เคปกูสเบอร์รี่ ผลไม้อ้วนกลมอุดมด้วยคุณประโยชน์

เคปกูสเบอร์รี่ (Cape Gooseberry) หรือที่หลายคนรู้จักในชื่อ “โทงเทงฝรั่ง” เป็นผลไม้ที่ให้รสหวานและเปรี้ยว มีกลิ่นหอมเป็นเอกลักษณ์ที่ช่วยเพิ่มความสดชื่น โทงเทงฝรั่ง มีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกาใต้แถบประเทศโคลอมเบีย เอกวาดอร์ เปรู และชิลี รวมทั้งในบราซิล จึงมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ตามภูมิศาสตร์กำเนิดว่า Physalis  Peruviana L. อยู่ในจีนัส Physalis และในตระกูล Solanaceae พวกเดียวกับพริก มะเขือ มะเขือเทศ มันฝรั่ง ยาสูบ พิทูเนีย ซึ่งมีชื่อเรียกมากมายตามแต่ถิ่นที่ปลูกเช่น  Ground cherries, Physalis minima, Pygmy ground cherry, Inca berry, Golden strawberry, Strawberry tomato, Husk tomato ซึ่งตอนนี้ได้รับการเพาะพันธ์ุและนำไปปลูกในหลายๆ ประเทศทั่วโลก โดยจะเจริญเติบโตได้ดีในพื้นที่ที่มีอากาศอบอุ่น ในเมืองไทย "เคปกูสเบอร์รี" เป็นไม้ผลที่มูลนิธิโครงการหลวงได้นำมาทดลองปลูกในโครงการ Small fruit ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2522 และชื่อที่ตั้งขึ้นมาใหม่อย่างสวยงามว่า “ระฆังทอง” 

ปัจจุบันมีการส่งเสริมการเพาะปลูกให้กับเกษตรกรในพื้นที่โครงการหลวง มีปลูกมากในพื้นที่ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงแม่ลาน้อย อ.แม่ลาน้อย จ.แม่ฮ่องสอน, ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงแกน้อย อ.เชียงดาว และศูนย์พัฒนาโครงการหลวงแม่แฮ อ.แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่

คุณค่าทางอาหารของเคปกูสเบอร์รี่ ปริมาณเปรียบเทียบที่ 100 กรัม

• ให้พลังงาน 53 kcal
• โปรตีน 1.90 กรัม
• ไขมัน 0.70 กรัม
• คาร์โบไฮเดรต 11.2 กรัม

โทงเทงฝรั่งอุดมไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ อย่างวิตามินซี วิตามินเค แคลเซียม และสารต้านอนุมูลอิสระอย่างเบต้าแคโรทีน (Beta Carotene) และลูทีน (Lutein) สารอาหารที่พบในเบอร์รี่สีเหลืองชนิดนี้อาจช่วยรักษาการทำงานของร่างกายให้เป็นปกติและช่วยเสริมสร้างสุขภาพให้แข็งแรงขึ้นด้วย

ประโยชน์ของโทงเทงฝรั่งต่อสุขภาพ

สารอาหารที่พบในโทงเทงฝรั่งล้วนเป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย การได้รับในปริมาณที่เหมาะสมเป็นประจำอาจช่วยเสริมสุขภาพในด้านต่อไปนี้

1. ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน

โทงเทงฝรั่งมีวิตามินซีสูงจึงช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน ซึ่งระบบภูมิคุ้มกันเป็นระบบสำคัญของร่างกายที่ทำหน้าที่ต่อต้านสิ่งแปลกปลอม ทั้งเชื้อโรค สารก่อภูมิแพ้ และสารพิษ ดังนั้น ระบบภูมิคุ้มกันที่แข็งแรงจึงช่วยให้ร่างกายรับมือกับสิ่งแปลกปลอมเหล่านี้ได้ดีขึ้น

ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันมีการศึกษาจำนวนมากเกี่ยวกับสรรพคุณของวิตามินซีต่อระบบภูมิคุ้มกัน โดยผลการศึกษาทางวิทยาศาสตร์จำนวนไม่น้อยที่ชี้ว่า การได้รับวิตามินซีช่วยเสริมคุณสมบัติของระบบภูมิคุ้มกันในการต่อสู้กับสิ่งแปลกปลอม ทั้งภูมิคุ้มกันโดยกำเนิด (Innate Immunity) และภูมิคุ้มกันจำเพาะ (Adaptive immunity) ที่ร่างกายสร้างขึ้นหลังจากการติดเชื้อ

การได้รับวิตามินซีอย่างเพียงพออาจช่วยให้ร่างกายรับมือกับสิ่งแปลกปลอมและเชื้อโรคที่เข้าสู่ร่างกาย ทั้งเชื้อชนิดใหม่และเชื้อชนิดเดิมได้ดียิ่งขึ้น สำหรับคุณสมบัติของวิตามินซีต่อโรคหวัด การศึกษาชี้ว่าวิตามินซีไม่ได้ช่วยป้องกันการติดเชื้อที่ทำให้เกิดโรคหวัดแต่อย่างใด แต่วิตามินซีอาจช่วยบรรเทาความรุนแรงจากโรคหวัด รวมทั้งลดระยะเวลาการเจ็บป่วยจากโรคนี้ได้

โดยผู้เชี่ยวชาญให้ข้อมูลว่า ผู้ที่ต้องการเติมสารอาหารให้ร่างกาย ควรเลือกจากการทานผักผลไม้ก่อนการทานอาหารเสริม เพื่อลดความเสี่ยงจากผลข้างเคียงของการทานอาหารเสริมมากเกินไป  โทงเทงฝรั่งจึงเป็นตัวเลือกที่ดีที่สามารถช่วยเติมวิตามินซีที่มีประโยชน์ให้กับร่างกาย

2. ต้านการอักเสบและการเสื่อมของเซลล์

การอักเสบและการเสื่อมของเซลล์ภายในร่างกายเป็นปัจจัยของโรคเรื้อรังหลายโรค อย่างโรคหัวใจ โรคเบาหวาน หรือโรคมะเร็ง ซึ่งการอักเสบและการเสื่อมเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ทั้งอายุที่เพิ่มขึ้น การบาดเจ็บ การเจ็บป่วย และปริมาณของอนุมูลอิสระที่สูงขึ้น

อนุมูลอิสระหรือ Free radicals เป็นสารที่พบได้ในร่างกายมนุษย์ ส่วนหนึ่งมาจากกระบวนการต่าง ๆ ในร่างกาย อีกส่วนหนึ่งเกิดจากปัจจัยเสี่ยงภายนอก เช่น มลพิษ ควันบุหรี่ สารเคมี แสงยูวี และความเครียด ตามปกติแล้ว ร่างกายจะมีความสมดุลระหว่างอนุมูลอิสระและสารต้านอนุมูลอิสระ แต่เมื่ออนุมูลอิสระมีจำนวนมากเกิน สมดุลนี้จะเสียไปและอาจกระตุ้นให้เซลล์อักเสบ เซลล์เสื่อม และเซลล์เสียหายได้

ดังนั้น การได้รับสารต้านอนุมูลอิสระเพิ่มมากขึ้นอาจช่วยคืนสมดุลระหว่างสองสารนี้ได้ ซึ่งสารต้านอนุมูลอิสระมาจากการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ โดยเฉพาะผักผลไม้ โทงเทงฝรั่งก็เป็นผลไม้ชนิดหนึ่งที่มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง โดยสารต้านอนุมูลอิสระที่พบได้ในโทงเทงฝรั่ง เช่น

วิตามินซี สรรพคุณช่วยเสริมการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันของวิตามินซีไม่เพียงช่วยต่อสู้กับเชื้อโรค และยังอาจช่วยลดการอักเสบของร่างกายที่เกิดจากการทำงานที่ของภูมิคุ้มกันด้วย อย่างผู้ป่วยโรคภูมิแพ้ที่มีอาการไอ จาม คัดจมูก น้ำมูกไหล ซึ่งเกิดจากภูมิคุ้มกันตอบสนองมากกว่าปกติจนทำให้เยื่อบุโพรงจมูกอักเสบ

จากข้อมูลทางวิทยาศาสตร์บางส่วนอาจมีความเป็นไปได้ว่าการได้รับวิตามินซีในปริมาณที่เหมาะสมอาจลดความเสี่ยงของโรคหัวใจและโรคมะเร็งที่มีสาเหตุส่วนหนึ่งมาจากการอักเสบ แต่ข้อสันนิษฐานนี้จำเป็นต้องได้รับการศึกษาเพิ่มเติม

เบต้าแคโรทีนและลูทีนเป็นสารสีที่มักพบในผักผลไม้สีเหลือง สีส้ม และสีแดง รวมถึงในโทงเทงฝรั่งด้วย เบต้าแคโรทีนเป็นสารต้านอนุมูลอิสระในกลุ่มแคโรทีนอยด์ (Caroteniods) ที่ขึ้นชื่อเรื่องบำรุงสุขภาพดวงตา

โดยสารต้านอนุมูลอิสระในกลุ่มนี้อาจชะลอการเสื่อมของเซลล์ดวงตาจึงอาจช่วยความเสี่ยงของโรคจอประสาทตามเสื่อมที่มีสาเหตุจากวัยหรือ AMD (Age-related Macular Degeneration) ซึ่งเป็นโรคที่หากปล่อยทิ้งไว้อาจทำให้ตาบอดได้

นอกจากนี้ ยังมีการทดลองเกี่ยวกับสารสกัดจากโทงเทงฝรั่งถึงสรรพคุณการต้านอักเสบของลำไส้ในสัตว์ทดลอง ผู้ทดลองพบว่าสารสกัดจากโทงเทงฝรั่งช่วยยับยั้งการทำงานของมาโครฟาจ (Macrophage) ซึ่งเป็นเม็ดเลือดขาวชนิดหนึ่งที่ช่วยกำจัดสิ่งแปลกปลอม แต่เมื่อมาโครฟาจมีจำนวนมากขึ้น การอักเสบของเซลล์ก็จะรุนแรงขึ้นด้วย

ด้วยผลลัพธ์นี้ ผู้ทดลองจึงคาดว่าสารสกัดจากโทงเทงฝรั่งอาจเป็นประโยชน์ต่อการรักษาผู้ป่วยในกลุ่มโรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง (Inflammatory Bowel Disease: IBD) ที่เกิดจากการอักเสบภายในลำไส้โดยไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด อย่างไรก็ตาม การทดลองนี้เป็นการทดลองในสัตว์เท่านั้นจึงจำเป็นต้องได้รับการศึกษาในมนุษย์เพิ่มเติมเพื่อยืนยันสรรพคุณต้านอักเสบของสารสกัดชนิดนี้

3. บำรุงกระดูกให้แข็งแรง

นอกจากโทงเทงฝรั่งจะอุดมไปด้วยวิตามินที่เสริมสร้างระบบต่างๆ ให้สุขภาพดี แต่โทงเทงฝรั่งยังมีสารอาหารที่ช่วยบำรุงกระดูกให้แข็งแรง อย่างวิตามินเคในปริมาณที่ค่อนข้างสูงและมีแคลเซียมในปริมาณเล็กน้อย

กระดูกของคนเราสร้างมาจากมวลของแร่ธาตุที่อัดแน่น แคลเซียมก็เป็นแร่ธาตุสำคัญที่อยู่ภายในมวลกระดูก ส่วนวิตามินเคเป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อกระบวนการย่อยและดูดซึมแร่ธาตุกลับเข้าสู่กระดูก ซึ่งช่วยให้กระดูกมีมวลเพิ่มขึ้นและแข็งแรงมากขึ้น นอกจากสรรพคุณเหล่านี้แล้ว โทงเทงฝรั่งยังมีสารอาหารที่มีประโยชน์อีกหลายชนิด อย่างใยอาหาร วิตามินบี 3 วิตามินบี 5 ธาตุเหล็ก และฟอสฟอรัสที่จำเป็นต่อการทำงานของร่างกาย

ประโยชน์ของสารอาหารจากโทงเทงฝรั่งที่ได้พูดไปในข้างต้น เป็นเพียงข้อมูลงานวิจัยและหลักฐานการทดลองทางวิทยาศาสตร์เท่านั้น และงานวิจัยไม่ได้ศึกษาจากสารอาหารที่สกัดมาจากโทงเทงฝรั่งโดยตรง แต่เป็นการศึกษาสารอาหารจากหลาย ๆ แหล่งที่มา จึงยังจำเป็นต้องได้รับการศึกษาเพิ่มเติมอีกมากเพื่อยืนยันคุณประโยชน์ต่อสุขภาพที่แน่นอน

นอกจาก วิตามินซี ช่วยบำรุงกระดูก และฟัน เสริมสร้างภูมิต้านทาน ป้องกันโรคหวัด ภูมิแพ้ ช่วยบำรุงสายตา โทงเทงฝรั่งยังช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ ช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นโรคมะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งปอด เต็มไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidants) ช่วยบำรุงผิวพรรณให้เปล่งปลั่งสดใส มีส่วนช่วยหยุดยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์เนื้องอก อีกทั้งมีสารแคโรทีนอยด์ ช่วยป้องกันการเกิดโรคมะเร็งและโรคหัวใจ

โทงเทงฝรั่งสามารถรับประทานได้อย่างปลอดภัยในปริมาณที่เหมาะสม และยังเสริมสารอาหารอื่นๆ ให้กับร่างกายอีกด้วย แต่ไม่ควรรับประทานโทงเทงฝรั่งที่ยังไม่สุกดี เพราะอาจมีสารพิษที่ทำให้เกิดความผิดปกติเกี่ยวกับลำไส้และระบบทางเดินอาหารอย่างปวดท้อง ถ่ายเหลว หรือปวดตามข้อได้ และเพื่อความปลอดภัยที่มากขึ้น ควรล้างโทงเทงฝรั่งเพื่อขจัดสิ่งสกปรกและสารเคมีออกก่อนนำมารับประทานและประกอบอาหาร