ญี่ปุ่นเตือน “โรคแบคทีเรียกินเนื้อ” กำลังระบาดหลังพบผู้ป่วยแล้ว 977 ราย

หนึ่งในโรคติดต่อที่น่าจับตาในช่วงนี้คือกลุ่มอาการภาวะช็อกจากการติดเชื้อแบคทีเรียสเตรปโตคอคคัส (Streptococcal toxic shock syndrome) ที่มีอันตรายถึงชีวิต ซึ่งเกิดจาก “แบคทีเรียกินเนื้อ” ที่กำลังแพร่ระบาดอย่างรวดเร็วในประเทศญี่ปุ่น โดยยอดผู้ป่วยในช่วงครึ่งแรกของปี 2567 แซงหน้ายอดผู้ป่วยของทั้งปี 2566 ไปเป็นที่เรียบร้อยแล้ว

สถาบันโรคติดเชื้อแห่งชาติของญี่ปุ่น ออกแถลงการณ์เมื่อวันที่ 11 มิถุนายน 2567 แจ้งเตือนโรคแบคทีเรียกินเนื้อ (flesh-eating Bacteria) กำลังระบาดอย่างรวดเร็วในญี่ปุ่น หลังจากพบผู้ป่วยจากการติดเชื้อสเตรปโตคอสคัส กลุ่ม A ซึ่งก่อให้เกิดโรคแบคทีเรียกินเนื้อ แล้วถึง 977 ราย ในช่วงครึ่งปีแรก ตั้งแต่เดือนมกราคม-พฤษภาคม 2567 โดยสถาบันโรคติดเชื้อญี่ปุ่น แจ้งว่ายอดดังกล่าวแซงหน้าจำนวนผู้ป่วยปีที่แล้วซึ่งมียอดผู้ติดเชื้อ 941 ราย จึงนับเป็นการพบผู้ป่วยโรคแบคทีเรียกินเนื้อคนจำนวนมากที่สุดเป็นประวัติการณ์ของญี่ปุ่น นับตั้งแต่เริ่มมีการรายงานพบผู้ป่วยติดเชื้อแบคทีเรียกินเนื้อคนสูงที่สุดในญี่ปุ่นเป็นครั้งแรกในปี 2542

ทั้งนี้ สื่อในญี่ปุ่นรายงานว่าในจำนวนจังหวัดที่พบผู้ป่วยโรคแบคทีเรียกินเนื้อนั้น รวมทั้งกรุงโตเกียว เมืองหลวงญี่ปุ่นด้วย โดยพบผู้ป่วยโรคแบคทีเรียกินเนื้อสูงสุดถึง 145 ราย ขณะที่มีรายงานการติดเชื้อเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะในภูมิภาคคันโตซึ่งมีศูนย์กลางอยู่ที่โตเกียว

ศาสตราจารย์เคน คิคุจิ ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคติดเชื้อจากมหาวิทยาลัยการแพทย์สตรีโตเกียว กล่าวว่า บาดแผลที่เท้า อาการบาดเจ็บเล็กน้อย เช่น แผลพุพอง หรือโรคน้ำกัดเท้า อาจเป็นช่องทางรับเชื้อเข้าสู่ร่างกาย และอาจทำให้ผู้ติดเชื้อเสียชีวิตได้ภายในเวลาเพียง 48 ชั่วโมงสำหรับกลุ่มผู้สูงอายุ โดยโรคแบคทีเรียกินเนื้อ หรือโรคเนื้อเน่า เป็นโรคที่มีการดำเนินโรครวดเร็ว รุนแรง และมีอัตราการเสียชีวิตค่อนข้างสูง เฉลี่ยแล้วอยู่ที่ร้อยละ 32.2 และผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวมีโอกาสเสียชีวิตมากขึ้น ดังนั้น หากมีอาการไข้สูง เพ้อ หรือแผลบวมอย่างรวดเร็ว ถือเป็นสัญญาณอันตราย และควรรีบไปพบแพทย์ทันที

สำหรับโรคแบคทีเรียกินเนื้อ (Streptococcal toxic shock syndrome) เป็นภาวะที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย Streptococcus โดยสาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อ S. pyogenes เรียกว่า Streptococcus กลุ่ม A (Group A Strep) ซึ่งสามารถเข้าไปในเนื้อเยื่อส่วนลึกและปล่อยสารพิษผ่านระบบไหลเวียนเลือด กระตุ้นให้เกิดการอักเสบ จนเกิดภาวะช็อก และภาวะล้มเหลวของอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกายตามมา จนเสียชีวิตได้ ทั้งนี้ Streptococcus กลุ่ม B, C, G ก็ทำให้เกิด STSS ได้ แต่เกิดขึ้นน้อยกว่ากลุ่ม A

ลักษณะอาการ เริ่มด้วยอาการคล้ายไข้หวัดใหญ่ ได้แก่ ไข้สูง หนาวสั่น ปวดเมื่อยตามตัว และโดยปกติจะใช้เวลาประมาณ 24 ถึง 48 ชั่วโมง จะมีอาการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว เช่น ความดันโลหิตต่ำ หัวใจเต้นเร็ว หายใจเร็ว และมีสัญญาณและอาการที่แสดงให้เห็นถึงภาวะล้มเหลวของอวัยวะต่างๆ เช่น ตับวาย ไตวาย ภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน เกิดลิ่มเลือดในกระแสเลือด การอักเสบของเนื้อเยื่อ ผื่นแดงทั่วตัว อาการทางระบบประสาท 

การติดต่อ เชื้อ Streptococcus กลุ่ม A แพร่เชื้อจากคนสู่คน ผ่านละอองฝอยขนาดใหญ่ และการสัมผัสกับสารคัดหลั่ง เช่น น้ำลาย น้ำมูก ซึ่งจะเข้าสู่ร่างกายผ่านทางเยื่อบุคอ เยื่อบุเมือกต่างๆ และบาดแผลบนผิวหนัง จากนั้นเชื้อจะแพร่กระจายไปยังเนื้อเยื่อชั้นลึก และเข้าสู่กระแสเลือด

ส่วนการวินิจฉัยโรคและการรักษา ใช้อาการทางคลินิกร่วมกับผลการตรวจแยกเชื้อ โดยผู้ป่วยควรได้รับการรักษาตามดุลยพินิจของแพทย์