ผู้เชี่ยวชาญด้านเกาหลีเหนือเผย เกาหลีเหนือ-ใต้ สถานการณ์ตึงเครียดขั้นสุด แต่จะไม่มีสงคราม

ความสัมพันธ์ของสองเกาหลี ดีขึ้นหรือแย่ลงยังไง?
วรรธนที : "จริงๆ แล้วเกาหลีเหนือ เกาหลีใต้ หลังเขาแบ่งประเทศกันไป ก็อยู่ในสภาวะสงครามกันมาตลอด ณ ปัจจุบันก็อยู่ในสภาวะสงคราม ซึ่งเมื่ออยู่ในสภาวะสงคราม ความสัมพันธ์จึงเดี๋ยวดีขึ้น เดี๋ยวแย่ลง ไม่ชัดเจนจะเปลี่ยนไปตลอดเวลา ส่วนตอนนี้ถือว่าตึงเครียดมาก"
เขามีสำนักงานประสานงานเอาไว้ทำไม?
ผศ.วันวิชิต : "ผมคิดว่าเป็นกุศโลบายฝั่งเกาหลีใต้ เป็นการเคลื่อนไหวทางการเมืองของนักการเมืองฝั่งเกาหลีใต้เพื่อแสดงสัญลักษณ์ชูตัวเองเรื่องนโยบายสันติภาพ โดยเฉพาะประธานาธิบดีเกาหลีใต้หลายคน มักใช้โครงการตรงนี้เป็นเครื่องมือขับเคลื่อน สร้างความชอบธรรมว่าตัวเองมีแนวคิด นโยบายปรองดองกับฝั่งเกาหลีเหนือมาโดยตลอด จะรวมตัวกัน เอาตรงนี้เป็นใบเบิกทาง  และเขตอุตสาหกรรมแกซองเป็นพื้นที่ที่เกาหลีเหนืออนุญาตให้ฝั่งนักธุรกิจเกาหลีใต้ลงทุนได้ มีการจ้างแรงงานจากเกาหลีเหนือมาทำงานให้

ระเบิดขึ้นได้ยังไง?
วรรธนที : "จริงๆ แล้วเกาหลีเหนือประชาชนยึดหลักพึ่งพาตัวเอง เขาบอกประชาชนจะกำหนดชะตาชีวิตตัวเอง และต้องอยู่ได้ด้วยตัวเอง โดยมีผู้นำในทุกๆ ส่วนของชีวิตประจำวันเขาเลย ฉะนั้นในชีวิตของคนเกาหลีเหนือจะรักคนของเขามาก ทีนี้เหตุฉนวนมันเกิดขึ้นจากมีคำที่ดูถูกศักดิ์ศรีสูงสุดของประเทศ มีกลุ่มคนทางใต้ส่งข้อความไป ในข่าวไม่ได้บอกว่าดูถูกว่าอะไร แต่บอกว่าเขาทนไม่ได้ที่ถูกดูถูกศักดิ์ศรีสูงสุดของประเทศ เป็นฟางเส้นสุดท้าย เพราะก่อนหน้านี้เกาหลีเหนือมีหลายอย่างเกิดขึ้น เกาหลีเหนือเขาอดทนมาตลอด แต่พอเป็นเรื่องผู้นำก็หมดความอดทน"
อธิบายคำว่าคนเกาหลีเหนือแปรพักตร์หน่อย?
วรรธนที : "ก็คือคนที่ย้ายจากเกาหลีเหนือไปเกาหลีใต้ มีการตกลงกันว่าถ้าย้ายมา เกาหลีใต้จะมีการจัดหางานให้ มีบ้านให้ถ้าย้ายมาอยู่"
ผศ.วันวิชิต : "แต่ถ้าดูบทบาทคนแปรพักตรืหรือผู้ลี้ภัยแล้วแต่คำพูด ต้องยอมรับว่าสังคมเกาหลีใต้ค่อนข้างรังเกียจคนเหล่านี้ เป็นพลเมืองชั้นสอง โดยเฉพาะคนรุ่นใหม่มองว่าคนเหล่านี้ไม่สามารถปรับตัวต่อระบบทุนนิยมในเกาหลีใต้ได้ รังเกียจ มาแย่งงาน และรัฐต้องสูญเสียเงินสวัสดิการดูแล เลี้ยงดูคนเหล่านี้ คนแปรพักตร์ต่างๆ ก็อยากสร้างพื้นที่ให้ตัวเอง ว่าตัวเองมีประโยชน์ ตัวเองเป็นคนนึงในสังคมเกาหลีใต้ ให้ได้รับการยอมรับเท่านั้นเอง"
เข้ามาแล้วโดนรังเกียจขนาดนี้ ทำไมยังมา?
วรรธนที : "อาจเข้ามาแล้วไม่ทราบว่าต้องเจออะไรบ้าง เพราะมีบางคนที่กลับมาแล้วทนไม่ได้ ขอย้ายกลับก็มี"
ถ้าพูดถึงจำนวนคนแปรพักตร์ในเกาหลีเหนือ อยากไปอยู่เกาหลีใต้เยอะมั้ย?
วรรธนที : "ตรงนี้ไม่ทราบครับ เขาไม่เปิดเผบ แต่มีกระบวนการเพราะเกาหลีใต้เขาเชิญชวน
ผู้นำเกาหลีเหนือจัดการคนแปรพักตร์มั้ย?
ผศ.วันวิชิต : "คนที่ส่งจัวไปแล้ว แน่นอนว่าอาจไม่ได้เห็นเดือน เห็นตะวันอีกเลย ก็เป็นข้อมูลที่เราเสพฝ่ายเดียว แน่นอนอาจมีบทลงโทษ หรืออาจมีการเรียกมาปรับทัศนคติว่าเอาข้อมูลความลับที่เป็นเรื่องความมั่นคงของชาติไปเปิดเผยให้ใครทราบหรือเปล่า"
การแปรพักตร์จากเหนือมาใต้ ยากมั้ย?
ผศ.วันวิชิต : "ส่วนมากข้ามไปชายแดนทางจีนที่ติดเกาหลีเหนือ เขาอ้อมมาหลายชั้น ข้ามมาเกาหลีใต้สุ่มเสี่ยงตายมากกว่า แต่ไปชายแดนทางจีนต้องไม่ลืมว่า คนจีนเชื้อสายเกาหลี ผู้ฝั่งรอยต่อตะเข็บชายแดนค่อนข้างเยอะ เรื่องภาษา การปรับตัว ลักลอบหนีไม่ยากและมีนายหน้าพูดภาษาเกาหลี เป็นคนพาลักลอบหนี และลัดเลาะมานั่งเรือลงแม่น้ำโขง ที่เราทราบจะไปลงทางลาว และจะไปโผล่ทางสามเหลี่ยมทองคำ"

คนเหนืออยากไปใต้ สมัครได้มั้ย หรือต้องหนีอย่างเดียว?
ผศ.วันวิชิต : "หนีสิ สมัครก็เป็นเรื่อง (หัวเราะ)"
ถ้าหนีไปได้คนนึงแล้วเหลืออยู่ในอีก 3 คนจะเป็นยังไง?
ผศ.วันวิชิต : "แน่นอน ครอบครัวเดือดร้อน โดนใช้แรงงานอย่างหหนัก หรือถึงขั้นติดต่อไม่ได้อีกเลย"
วันเกิดเหตุ มีลักษณะเป็นสงครามระหว่างเหนือใต้มั้ย?
ผศ.วันวิชิต : "เป็นสัญญาณให้เห็นว่าไม่ปกติ ที่เราเห็นว่าการตัดสัญญาณโทรศัพท์ที่เป็นฮอตไลน์ทุกวัน ที่ผู้นำระหว่างเหนือใต้ต้องโทรคุยหารือกันทุกเช้า สื่อสารกันไม่ได้แล้ว พอเห็นแล้วต้องรู้ว่าสิ่งที่ฝั่งเกาหลีใต้หรือผู้แปรพักตร์แสดงสัญลักษณ์หรือส่งข้อความผ่านบอลลูนไปตกในเกาหลีเหนือ แน่นอนเกาหลีเหนือพยายามควบคุมการปิดช่องทางการรับข่าวสารอย่างข้างนอกมาตลอด ขณะเดียวกัน ฝั่งเกาหลีใต้ปฏิเสธไม่ได้ว่าจะไม่รู้ไม่เห็น หรือไม่อนุญาตให้ผู้แปรพักตร์หรือผู้ลี้ภัยทำแบบนี้ เป็นไปไม่ได้ เท่ากับเขาปิดตาข้างนึง ต้องทราบว่าเกาหลีใต้ทุกวันนี้ รัฐธรรมนูญยังระบุด้วยซ้ำว่าอยู่ในภาวะสงคราม ฉะนั้นเจ้าหน้าที่ความมั่นคง ทหาร หรือตำรวจ สามารถรวบคนกระทำการละเอียดอ่อนแบบนี้ได้ แต่เขาไม่ทำ"

แสดงว่าส่วนหนึ่งที่ระเบิดเขาคงโกรธเกาหลีใต้ ว่ามีคนทำแบบนี้ทำไมไม่ลงโทษ?
วรรธนที : "ใช่ครับ นี่ประเด็นหลักเลย จริงๆ มีเรื่องยิบย่อยมาหลายอย่างมาก แต่เกาหลีเหนือมองข้าม แต่พอเป็นเรื่องผู้นำปุ๊บเขาต้องรีแอ็กให้แรง เด็ดขาด เป็นสัญลักษณ์ของสังคมนิยมอยู่แล้ว"

ตวามสัมพันธ์เหนือใต้เครียดที่สุด แล้วจะนำไปสู่สงครามมั้ย?
วรรธนที : "รอดูครับ ส่วนที่เกาหลีเหนือส่งทหารเข้าประจำชายแดน ก็เป็นเรื่องปกติอยู่แล้ว เพราะเขาอยู่ในภาวะสงครามอยู่แล้ว ยังไม่ได้สงบศึก แค่ประกาศหยุดยิง"
การเอาทหารไปเป็นสัญลักษณ์ยังไง?
วรรธนที : "เขามีการเคลื่อนพลอะไรแบบนี้อยู่แล้ว ทางเกาหลีใต้ก็มี มีการฝึกซ้อมทหาร เตรียมอาวุธอยู่แล้ว"
อย่างนี้จะมีการส่งทูตไปเจรจามั้ย?
ผศ.วันวิชิต : "ผมคิดว่าคนหยิบยื่นไมตรีต้องเป็นฝั่งเกาหลีใต้ เพราะเกาหลีเหนือเขาไม่ยอม พูดง่ายๆ ถูกหลอกมาตลอด 2-3 ปี ใช้กระทรวงรวมชาติขับเคลื่อนมาตลอด คุณกล่าวหาว่าเกาหลีเหนือชอบเป็นผู้เก่งกาจ ใช้การโฆษณาชวนเชื่อ ทางเกาหลีเหนือเขาก็อาจมองวาทางกระทรวงรวมชาตินี่แหละคือการโฆษณาชวนเชื่อจากเกาหลีใต้เหมือนกัน"

เกาหลีเหนือไม่อยากมาแล้ว หลอกมาโดยตลอด หลอกคืออะไร?
ผศ.วันวิชิต : "เขาอยู่ในเกณฑ์ที่ชาติมหาอำนาจเอาประโยชน์จากเขา อย่างสหรัฐอเมริกา เอาไปเป็นเครื่องมือหากินเรื่องคะแนนนิยมทางการเมือง เกาหลีใต้เองก็ได้คะแนน ประโยชน์จากผู้คนในประเทศ ว่าตัวเองเป็นผู้ประสบความสำเร็จในการสร้างสันติภาพในคาบสมุทรเกาหลี ในขณะที่เกาหลีเหนือไม่ได้ประโยชน์อะไรเลย ในการเอาตัวเองไปเจรจา แต่ถูกกดดันคว่ำบาตรตลอดเวลา ดังนั้นเขาพยายามใช้จากสื่อตะวันตกแพร่ข่าวตรงนี้ ตัวเองไม่มีสื่อพันธมิตรมาเป็นกระบอกเสียงให้"
เรื่องแรกคือเกาหลีใต้เอาประโยชน์จากการที่ดูเหมือนพยายามเจรจารวม สองเกาหลีใต้มีพันธมิตรสื่อตะวันตกในการเผยแพร่เรื่องราวต่างๆ ที่เกาหลีใต้ดูดี แต่เกาหลีเหนือดูแย่ นี่คือการเอาสื่อมาหลอกกัน ทำไมเกาหลีเหนือไม่ทำสื่อเองบ้าง?
วรรธนที : "เขาไม่สนใจ ไม่สนโลก อย่างตอนที่มีข่าวผู้นำเสียชีวิตไปแล้ว เรียกร้องว่าถ้ายังไม่ตายก็ให้ออกมาปรากฎตัว เขาไม่สนใจ จะว่าอะไรก็ว่าไป ถ้าถึงเวลาทำงานก็ออกมา จะด่าว่ายังไงก็ไม่สน"
สื่อตะวันตกไม่เหนื่อยเปล่าเหรอ?
ผศ.วันวิชิต : "ผมคิดว่าเกาหลีเหนือสนุกกับการทำให้สื่อตะวันตกหน้าแตกหลายครั้ง คือปล่อยข่าวให้ประโคมหนักๆ สักอาทิตย์นึงผู้นำมายืนปรบมือในที่ประชุมใหญ่ ทำแบบนี้มาตลอด ทำให้สื่อตะวันตกเงิบเหมือนกัน ก็เป็นชัยชนะอย่างหนึ่งที่ว่าเขาสามารถตรวจสอบว่าการเข้าถึงข้อมูลจากฝั่งตะวันตก ในการเข้าไปส่องในเกาหลีเหนือ ยังประสบความยากลำบากอยู่เหมือนเดิม"
ใช้ยุทธศาสตร์หน้าแตก?
ผศ.วันวิชิต : "ครับ (หัวเราะ)"
เขามีสื่อภายในในการคุยกับคนของเขาให้มีความรักชาติ รักผู้นำมั้ย?
วรรธนที : "มีสื่อหลักที่รัฐบาลดูแลทั้งหมด ไม่ว่าจะหนังสือพิมพ์หรือโทรทัศน์ ก็จะเป็นรัฐบาลดูแล เป็นสื่อของรัฐ เขาก็บอกว่าประเทศจะพัฒนาได้ ทุกคนต้องคิดเหมือนกัน โดยมีผู้นำเป็นจุดศูนย์กลาง ชี้นำว่าควรไปทางไหน ไม่ให้แตกแยก"

คิม จอง อึน สรุปยังไงกันแน่ ผลุบๆ โผล่ๆ?
ผศ.วันวิชิต : "อยากประเมินช่วงเวลาที่ผ่านมา เป็นไปได้ว่าอยู่ในช่วงฟื้นฟูสุขภาพ ผมคิดว่าอยากทดลองอะไรบางอย่างโดยผ่านน้องสาวเป็นผู้ขับเคลื่อน น้องสาวออกมามีบทบาท ถามว่าทำไม ผมว่าส่งไม้พักให้น้องสาวมีบทบาท เขาอยากตรวจสอบเรื่องรายละเอียดความจงรักภักดีภายในเกาหลีเหนือที่มีต่อตระกูลคิม หากวันนึงผู้นำสูงสุดอาจต้องถ่ายโอนอำนาจ อาจด้วยเรื่องสุขภาพ หรือการวางตัวทายาท สมาชิกท่านอื่นๆ ในตระกูลคิมยังได้รับการเคารพหรือภักดีจากผู้บริหารประดับสูงหรือองคาพยพส่วนอื่นๆ ในเกาหลีเหนือหรือไม่ ประการต่อมา คิมโยจอง นอกจากเป็นน้องสาวที่ผู้นำสูงสุดให้ความรักและไว้ใจมากที่สุดแล้ว ตัวเองเป็นลูกสะใภ้โช รยอง แฮ ซึ่งนอกจากเป็นเบอร์สองในพรรคคอมมิวนิสต์แล้ว ยังเป็นเบอร์สองในกองทัพ การหยิบใช้เครื่องมือต่างๆ ในเกาหลีเหนือจึงสะดวก"
เป็นไปได้มั้ย ที่ผู้หญิงจะขึ้นมาเป็นผู้นำ?
วรรธนที : "จริงๆ แล้วเกาหลีเขาถือว่าผู้ชายเป็นใหญ่ ตอนนี้ก็คิดว่าเขาคงถามทางว่าถ้าเป็นผู้หญิงจะได้มั้ย"
สมมติไม่มีการยอมรับผู้หญิง เขามีผู้ชายคนอื่นสำรองไว้มั้ย?
วรรธนที : "ก็มีลูกชายที่มีการดูแล เหมือนท่านคิมจองอึนที่มีการดูแลก่อนเป็นผู้นำ"

ตอนนี้มีข่าวจากตะวันตกอีกว่าที่โผล่มาตัวปลอม ตัวเหมือน?
ผศ.วันวิชิต : "เกาหลีเหนือไม่แคร์ และคิดว่าเกาหลีเหนือพยายามหาช่องทางแสดงออกถึงความไม่พอใจเกาหลีใต้ ตัวเองเก็บเกี่ยวผลประโยชน์ เครื่องมือการต่อสู้วัฒนธรรมเกาหลีใต้ ยังวางให้เกาหลีเหนือเป็นผู้ร้ายอยู่เหมือนเดิม"

อะไรคือเป้าหมายในการสร้างหนังละครให้เกาหลีเหนือเป็นผู้ร้าย?
ผศ.วันวิชิต : "ผมคิดว่าเป็นการตอกย้ำให้คนรุ่นใหม่ สังคมรุ่นใหม่เกาหลีใต้เชื่อสิ่งที่เขาได้เห็นได้เสพ ว่าเกาหลีเหนือเป็นผู้ร้ายตัวจริง ปราศจากความเมตตา อาจเป็นวัฒนธรรมจากฮอลลีวู้ด สังเกตเมื่อ 30 ปีที่แล้ว วัฒนธรรมฮอลลีวู้ด ตัวร้ายคือสหภาพโซเวียด 20 ปีต่อมาเป็นอาหรับ 10 ปีต่อมาเป็นจีน และเริ่มมีเกาหลีเหนือเป็นผู้ก่อการร้ายบ้าง อันนี้เกาหลีใต้ก็ได้แนวคิดตรงนี้ไปใช้"
ทำไมเกาหลีเหนือไม่มีหนังบ้าง?
วรรธนที : "มีครับ แต่เป็นการฉายภายใน"
ฐานะที่อาจารย์เป็นผู้เชี่ยวชาญเกาหลีเหนือ เขากำลังสงสัยว่าที่โผล่มาคราวที่แล้วเป็นตัวปลอม ในฐานะที่เป็นคนคุ้นเคยเกาหลีเหนือ คิดว่าที่โผล่มาคราวที่แล้วตัวจริงหรือตัวปลอม?วรรธนที : "ตัวจริงแน่นอน ถ้าเป็นตัวปลอมไม่น่าจะเหมือนได้ขนาดนั้น"

สมมติเขาไม่รับผู้หญิง ลูกชายคิมก็ยังเด็ก เป็นผู้นำไม่ได้ มีโอกาสที่ผูนำจะย้ายออกจากตระกูลคิมไปตระกูลอื่นมั้ย?
วรรธนที : "ไม่มีเลย เพราะเขารักผู้นำคนแรกมาก คนที่อยู่ในช่วงผู้นำเขาสร้างประเทศขึ้นมาปัจจุบันก็ยังมีชีวิตอยู่ ฉะนั้นความเข้มข้นในการรักตระกูลคิมนี่สูงมาก"
หลังจากระเบิดแล้ว ต่อไปจะเกิดอะไรขึ้น?
ผศ.วันวิชิต : "ฝั่งเกาหลีใต้ต้องแก้เกม อย่างที่รัฐมนตรีกระทรวงรวมชาติลาออก ต้องเข้าใจนะครับว่าวัฒนธรรมคนเกาหลีใต้ เป็นคนที่อดทนอดกลั้นต่อความกดดันได้สั้นมาก อดทนน้อย ไม่ว่าเกิดอุบัติเหตุ รัฐมนตรีต้องลาออก เกิดโน่นนี่นั่น รัฐมนตรีลาออกตลอดเวลา เพื่อแสดงความรับผิดชอบ นี่เป็นการแก้เกมเฉพาะหน้าฝั่งเกาหลีใต้ เพื่อให้ดูว่าสถานการณ์ที่ดูเปราะบางได้รับการเยียวยา รับผิดชอบแล้ว แต่จริงๆ แล้ว คนเกาหลีเหนือ หรือผู้นำเกาหลีเหนือรู้มาตลอดว่ากระทรวงรวมชาติเป็นคนขับเคลื่อนและฝั่งเกาหลีใต้เอาประโยชน์ตรงนี้ไปหาเสียง เพราะคนที่เลือกมุน แจ อินมาเป็นประธานาธิบดี ส่วนมากเป็นผู้สูงอายุ เป็นวัยกลางคนจนผู้สูงอายุ มีความผูกพันและเชื่อในนโยบายรวมชาติ คนรุ่นใหม่ หรือหนุ่มสาวเขาไม่เคยเชื่อเลย คะแนนนิยมมุน แจ อินนี่น้อยมาก เพราะเขาเชื่อมาตลอดว่ามุน แจ อิน ไม่เคยรับปากหรือสัญญาอะไรได้ ไหนว่าจะลดการเกณฑ์ทหาร สัดส่วนระยะเวลาการเกณฑ์ทหาร ไม่เห็นทำได้จริงเลย คุณหลอกพวกเรา หนึ่งสองสามสี่ ตรงนี้มากกว่า ที่นับวันเสียงหนุ่มสาวจะแข็งแรงมากขึ้น มุน แจ อินประเมินสถานการณ์ตรงนี้ว่าถ้าเป็นแบบนี้จะลำบาก และกระทรวงรวมชาติ นับวันจะถูกเปลือยตัวเองมากขึ้นเรื่อยๆ ในพื้นที่สากลว่าเป็นเครื่องมือหาเสียงเฉยๆ"

การขับเคลื่อนทางเกาหลีเหนือหลังระเบิดจะเกิดอะไรขึ้น?
วรรธนที : "เกาหลีเหนือตั้งรับเต็มที่ สถานการณ์ตึงเครียดขั้นสุด มีการเคลื่อนพลทหารมา และรอดูสถานการณ์อย่างเดียวเลยตอนนี้"
จะมีสงครามมั้ย?
วรรธนที : "ไม่มีครับ เพราะเกาหลีเหนือเขาทำอาวุธมาเพื่อป้องกันตัวเอง ไม่เคยรุกรานใครก่อน"