ชาวนาลาดหลุมแก้วร่วมพิธีทำขวัญข้าว สืบสานวัฒนธรรมส่งต่อลูกหลาน

ประเพณีทำขวัญข้าวแม่โพสพ ตามความเชื่อว่าแม่โพสพมีพระคุณจึงต้องทำขวัญเป็นการกล่าวขอขมาต่อต้นข้าวทุกครั้งที่มีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นกับข้าว ทั้งการเกิดเองตามธรรมชาติ และจากการที่มนุษย์จะกระทำอะไรก็ตามกับต้นข้าว เช่น เกี่ยวข้าว อีกทั้งเพื่อเป็นการขอบคุณและเอาใจแม่โพสพที่ให้ความอุดมสมบูรณ์แก่ผืนนา และเพื่อขออภัยและเรียกขวัญแม่โพสพ เป็นสิริมงคลดลบันดาลให้มั่งมียิ่งขึ้น ปกติจะทำกันในวันศุกร์ซึ่งถือว่าเป็นวันขวัญข้าว

ด้าน นายมานะ ห่อผล ผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 6 บ้านคลองหน้าไม้ กล่าวว่า ประเพณีทำขวัญข้าวของปทุมธานี มีการทำขวัญข้าวอยู่ 5 ช่วง ได้แก่ ทำขวัญแรกไถ่ ทำขวัญแรกหว่าน ทำขวัญแรกรับท้อง ทำขวัญแรกเกี่ยว และทำขวัญข้าวเข้ายุ้งฉาง เพื่อนำเอาไปเป็นเมล็ดพันธุ์ โดยในแต่ละช่วงจะมีเครื่องเซ่นไม่เหมือนกัน โดยเมื่อเก็บเกี่ยวข้าวเสร็จแล้ว จะทำพิธีขวัญข้าว เพื่ออัญเชิญแม่โพสพให้ละไร่นาตามข้าวเข้ามายังที่เก็บ ซึ่งอาจจะเป็นยุ้งฉาง ชาวนาจะทำพิธีกันเอง โดยมีรูปปั่นแม่โพสพ ทำพิธีเรียกขวัญข้าวมาในเข่ง มีเครื่องเช่นผลไม้ อาหารคาวหวานถวายแม่โพสพ จุดธูปเทียนเรียกขวัญบอกให้เข้าบ้าน มีหมอเป็นผู้ทำพิธี มีใบเงินใบทอง มะพร้าวอ่อน ข้าวใส่ขันมีทัพพีตักข้าว หมากพลู บายศรีปากหม้อปากไหตั้งที่ยุ้ง และนำหมากพลู ดังนั้น แม่โพสพจึงเป็นผีที่สำคัญในไร่นาที่ชาวนาต้องทำพิธีบูชาให้หลายครั้ง

ปัจจุบันการปฏิบัติการทำขวัญข้าวขึ้นยุ้งลดลงไปมาก ทั้งนี้เพราะปัจจุบัน ภายหลังเก็บเกี่ยวนวดเสร็จ ผลผลิตจะตกไปอยู่ในมือพ่อค้าข้าวเจ้าของโรงสีทันที ชาวนาเป็นส่วนน้อยที่ยังคงนำข้าวมาใส่ไว้ในยุ้ง ซึ่งชาวอำเภอลาดหลุมแก้วยังคงอนุรักษ์ประเพณีนี้สืบต่อให้ลูกหลาน และยังคงปฏิบัติพิธีนี้อยู่ต่อไป.