สามารถทำได้คือ ลดการเพิ่มขึ้นของก๊าซเรือนกระจก ลดภาวะโลกร้อน  และสิ่งสุดท้ายคือเตรียมความพร้อมในการรับมือกับสภาพอากาศที่รุนแรงยิ่งกว่านี้" ฟาน อาลสต์ กล่าว

ผลการศึกษายอมรับว่า สภาวะต่างๆ ได้ทำให้ความรุนแรงของน้ำท่วมแย่ลง จากการที่มีภูมิประเทศเป็นพื้นที่หุบเขา แคบและภูเขาสูงชัน ทำให้เกิด "รูปทรงกรวย" ประกอบกับดินมีความอิ่มน้ำสูง ปัจจัยต่างๆ เหล่านี้ ถูกนำมาพิจารณาร่วมในแบบจำลอง "น้ำท่วมรุนแรง" ด้วย

นอกจาก ปรากฎการณ์ฝนตกหนักในรอบ 400 ปีและประสบภัยน้ำท่วมแล้ว ในปีนี้ 2021 ซีกโลกเหนือ ยังประสบกับฤดูร้อนที่ทำลายสถิติอีกด้วย จนเป็นเหตุให้เกิดไฟป่าในหลายพื้นที่ อาทิ สหรัฐฯ ไซบีเรีย แคนาดา แอลจีเรีย และที่ยุโรปตอนใต้ เช่น กรีซ และอิตาลี เช่นกัน

จากการที่มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกอย่างต่อเนื่องและอุณหภูมิโลกที่เพิ่มสูงขึ้น ปริมาณฝนตกหนักที่ทำให้เกิดผลกระทบรุนแรงต่อหลายพื้นที่ในยุโรป จะกลายเป็นเรื่องปกติมากขึ้น

ศาสตราจารย์เฮย์ลีย์ ฟาวเลอร์ จากมหาวิทยาลัยนิวคาสเซิล กล่าวว่า แบบจำลองสภาพภูมิอากาศที่ทันสมัย บ่งชี้ถึงการเพิ่มขึ้นของเหตุฝนตกหนักรุนแรงในโลกที่ร้อนขึ้นในอนาคต

"เหตุการณ์นี้เผยให้เห็นว่า หลายพื้นที่ไม่สามารถทนทานต่อความรุนแรงของสภาพอากาศในปัจจุบันได้ เราต้องลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกลงให้เร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้ รวมถึงการพัฒนาการเตือนภัยฉุกเฉินและระบบการจัดการ และทำให้โครงสร้างพื้นฐานของเรา 'ทนทานต่อสภาพอากาศ' เพื่อลดการบาดเจ็บล้มตาย และความเสียหาย ทำให้พวกมันทนทานต่อเหตุการณ์น้ำท่วมรุนแรงให้ได้"