svasdssvasds
เนชั่นทีวี

สังคม

17 สิงหาคม วันอนุรักษ์พะยูนแห่งชาติ รำลึกการจากไปของ "น้องมาเรียม"

17 สิงหาคม 2563
เกาะติดข่าวสาร >> Nation Story
logoline

"ดร.ธรณ์" โพสต์เฟซบุ๊กรำลึกถึงวันจากไปของ "น้องมาเรียม" ในฐานะที่วันนี้ (17 ส.ค.) เป็นวันอนุรักษ์พะยูนแห่งชาติ ระบุเป็นขวบปีที่การอนุรักษ์ท้องทะเลเดินหน้าครั้งใหญ่อย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน

วันที่ 17 สิงหาคม ของทุกปี เป็นวันอนุรักษ์พะยูนแห่งชาติ ตามมติคณะกรรมการนโยบายและแผนการบริหารจัดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งแห่งชาติ ครั้งที่ 2/2562 เมื่อวันที่ 23 กันยายน 2562รู้จักกับ "พะยูน"
"พะยูน" (Dugong) มีชื่อเรียกท้องถิ่นหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นวัวทะเล หมูน้ำ ฝั่งจันทบุรีจะเรียกว่าหมูดุด ส่วนในภาษามลายูจะเรียกว่า ดุหยง แปลว่าหญิงสาวแห่งท้องทะเล
พะยูนที่พบในไทยมีลักษณะเด่น คือ หางจะมีลักษณะเป็นหางสองแฉกคล้ายหางโลมา เชื่อกันว่าบรรพบุรุษของพะยูนเคยอยู่บนบกมาก่อนเมื่อประมาณ 60 ล้านปีก่อน และอาจมีบรรพบุรุษหรือมีวิวัฒนาการสายเดียวกันกับช้าง เพราะมีลักษณะเด่นคล้ายช้าง คือ มีเต้านมที่ขาหน้าและมีเขี้ยวยาวคล้ายงาซ่อนอยู่ในช่องปาก
ธรรมชาติพะยูนจะอาศัยอยู่ร่วมกันเป็นฝูง หญ้าทะเล เป็นอาหารหลักของพะยูน พะยูนมีอายุขัยเฉลี่ย 70 ปี ตัวเมียตั้งท้องแต่ละครั้งประมาณ 13 เดือน และแม่พะยูนจะคอยดูแลลูกพะยูนไปอีกปีครึ่งหลังคลอดจนกว่าลูกพะยูนจะโตพอดูแลตัวเองได้
ทำไมต้องอนุรักษ์พะยูน

  • พะยูนลดลงจนใกล้สูญพันธุ์ จึงเน้นเพิ่มประชากรพะยูน
  • ดูแลพื้นที่อาศัยของพะยูน
  • จัดการท่องเที่ยว/ประมงเพื่อลดการรบกวนพะยูน
  • จัดตั้งศูนย์ช่วยชีวิต สร้างพิพิธภัณฑ์สัตว์หายากและศูนย์เรียนรู้ฯ
  • รณรงค์เพื่อการอนุรักษ์พะยูน

  • ปัจจุบันพะยูนเป็นหนึ่งในสัตว์สงวน 19 ชนิดของไทย สหภาพระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ (ICUN) จัดอันดับพะยูนในแถบประเทศไทยว่ากำลังอยู่ในภาวะเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์


    ทำไมต้องเป็นวันที่ 17 ส.ค.
    ผศ.ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ รองคณบดีฝ่ายกิจการพิเศษและประชาสัมพันธ์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้อธิบายถึงสาเหตุที่วันที่ 17 ส.ค. เป็นวันอนุรักษ์พะยูนแห่งชาติ เนื่องจากวันดังกล่าวเป็นวันที่ "น้องมาเรียม" พะยูนขวัญใจคนไทยได้จากไปนั่นเอง
    "ดร.ธรณ์" โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก Thon Thamrongnawasawat ระบุว่า...
    17 สิงหาคม ปีที่แล้ว เลยเที่ยงคืนไม่เท่าไหร่ คือเวลาที่พะยูนน้อยจากพวกเราไป จึงอยากเล่าว่า หนึ่งปีที่ผ่านมา เกิดอะไรบ้าง #หนึ่งปีที่มาเรียมไปสวรรค์
    หนึ่ง - วันอนุรักษ์พะยูนแห่งชาติ แม้ยังไม่ประกาศเป็นทางการ แต่ผ่านที่ประชุมทะเลชาติไปแล้ว และกรมทะเลนำมารณรงค์แล้ว
    วันพะยูนหมายถึงการให้ความรู้เกี่ยวกับพะยูน พ่วง 4 สัตว์สงวน/สัตว์คุ้มครอง/สัตว์หายากทะเลไทย ยังหมายถึงวันรณรงค์สู้ขยะทะเล เพราะอย่างที่ทราบกัน ในท้องมาเรียมมีเศษถุงพลาสติก กิจกรรม/ความรู้/การรณรงค์ ทำวันไหนก็ได้ แต่ถ้าพร้อมใจกันทำวันนี้ มันมีความหมายมากกว่า ยังหมายถึงการรวมตัวของนักวิชาการครึ่งร้อยในช่วงนี้ เพื่อสร้างมาตรฐานศึกษาวิจัยสัตว์หายาก
    ปีนี้เป็นปีแรก เจอโควิด และเป็นช่วงรอยต่อของกรรมการทะเลชาติ คณะทำงานสัตว์หายากยังประชุมไม่ได้ แต่ปีหน้า สัญญาไว้ จะทำให้ดีกว่านี้แน่นอน
    สอง - มาเรียมโปรเจ็ค ยังรอคิวเข้าครม. แต่หลายเรื่องก้าวหน้าไปตามแผนแล้ว 
    โรงพยาบาลสัตว์หายากภูเก็ต เปิดแล้วแม้ยังไม่เต็มร้อย น้องเต่ามะเฟืองไปใช้บริการแล้ว โรงพยาบาลเต่าทะเล สัตหีบ ได้รับการปรับปรุงเยอะเลย (ภาคเอกชนช่วยกันครับ) โรงพยาบาลเต่าทะเล ระยอง กำลังเดินหน้า แม้ยังต้องไปอีกไกล แต่อย่างน้อยก็เริ่มต้น คุณหมอช่วยชีวิตเต่าได้สัปดาห์ละหลายตัว ศูนย์เต่าทะเลเกาะมันใน ระยอง กำลังอยู่ช่วงขยาย บ่อพักพิงเต่าทะเล 30 ไร่เริ่มมีคุณเต่าพิการไปอาศัย ศูนย์ช่วยชีวิตสัตว์หายาก เริ่มเกิดเครือข่าย ทั้งมหาลัยต่างๆ มาช่วยกัน จันทบุรี ระนอง ตรัง นคร ฯลฯ ขอรวมข้อมูลอีกนิด จะเล่าเรื่องนี้ยาวๆ แต่ยืนยันได้ว่า มาเรียมโปรเจ็คกำลังทำให้เมืองไทยเป็นผู้นำอาเซียนในเรื่องการช่วยชีวิตสัตว์ทะเลหายากอย่างแน่นอน


    สาม - พื้นที่อนุรักษ์พะยูน ตรัง-กระบี่ เครือข่ายร่วมมือกันเต็มที่
    ปีนี้เรามีพะยูนตายน้อยลงมากเมื่อเทียบกับปีก่อน ยังมีการสำรวจแหล่งพะยูนใหม่ๆ ทั้งกรมทะเล/กรมอุทยาน จนพบพะยูนที่คุระบุรี พังงาแบบมีหลักฐานชัดเจน ยังพบพะยูนในอ่าวพังงาตอนใน ที่น่าตะลึงคือพะยูนที่บ้านเพ ระยอง โผล่มาทั้งที่ไม่มีรายงานมา 20-30 ปี ฝูงพะยูนกว่า 20 ตัวที่อันดามัน กลายเป็นข่าวดังไปทั่วโลก โดยเฉพาะญี่ปุ่น ต่อเนื่องถึงตอนนี้ การสำรวจยังดำเนินต่อไป ขยายผลไปพื้นที่อื่นๆ ที่มีเครือข่ายร่วมมือเต็มที่ เพื่อไปสู่การคุ้มครองพื้นที่สัตว์หายาก รักษาแหล่งอาหาร แหล่งอาศัย ให้ทั้งสัตว์ทั้งผู้คนข้างทะเล
    สี่ - ขยะทะเล มาเรียมทำให้เกิดการเดินหน้าก้าวใหญ่ แบนถุงจากห้างร้านตั้งแต่ต้นปี ลดได้นับหมื่นล้านใบ
    ยังหมายถึงกิจกรรมมหาศาล ความร่วมมือร่วมใจจากทุกฝ่าย มาเรียมจ๋า บอกเธอบนฟ้าไม่ได้หรอกว่า เพราะเธอผู้จากไป มีขยะหายไปจากทะเลเท่าไหร่ มีสัตว์รอดตายไปกี่ร้อยกี่พันชีวิต แต่บอกได้แน่นอน โลกนี้ยังไม่เคยมีสัตว์ทะเลตัวไหน สามารถสร้างความเปลี่ยนแปลง หยุดขยะลงทะเลได้เท่าเธออีกแล้ว ขนาดดาราฮอลลีวู้ดยังโพสต์ภาพเธอ
    ห้า - ความรักทะเลของคนไทย มากขึ้นมากมายมากอย่างไม่เคยปรากฎ
    ทุกครั้งที่คนไทยคิดถึงเธอ ขยะในมือเขาน้อยลงหนึ่งช้อน สองสามชิ้นหากคิดถึงมากหน่อย ยังหมายถึงความรักที่ทำให้เกิดการดูแล เด็กน้อยจูงมือพ่อแม่ไปเก็บขยะริมทะเล ลุงป้ารีบแจ้งข่าวเมื่อเจอสัตว์เจ็บ พี่ชายจูงน้องวิ่งแจ้นไปหาผู้ใหญ่บ้าน เพื่อบอกว่าเต่าขึ้นมาวางไข่ และคงมีน้อยประเทศในโลกที่ใครทำร้ายทะเล จะมากจะน้อย ล้วนเป็นกระแสในพริบตา เป็นข่าวใหญ่ ส่งผลให้เกิดการจัดการ/จับกุมรวดเร็ว
    สุดท้าย - อยากบอกง่ายๆ กว่าหนึ่งร้อยปีที่ประเทศไทยเริ่มอนุรักษ์ทะเล ยังไม่มีใครทำเหมือนมาเรียมได้
    เมื่อเธออยู่ เธอสร้างความรัก
    เมื่อเธอจากไป เธอยิ่งสร้างความรัก
    หนึ่งปีผ่านไป ความรักไม่น้อยลงเลย
    สองปี สามปี สี่ปี จะอีกกี่ปี
    ประวัติศาสตร์จะบันทึกไว้ ทะเลไทยเกิดความเปลี่ยนแปลงครั้งยิ่งใหญ่
    เมื่อพะยูนน้อยตัวหนึ่งจากพวกเราไปสู่สวรรค์บนฟ้า
    ทิ้งไว้ซึ่งความรักและบทเรียน
    ที่คนไทยกำลังเรียน กำลังทำ
    เพื่อสร้างสวรรค์ในโลกแห่งความจริง
    สร้างสวรรค์ในท้องทะเลไทย
    ให้เพื่อนๆ ของเธอ...มาเรียม

    logoline