แพทย์ไขคำตอบ ภาวะ"ไข้ขึ้นสูง"จากยาสลบ เสี่ยงมากแค่ไหน พร้อมแนะวิธีป้องกัน

17 มิถุนายน 2566 จากกรณี น.ส.สิรินยา (สงวนนามสกุล) อายุ 25 ปี ชาวจังหวัดร้อยเอ็ด ไปเสริมจมูก เกิดช็อกเสียชีวิตคาเตียง หลังวางยาสลบ ในคลินิกเสริมความงามย่านปทุมธานี เมื่อช่วงเย็นวันที่ 15 มิ.ย.ที่ผ่านมา โดยคลินิกชี้แจงกับญาติผู้เสียชีวิตว่า ระหว่างที่ผู้ตายกำลังดมยาเพื่อทำการศัลยกรรม จู่ๆมีอาการไข้สูง อุณหภูมิในร่างกายเพิ่มขึ้นผิดปกติ ก่อนที่หัวใจจะหยุดเต้น คลินิกจึงเรียกเจ้าหน้าที่กู้ภัย เข้ามาช่วยเหลือ ตามที่มีการนำเสนอข่าวไปแล้วนั้น

ล่าสุด แพทย์ได้ออกมาเปิดเผยถึง อาการที่อุณหภูมิในร่างกาย เพิ่มขึ้นผิดปกติ มีความอันตรายถึงชีวิต โดยเปิดข้อมูลจาก วิสัญญีแพทย์ หรือหมอดมยา ถึงอาการดังกล่าวเกิดจากอะไรได้บ้าง และมีความอันตรายมากแค่ไหน พร้อมแนะขั้นตอนในการรับมือ

ข่าวที่เกี่ยวข้อง :

• ญาติเหยื่อคลินิกเสริมจมูก เผยลางสังหรณ์ ถามหลาน "ไม่ฟื้นขึ้นมาจะทำอย่างไร"
• ญาติเชิญวิญญาณ สาวเสริมจมูกช็อกดับคาเตียง แม่เผย ลูกเป็นเสาหลักครอบครัว
• สลด! สาวร้านขายรถอยากสวย เข้าคลินิกทำจมูก สุดท้ายดับคาเตียงผ่าตัด

น.พ.เฉลิมชัย บุญยะลีพรรณ หรือ หมอเฉลิมชัย รองประธานกรรมาธิการการสาธารณสุข วุฒิสภา โพสต์ Blockdit “ร้อยแปดพันเก้ากับหมอเฉลิมชัย” ระบุถึง “ภาวะไข้สูงวิกฤต จากการดมยาสลบ รุนแรงจนเสียชีวิตได้” มีเนื้อหาดังนี้..

จากกรณีเหตุการณ์หญิงสาวเข้ารับการทำศัลยกรรมตกแต่ง โดยผ่าตัดแก้ไขจมูกที่เคยทำไว้แล้วเกิดปัญหา โดยในขณะที่ได้รับการดมยาสลบเพื่อทำการผ่าตัดแก้ไขดังกล่าว ได้เกิดอาการข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์จนเสียชีวิตในที่สุดนั้น

จนถึงขณะนี้เรายังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดของการเสียชีวิตของคนไข้รายนี้ แต่จากความเห็นของเพื่อนที่เป็นวิสัญญีแพทย์ หรือหมอดมยาคิดว่า เข้าได้กับภาวะ Malignant Hyperthermia

การเกิดภาวะไข้สูงวิกฤติรุนแรงจากการดมยาสลบนี้ น่าจะเป็นประโยชน์ถ้าเราได้มีความรู้ความเข้าใจกับภาวะดังกล่าว ส่วนสาเหตุที่แท้จริงของผู้เสียชีวิตรายนี้ คงต้องรอการผ่าตัดชันสูตรหาสาเหตุต่อไป

  Malignant Hyperthermia คืออะไร?  
หมอเฉลิมชัย ยังได้ให้ข้อมูลถึง ภาวะ  Malignant Hyperthermia ระบุว่า..

1. Malignant Hyperthermia คือภาวะไข้สูงอย่างวิกฤตหรืออย่างรุนแรง เกิดจากการตอบสนองต่อยาสลบที่มากผิดปกติหรือที่ไวผิดปกติ

2. ทำให้ร่างกายมีอุณหภูมิที่สูงมากถึง 43 องศาเซลเซียส ปกติร่างกายอุณหภูมิ 37 องศาเซลเซียส ถ้าไข้ 39-40 องศาเซลเซียส ก็ถือว่าสูงมากแล้ว ในเด็กสามารถเกิดอาการชักได้ด้วย

3. โดยจะมีอาการกล้ามเนื้อแข็งเกร็ง หัวใจเต้นเร็วผิดจังหวะ ความดันต่ำ จนเสียชีวิตได้

4. อาการดังกล่าวพบในผู้ที่มีความผิดปกติทางพันธุกรรมบางชนิด เช่นโรคกล้ามเนื้อผิดปกติ

5. ลักษณะเหตุการณ์ดังกล่าวพบได้ค่อนข้างน้อยถึงน้อยมาก โดยมักจะมีอาการปกติดีมาโดยตลอด จนเมื่อได้รับยาสลบหรือยาอื่นที่มีคุณสมบัติมากระตุ้น ก็จะเกิดเรื่องขึ้น

6. มีประวัติคนในครอบครัวมีอาการในลักษณะดังกล่าวมาก่อนถือว่าเป็นปัจจัยเสี่ยง ควรแจ้งแพทย์หรือทันตแพทย์ที่จะทำการรักษาให้ทราบเสมอ

7. อาการมักจะเริ่มภายในชั่วโมงแรก แต่บางรายอาจล่าช้าถึง 12 ชั่วโมงได้

8. การวินิจฉัย อาการดังกล่าวจะไม่มีอาการแสดงใดใดจนกว่าเมื่อได้รับยาสลบ แพทย์จะสังเกตเห็นความผิดปกติในระหว่างผ่าตัด เช่น ไข้สูงมาก กล้ามเนื้อแข็งเกร็ง หัวใจเต้นเร็ว เมื่อตรวจเลือดจะพบความผิดปกตินำมาสู่การวินิจฉัย

10. การรักษา ต้องหยุดให้ยาสลบและยุติการผ่าตัดไว้ก่อน รีบให้ยาคลายกล้ามเนื้อเพื่อลดการแข็งกร็ง ลดอุณหภูมิโดยเร็วที่สุด อาจใช้แผ่นประคบเย็น ให้สารน้ำเข้าเส้นเลือดดำ หรือใช้ผ้าห่มไฟฟ้าชนิดเย็น ใช้ยาแก้ตามอาการ เช่น ยาเพิ่มความดัน ยาควบคุมกล้ามเนื้อหัวใจเป็นต้น

11. ภาวะแทรกซ้อน อาจมีมือเท้าบวมอย่างรุนแรง ขาดเลือดไปเลี้ยง บางรายต้องตัดแขน-ขา ภาวะไตวาย ภาวะระบบหายใจล้มเหลว และอาจเสียชีวิตได้

12. การป้องกัน เนื่องจากเกิดจากพันธุกรรมผิดปกติจึงป้องกันไม่ได้ แต่สามารถลดความเสี่ยงได้ โดยการแจ้งแพทย์หรือทันตแพทย์ก่อนทำการผ่าตัด ถ้าเคยมีประวัติเป็นลมแดดที่รุนแรง มีกล้ามเนื้อผิดปกติของตนเองหรือบุคคลในครอบครัว

ภาวะดังกล่าว เป็นภาวะวิกฤต แต่พบได้ไม่บ่อยนัก การที่มีความรู้ความเข้าใจ และแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนดมยาสลบหรือรับการผ่าตัดจะช่วยลดความเสี่ยงลงได้มาก


ที่มา : เรื่องและภาพ จาก  Blockdit “ร้อยแปดพันเก้ากับหมอเฉลิมชัย”