
28 กรกฎาคม 2568 กฤษฎา บุญเรือง นักวิชาการอิสระชาวไทย จากแอตแลนตา รัฐจอร์เจีย สหรัฐอเมริกา ระบุว่า
บทบาทของอาเซียน เป็นเวทีไกล่เกลี่ย
จำเป็นต้องไปพบกัน แต่คงไม่มีผลในทางปฏิบัติ
เวทีอาเซียนที่มาเลเซียเป็น ‘มารยาทที่จำเป็นต้องทำ‘
ซึ่งคู่กรณีทั้งสองฝ่ายหลีกเลี่ยงไม่ได้
เป็นความพยายามอีกรอบเพื่อกันไม่ให้สหรัฐฯหรือจีน
หรือประเทศหรือกลุ่มอื่นรีบเข้ามาไกล่เกลี่ย
ทางออกอย่างรีบด่วนอยู่ที่ใด
กำลังมีการระดมโดยหลายฝ่าย เช่น อเมริกา จีน สิงคโปร์ ฝรั่งเศส และอื่นๆ เพื่อหาทางออก/ลดระดับความขัดแย้ง
การรักษาหน้าและการประนีประนอม (off-ramp) ให้ Hun Senและครอบครัว
อุณหภูมิของความขัดแย้งจะไม่ลดลง
จนกว่าHun Senจะถูกบังคับคาดโทษให้หยุดหรือให้ลดบทบาท
Hun Senคือตัวละครเอกในเรื่องนี้
(Hun Manet และทักษิณเป็นตัวรอง)
สองทางแพร่งของ Hun Sen
Hun Sen จะเพิ่มความรุนแรงเพื่อรวมศูนย์อำนาจมาที่กลุ่มคนใกล้ชิดที่ไว้ใจได้ และกำจัดคนที่สงสัยว่าเป็นคู่แข่งทางการเมืองและกำลังรอโอกาสเข้าสวมแทน
หรืออาจลี้ภัยหากมีการยึดอำนาจในกัมพูชา
Hun Sen อาจไม่มีทางเลือกมาก
เนื่องจากหลักฐานเส้นทางการเงินในต่างประเทศที่มัดตัวอยู่ และขณะเดียวกันไม่มีประเทศใดที่แสดงท่าทีอย่างออกนอกหน้าว่าคุ้มกันเขาได้
(รวมทั้งจีนซึ่งพยายามรักษาความสัมพันธ์ในอาเซียน)
ความเปราะบางของการเมืองไทยคือตัวแปร
จับตามองสิ่งท้าทายซ้ำซ้อนและเป็นการติดตามอย่างใกล้ชิดของหน่วยข่าวกรองทางตะวันตก คือ การขาดเอกภาพระหว่างกลุ่มอำนาจการเมืองไทย โดยเฉพาะในช่วงหลายสัปดาห์ข้างหน้านี้ ที่อาจจะนำมาสู่การเปลี่ยนแปลงผู้นำการเมืองระดับสูงและกระทบพรรคการเมืองด้วย
หากสถานการณ์ในไทยเลวร้ายกว่าปัจจุบัน อาจนำมาสู่การเปลี่ยนแปลงการปกครองหรือการเปลี่ยนขั้วอำนาจชั่วคราว
อำนาจเก่าและทุนใหญ่บางกลุ่มได้เตรียมพร้อมมาระยะหนึ่งแล้ว แต่ยังไม่มีความชอบธรรมเพียงพอ
แต่หากสถานการณ์รุนแรงมากขึ้น ’ทั้งความมั่นคงจากการทำศึก และเศรษฐกิจที่อาจจะทรุดโดยภาษีทรัมป์ 1 สิงหาคม’
ยุบสภาหรือรัฐประหาร
เดือนสิงหาคมและกันยายน
ไทยอาจเหลือทางเลือกอยู่เพียงแค่สองทาง คือ ’การยุบสภาหรือรัฐประหาร’
(นายกรัฐมนตรีลาออกและนายกรัฐมนตรีคนใหม่มาทำหน้าที่ชั่วคราวเพื่อยุบสภา)
ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการชิงไหวชิงพริบ
และกลุ่มใดจะมีกระแสสนับสนุนจากประชาชนมากกว่า
นักวิเคราะห์ทางตะวันตกหลายกลุ่มตั้งข้อสังเกตว่า
-การลาออกของนายกแพทองธารจะทำให้พ้นคดีและยังมีโอกาสการเมืองในอนาคต
-การยุบสภาจะเปิดทางให้พรรคประชาชนมากกว่าพรรคอื่น แต่จะถูกขัดขวางปิดกั้นโดยกลวิธีอีกหลายขั้นตอน เช่นเดียวกับเมื่อสองปีที่แล้ว
-รัฐประหารจะปกป้องผลประโยชน์กลุ่มทุนใหญ่หลายกลุ่มและปกป้องความผิดของฝ่ายอนุรักษ์นิยมหลายคนที่เป็นคดีอยู่ในปัจจุบัน รวมทั้งเรื่องวุฒิสภา
จังหวะเวลาเป็นสิ่งสำคัญและอ่อนไหวมาก
ขึ้นอยู่กับว่าจะเกิดการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองของไทยหรือกัมพูชาก่อน
หากมีการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองอย่างเฉียบพลันในไทยก่อนที่Hun Senจะลงจากอำนาจ ก็จะซื้อเวลาทางกัมพูชาไปได้อีกและอาจเห็นเผด็จการเบ็ดเสร็จในกัมพูชาต่อไปอีกระยะหนึ่ง
แต่ข้อมูลล่าสุดของฝ่ายข่าวกรองทางตะวันตกมีหลักฐานเรื่องการเตรียมตัวลงจากอำนาจของHun Senและคนใกล้ชิดแล้วเช่นกัน